Monopoly oyununun atası: Ariflerin Satrancı

Satranç, 1000 yılından uzun bir süre önce geliştirilmiş bir oyundur. O kadar uzun zaman önce bulunmuştur ki kökeninin İran'dan mı yoksa Hindistan'dan mı geldiği bilinmez.

Satranç kelimesi, Sanskritçede çaturanga dört yol anlamına gelir. Tasavvufta da dört yolu ifade ediyor; şeriat, tarikat, hakikat, marifet.

Bu oyun Satranc-ı Urefa, yılanlı dama, Osmanlı satrancı ya da Ariflerin Satrancı gibi adlarla da bilinir. 8 asır önce Muhyiddin İbn-i Arabi talebelerinde tasavvuf yolunu öğretmek ve onları arif olmaya davet etmek için icat edildi.

"Satranc-ı urefa" yani "Ariflerin Satrancı" bildiğimiz satrançtan daha farklı. Satrancın levhası, kişinin Rabbine ulaşmak için yürümek zorunda olduğu yolda, önüne çıkacak sayısız hamleden yüz tanesini işaret ediyor. Tasavvuf yolunda bu yüz hamleden sonra "Visal"e ulaşılabiliyor.

Ariflerin Satrancında tek rakibiniz sadece kendinizdir. Yaygın olarak bilinen satrançta kaleler yıkılıp sadece Şah'ın kazanmasına müsaade edilirken Ariflerin Satrancı sizi kazanma hırsına çekmez aksine zilletten vuslata erdirir.

Monopol oyununun atası olarak görülen Ariflerin Satrancı, tasavvuf yolundaki derviş ve sufiler için vahdeti vücut fikrinin sistematize edilmiş halidir. Rabbine ulaşmak için yürümek zorunda olduğu yolda, önüne çıkacak sayısız hamleden yüz tanesine işaret ediyor.