Arama
Çağdaş bir halk ozanı Barış Manço
Anadolu rock ve pop müziğinin önde gelen isimlerinden, besteci, söz yazarı, TV programcısı ve Türkiye'de pek çok yeniliğin öncüsü Barış Manço'nun vefatının üzerinden 21 yıl geçti. Vefatının ardından yıllar geçmesine rağmen Barış Manço milletimizde bıraktığı izlerle hala saygı ve özlemle anılıyor. Barış Manço, eserlerinde halk edebiyatı unsurlarıyla toplumun geleneksel ve kültürel kodlarını çağdaş dönemdeki pop kültürü ile büyük bir ustalıkla birleştiren bir sanatçıydı. Bu durum Barış Manço'yu tarihe karıştığını düşündüğümüz aşıklık geleneğinin modern zamandaki bir temsilcisi haline getirdi. Peki, Barış Manço sanatının aşıklık geleneğine yaslanan yönleri nelerdir? İşte sizlerle…
Barış Manço modern bir Evliya Çelebi ve aynı zamanda ozanlık geleneğimizi devam ettiren çağdaş bir Türk ozanıydı. Kıyafetleriyle ve uzun saçlarıyla bildiğimiz âşıklardan çok farklıydı. Onun elinde kopuz değil gitar vardı. Buna rağmen insanlara Türkülerimizi ve türkü formundaki şarkılarını sevdiriyor, arı Türkçesi, şarkılarında kullandığı atasözleri ve deyimleri ile insanlığa mesajlar veriyordu.
"Barış der ki" diye başlayan dörtlüklerinde bir Karacaoğlan, bir Dadaloğlu oluveriyor, sevgiyi, güzel ahlâkı, doğruluğu ve dürüstlüğü, hoşgörüyü anlatan sanatı ile kâh Yunus Emre kâh Mevlana oluveriyordu. O bizlere manevi değerlerimize saygıyı geleneksel değerlerimize bağlılığı hatırlattı hep. Barış Manço geçmişten aldığı bu mirası kendi ifadeleri ile şöyle aktarmaktadır;
"…Ben dedelerimden ne miras almışsam onu bir kendi potamda eritip bu aynadan çıkartıp karşı aynaya atıyorum. Karşı aynada da iyi karşılanıyor. Sağ olsunlar Allah razı olsun. Ve tekrar bana yansıyor. Aynalar arası bir yansıma adeta..." (TRT 1, 1991).
Barış Manço, gerek müzisyen kimliği gerekse yaptığı televizyon programları ile eğitici ve öğretici birçok meseleyi âdeta bir öğretmen edasıyla işledi, aynı zamanda gelenek içerisinden gelen Türk kültürüne ait otantik halk motiflerini şarkılarının içerisine ustaca yedirmeyi başardı. Barış Manço tüm bunları yaparken kendi ifadesi ile müziği bir araç olarak kullandığını ve kendi yaşam felsefesini insanlara anlatmakta bir ifade aracı olarak gördüğünü de belirtti.
Bilinenden çok farklı bir çevrede yetişen, müzik çevrelerince hafif batı müziği sanatçısı veya pop sanatçısı olarak tanıtılan ancak kendisini bu sınıflandırmaların dışında kabul eden ve Türk bestekârı diye nitelendiren Barış Manço, müzikte çağın ihtiyaç, talep ve estetiğine uygun yeni bir oluşumun temsilcisi oldu. Bu oluşum ise kültürdeki devamı olan unsurların çağ ve medeniyet değişiminde nasıl muhafaza edildiğini göstermesi bakımından son derece önemlidir.