Arama
Abdülhamid'in tahttan indirilmesiyle rafa kaldırılan üç proje
Sultan II. Abdülhamid, payitahtın dört bir yanında yeni eserler yaptırdı ve eski eserleri ihya ettirdi. İstanbul sevdalısı Abdülhamid, Osmanlı'nın başkentini, marka haline getirmek için dünyanın önde gelen mimarlarına İstanbul ile ilgili projeler çizdirdi. Ne yazık ki, projelerden bir kısmı sultanın tahttan indirilmesiyle uygulanamadı. Sizler için, her ne kadar uygulanamamış olsa da gelecek nesillere ufuk kazandırması bakımından önemli olan projeleri derledik.
Sultan II. Abdülhamid döneminde, İstanbul Boğazı'nın Sarayburnu-Üsküdar ve Rumelihisarı-Kandilli arasında olmak üzere iki köprü ile bağlanması projesi yapılmıştı. 1900 yılında Fransız inşaat mühendisi F. Arnodin'in tasarladığı boğaz köprüsü projesinde, suyun üstünde yer alacak köprülerin, Eyfel Kulesi'nin yapıldığı çelik teknolojisiyle yapılması hedefleniyordu.
Sarayburnu-Üsküdar arasındaki aktarma köprüsünün, iki kara tarafından ayakları arasındaki mesafe 1700 metreydi. Projede beş ayak üzerine kurulması planlanan körünün, orta yağının 32 metre derinlikteki deniz tabanına oturtulması planlanmıştı. Denizden yüksekliği 50 metre olan köprünün altına asılacak teleferikle vagonların taşınması hedefleniyordu.
Rumelihisarı-Kandilli arasında yapılması planlanan köprü vesikalarda, ''Cisr-i Hamidi'' olarak isimlendirilmiş sabit bir köprüydü. Projede istasyonların Bakırköy ve Bostancı'ya kurulması, böylece demiryolunun şehrin dışından geçmesi planlanıyordu. Boğaziçi'nde yapılacak olan bu köprü aynı zamanda Bağdat Demiryolu hattına da bağlanacaktı.
Cisr-i Hamidi Projesi, büyük bir bina üzerine minarelerle ve Kuzey Afrika mimarı tarzında kubbelerle süslü, som kargir destekler arasında kurulu, çelik halatlarla havada asılı demirden bir bina manzarasında idi. Bu kubbelerden her biri granitten yapılmış bit sütun üzerinde olup, bunların üzerine toplar kurulmuştu. Döner kuleler sayesinde askeri savunmaya fa faydalı olacak olan köprü, aynı zamanda boğaz geçişlerini de kontrol altında tutacaktı. Köprünün geceleri çok güzel bir şekilde ışıklandırılması da projenin önemli bir tarafını oluşturuyordu.
Bu köprü yani Cisr-i Hamidi de tren, araba ve yayaların geçmesi için özel yollar ve basamaklar bulunmaktaydı. Dev bir kaide üzerinde yükselen köprüde cami de bulunmaktaydı. Bu köprü ile Medine'den trene binen bir kimsenin Viyana'da inmesi mümkün olacak ve Cisr-i Hamidi bu hattın kalbini oluşturacaktı. Sultan II. Abdülhamid Han'ın tahttan indirilmesiyle bu proje de akim kalmıştır.
Tarih boyunca Haliç'in iki yakasını birbirine bağlamak için birçok köprü projesi tasarlanmış ve bunlardan birkaç tanesi anca uygulanmıştır. Bezm-i Âlem Valide Sultan tarafından Haliç'te yaptırılan eski köprünün mimari açıdan fazla iddialı olmayan tasarımına karşın, Bouvard'ın projesi herhangi bir Batılı seyyahın kolaylıkla modern mimarinin en seçkin örneği olarak görebileceği bir yapıyı öneriyordu. Bouvard'ın çizimindeki Haliç, gerçek Haliç'ten daha geniş, daha geniş, köprüsü de bu sebeple daha uzun görünüyordu.