Türk halk müziği ile özdeşleşmiş 10 çalgı türü
Müzik, kültürel olarak anlam yüklü sesler içinde kalıplaşan etkinlikler, düşünceler ve nesneler bütünüdür. Toplumların hayatından kaynaklanan duygu ve düşünceleri işleyerek dile getiren, ait oldukları toplumun kültürünü yansıtan sözlü ve sözsüz ezgiler ise halk müziği olarak tanımlanır. Bir toplumun bestekarını bilmeden yaşattığı halk müziği ile özdeşleşmiş 10 çalgı türünü sizler için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Def, Türk musikisinde bir usul vurma aletidir. Bir çeşit açık davul olan tefin çeşitli şekillerine eski kavimlerde de rastlanır. Araplardan İspanya yoluyla Avrupa'ya geçmiş ve adına tambour de basque denmiştir. Orkestraya da girmiştir. Türk musikisinde, fasıl şefi olan ser hanendenin veya birkaç hanendenin elinde bulunur. Parmak vuruşlarıyla usul tutulur. Her vuruşta, kasnaktaki ince pirinçten 8 çift küçük zil daireye çarparak tınlar
Türk musikisinde gerek icra gerekse yapılışındaki değişik özellikler sebebiyle dini musiki, sanat ve halk musikisi dallarında kullanılan defler ayrı ayrı ele alınacak mahiyettedir. Orta Anadolu başta olmak üzere Anadolu'nun bütün bölgelerinde kullanılır. Genellikle 27-28 cm. çapındaki çam veya gürgen kasnağa toklu derisi gerilerek yapılır ve yapısında sanatlı bir işçilik görülmez. Çeşitli yerlerde defin yanı sıra delbek, germe ve kabran gibi adlarla anılır; def çalana da defçi denir.
Köy düğünlerinde ve özellikle kına gecelerinde daha çok kadınlar arasında çalınan defler büyük boyda ve zilsizdir. Bu tip deflerin bazılarının kasnak içlerinde 2 cm. çapında, sık sıralar halinde dizilmiş "zingirdek" denilen küçük halkacıklar bulunur; bunlar defin sesine kaba ve donuk bir şıkırtı katar.
Yaylı tambur, yayla çalınan tambur türüdür. Yaklaşık bir asırlık bir geçmişi var. Tanburi Cemil Bey tarafından icat edildi. Yaylı tamburun gövde yapımında maun, karaağaç, çınar, akçaağaç, ardıç gibi çeşitli ağaçlar kullanılır. Ses tablası oğlak, keçi,manda veya deve derisinden, bazen de tahtadan, burguları metalden, can direği ise ayarlı olarak yapılır.
Tamburla icra edilen müzik performansını dinlemek için tıklayın
Türkiye'de ve hemen bütün Arap ülkelerinde aynı adla yaygın biçimde kullanılır. İran, Azerbaycan, Ermenistan ve Yunanistan'da da sevilen çalgılar arasındadır. İran'da bir adı barbat olup Yunanistan'da uti ismiyle anılır. Zamanımızdaki yapısını ud bazı küçük değişiklik dışında yaklaşık bin yıldan beri korumaktadır. Çalgının insan kucağını dolduran iri gövdesini yirmi kadar hilâl biçimli ahşap dilim oluşturur. Sap bir takoz aracılığıyla gövdeye takılır.
