Dünya tarihinde neden Piri Reis’ten bahsedilmez?
Dünya tarihinde ilk haritaların nasıl çizildiğini biliyor musunuz? Peki ya, Avrupa haritalarının üst kısmında "kuzey" yerine hangi yönün yer aldığını? Ya da Piri Reis'in çizdiği haritada keşfinden üç asır önce Antarktika kıtasının nasıl yer aldığını ve bu haritaların çizimindeki sır perdesini? Veya "Dünya'yı Ay'dan görmüşçesine" çizen Osmanlı haritacısının ismini? Müslümanların çizdiği ilk haritalara ilginç bilgileri siz Fikriyat okuyucuları için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Savaşlar arasında kalan yıllarda Gelibolu'da istirahate çekilerek ilk Dünya haritasını, Kitab-ı Bahriye (denizdeki yönler üzerine bir kılavuz) adlı eserini ve 1528 yılına ait ikinci Dünya haritasını hazırlamaya koyuldu.
İki haritadan ikincisini hazırladığı 1528 yılı ile 16'ncı yüzyılın ortalarında Kızıldeniz ve Hint Okyanusu'ndaki Osmanlı donanmasının kaptanıderyası olarak yeniden ortaya çıkışı arasındaki süre içerisinde nerede olduğu ve ne yaptığı bilinmiyor.
Avrupalıların daha çok kendi tarihlerine odaklanmaları, okyanus yolculuklarını ve keşiflerini hikâyelerle süsleyerek öne çıkarmalarından dolayı, çoğu bilgi gibi, Pîrî Reis'in yaptığı başarılı çalışmalar da Avrupa dünyasına ulaşmadı.
Osmanlı dünyasında yapılan haritalar ise ya dikkatlerden kaçtı ya da hatalı bir şekilde İtalyanlara izafe edildi.
Ancak Türk denizcilik bilgisinin devrinin çok ilerisinde olduğu bir gerçekti.
Pîrî Reis'in 1517 yılında Osmanlı sultanına sunduğu Yeni Dünya Haritası'na bakılırsa Türkler, Amerika kıtalarının sınırlarını ve Afrika'yı dolaşan deniz rotasını birçok Avrupalıdan çok daha önce biliyordu.
Döneme ait haritalar arasında insanı en çok hayrete düşüreni, Ali Macar Reis tarafından 1567 yılında çizilen Dünya haritasıydı.
Ayrıntı seviyesi bakımından modern haritaları aratmayan bu haritayı görenler Ali Macar Reis'in Dünyayı aydan görmüşçesine çizdiğini düşünmekten kendini alamamaktadır.
Diğer önemli haritalar arasında İdrîsî tarafından Norman Kralı II. Roger için Sicilya'da hazırlanan ve bir araya getirildiğinde bir Dünya haritasını oluşturan yetmiş kadar bölge haritası bulunur.
Binlerce gezgin ve yolcuyla birebir görüşen İdrîsî, daha önce kayıtlara geçmeyen toprakları çizerek doğru haritalar hazırladı. Coğrafyacılar İdrîsî'nin haritalarını üç yüz yıl boyunca herhangi bir değişiklik yapmadan kopyaladılar.
Fikriyat
