Güftesi kadar bestesi de İstanbul kokan 5 şarkı

Segâh makamında Düyek usulünde şarkı
Beste: Münir Nureddin Selçuk Güfte: Yahya Kemal Beyatlı

Yahya Kemal'in Rindlerin Ölümü adlı şiirinden Münir Nureddin Selçuk'un bestelediği şarkı, bütün zamanların dillerde en çok dolaşan şarkılarından biri oldu. Yediden yetmişe sadece İstanbulluların değil, bütün Türkiye'nin sevdiği şarkıların başlarında yer aldı.

Dönülmez akşamın ufkundayız vakit çok geç;
Bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç!
Cihâna bir daha gelmek hayal edilse bile,
Avunmak istemeyiz öyle bir teselliyle.
Geniş kanatları boşlukta simsiyah açılan
Ve arkasında güneş doğmayan büyük kapıdan
Geçince başlayacak bitmeyen sükunlu gece.
Guruba karşı bu son bahçelerde, keyfince,
Ya şevk içinde harab ol, ya aşk içinde gönül!
Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahud gül.

Münir Nurettin Selçuk'un kendi sesinden "Dönülmez akşamın ufkundayız" dinlemek için tıklayın.

Soğukçeşme Askeri Rüşdiyesi'nde ve Kadıköy Sultanisi'nde okudu. Darülfeyi Musiki Cemiyeti'ne devam etti. Edhem Nuri, Ahmed Irsoy, Ali Rifat Çağatay ve Bestenigar Ziya Bey'in öğrencisi oldu. Darülelhan'a sınavla girdi. Şark Musiki Cemiyeti'nin kurucularındandı. Osmanlı döneminde Muzıka-yı Hümayun, Cumhuriyet döneminde Riyaset-i Cumhur İncesaz Heyeti adlarını taşıyan kurumda hanende olarak çalıştı.

1926'dan itibaren doldurduğu plaklarla Türk Musikisinin ülke çapında yayılmasını sağladı. 1927'de Paris Konservatuarı'nda öğrenim gördü. Türk Musikisi tarihinde ilk solo konseri veren ses sanatçısıydı. Geleneksel okuyuş üslubuyla kendi anlayışını, olağanüstü hacim ve lezzetteki sesiyle birleştirerek soylu bir icra tekniği geliştirdi. Gazel tarzına da farklı bir açılım kazandırdı. 1953'te Konservatuar İcra Heyeti şefliğine getirildi.

İmza attığı 150'den fazla eserle İstanbul'la özdeşleşti. Eski tarz meşkten Fransa'daki Batı Müziği eğitimine, Muzıkayı Hümayundan Riyaset-i Cumhur Heyeti'ne, Darülelhan'dan Türk Musikisi Devlet Konservatuarı'na, Fransız Tiyatrosu'ndaki ilk solo konserinden Saray ve Şan sinemalarındaki konserlerine ve taş plaklarından TV ekranlarına kadar, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e bir kültür köprüsüydü. Türk Musikisinde ''milat'' olarak değerlendirilen büyük musikişinaslarındandı.

Hicaz makamında Düyek Aksak şarkı
Beste: Şekip Ayhan Özışık Güfte: Orhan Veli Kanık

Şekip Ayhan Özışık'ın, başka bestekârlarınkine benzemeyen ve tamamen kendine özgü bestakarlık anlayışının en çarpıcı ürünlerinden biri olan "İstanbul'da Boğaziçi'nde" şarkısı, Orhan Veli'ye ait olan şiirinin ruhuyla başarıyla kucaklaşan bestesi sayesinde büyük bir etki gücüne sahip oldu.

İstanbul'da
Boğaziçi'nde
Bir garip Orhan Veli'yim
Veli'nin oğluyum
Tarifsiz kederler içindeyim.
Urumeli hisarına oturmuşum
Oturmuş da bir türkü tutturmuşum:
"...İstanbul'un mermer taşları
Başıma da konuyor martı kuşları
Gözlerimden boşanır hicran yaşları
Edâlım,
Senin yüzünden bu hâlim.
İstanbul'un orta yeri sinema
Garipliğim, mahzunluğum duyurmayın anama
El konuşur sevişirmiş, bana ne
Sevdâlım
Boynuna vebâlim
İstanbul'da, Boğaziçi'ndeyim
Bir garip Orhan Veli
Veli'nin oğlu
Tarifsiz kederler içindeyim

İstanbul musikisinin son dönemin popüler bestekârı ve ud sanatçısıdır. Uda büyük ilgi duyduğu halde, musiki çalışmalarına babasının ısrarıyla keman dersleri alarak başladı. Ardından asıl şöhretini sağlayacağı uda geçti. Sadece iki saat ders aldığı Lütfiye Akduman adlı bir amatör müzisyenden başka ud hocası olmadı ve tamamen kendi kendini yetiştirdi. Arkadaşı Avni Anıl'ın önayak olmasıyla Üsküdar Musiki Cemiyeti'ne girdi ve Emin Ongan'ın öğrencisi oldu. Askerliğinin ardından katıldığı İleri Türk Musikisi Konservatuarı'nda musiki bilgilerini geliştirdi.

Tanburi İzzeddi Ökte ile Tarık Kip'in ilgileri ve teşvikleri sonucunda 1958'tde sınavla girdiği Ankara Radyosu'nda 1966'ya kadar çakıştı. Daha sonra İstanbul Radyosu'na geçti. Çoğunun sözleri de kendisine ait olan geleneksel çizgiden farklı eserleriyle, özellikle 1970'li yılların başlarından itibaren ses sanatçılarının çokça tercih ettiği ve İstanbul halkının zevkine hitap eden şarkılara imza attı. Genç yaşında hayatını kaybeden Özışık'ın kabri Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.

Nihavend makamında Sofyan usulünde şarkı
Beste: Münir Nureddin Selçuk Güfte: Yahya Kemal Beyatlı

Kandilli yüzerken uykularda
Mehtâbı sürükledik sularda...
Bir yoldu parıldayan, gümüşten,
Gittik bahis açmadık dönüşten.
Hülya tepeler, hayâl ağaçlar
Durgun suda dinlenen yamaçlar
Mevsim sonu öyle bir zaman ki
Gaip bir musikiydi sanki.
Gitmiş kaybolmuşuz uzakta,
Rüya sona ermeden şafakta...

"Kandilli yüzerken uykularda" şarkısını Münir Nurettin Selçuk'tan dinlemek için tıklayın.