Ansiklopedik risaleleriyle tanınan felsefe topluluğu: İhvan-ı Safa
İhvân-ı Safâ, 10. yüzyılda Abbasi Devleti'nin son dönemlerinde ortaya çıkmış, dini, felsefi ve siyasi çekişmelerin yaşandığı bir devirde çalışmalarını büyük bir gizlilik içinde sürdürmüştü. Buna karşın görüşleri ve kaleme aldıkları risaleler, daha o yüzyılda geniş bir coğrafyaya yayılmıştı. Kendilerini dini ve ahlaki kaygılarla ortaya çıkan bir topluluk olarak tanımlayan İhvân-ı Safâ topluluğu, bağnazlık, fikir ve mezhep çekişmelerini gidermeyi hedeflemişti.
Önceki Resimler için Tıklayınız
İhvân-ı Safâ'nın kaleme aldığı risalelerin Müslüman âlim İbn-i Sina'nın dikkatini çektiği düşünülmektedir.
🔸 Muhaddis ve Şâfiî fakihi Beyhakî, İbn-i Sina'nın babasının bu risaleleri sürekli okuduğunu; İbn-i Sina'nın da zaman zaman bu eseri incelediğini belirtmiştir.
🔸 Ancak bizzat İbn-i Sina, İsmâilî propagandacıların felsefi telkinlerine kapalı olduğunu belirtmiştir.
🔸 12. yüzyılda yaşayan Müslüman âlim Gazzali de İhvân-ı Safâ'ya ilişkin görüş bildirmiş ve onların felsefi tavrını eleştirmiştir.
🔸 Gazzali, İhvân-ı Safâ'nın Pisagor'un bozuk felsefesinden etkilendiğini ve risalelerinde bu felsefenin anlatıldığını ifade etmiştir.
🔸 Fıkıh, hadis, edebiyat, felsefe, mantık ve dinler tarihine dair çalışmalarıyla bilinen İbn Hazm, İhvân-ı Safâ'yı yıldızların bu âleme etkisi konusundaki düşünceleri nedeniyle şirk ile itham etmiştir.