Arama
Kalbi temizleyen davranışlar
Yaşadığımız dönemde özellikle virüs salgınıyla beraber, temizliğin ne kadar önemli olduğunu öğrendik ama öyle bir temizlik türü var ki bunu başarabildiğimizde yaşamımızdaki maddi - manevi her türlü kirden arınmış oluruz. Kalp temizliğinden bahsediyoruz. Ne yazık ki bu, henüz herkese nasip olmuş bir meziyet değil. Her konuda olduğu gibi bu konuda da dinimiz bize en güzel öğütleri vermiş, Rabbimiz bazı ibadetlerde de temizliği şart kılmıştır. Ve tabi ki her alanda temizliğe önem vermek, Allah'ın rızasını kazanmaya da vesiledir.
🔹Kalp temizliği diğer bildiğimiz tüm temizliklerin içinde en önemli olanıdır. Kötü duygu ve düşüncelerin esiri olmaktan bizi korur, günahlarımızın affı için bir vesiledir.
"Şüphesiz ki Allah, sizin bedenlerinize ve suretlerinize bakmaz. Fakat kalplerinize bakar." (Müslim, Birr, 33)
🔹Kalbin temiz olması, insan vücudunda bulunan bütün organları olumlu şekilde etkiler. Çünkü bedenimizdeki her organ, dilimiz bile kalbimize bağlıdır, onun emrindedir. Ağzımızdan çıkan her söz önce kalbimizde şekillenir. Peygamberimiz (SAV) bu hususu şöyle ifade buyuruyor:
"İyi biliniz ki, insan vücudunda bir çiğnem et parçası vardır. Bu et parçası iyi olursa bütün vücut iyi olur, bozuk olursa bütün vücut bozulur. Bu et parçası kalptir." (Buhari, İman 39)
🔹 Edebiyatın önemli isimlerinden İskender Pala da "kalpte iyiliğin ve kötülüğün tohum olarak mevcut olduğunu" dile getirir. Bunlardan hangisinin yeşereceğine yine insanın karar vereceğini söyler.
🔹 Fikriyat'ın değerli yazarlarından Ekrem Demirli, kalple ilgili kaleme aldığı bir yazısında şöyle der:
"... günlük dilde kalp -gönül- hakkında söylenenler, onu bazen insanın kendisi ile bazen duygusu veya düşüncesi ile özdeşleştirirken birçok sözde ise kalp insanın ruhuna veya kendisine yakın bir anlamda kullanıldığını ifade eder."
Yazının tümünü okumak için tıklayın
Kalp düşünmeyi ve idrak etmeyi sağladığı için psikolojik olarak da irdeleyebileceğimiz bir organdır. VAV TV'de kalbin psikolojik yönünü anlatan Mustafa Merter, "kalbi olmayan bir psikolojinin bugün yaşanan çelişkilerin nedeni olduğunu" ifade ediyor ve şöyle devam ediyor:
"Depresyon, evham, bağımlılıklar artıyor. Bu ilmin esas problemi insanın kullanma kılavuzunu okumamak... Okumazsan insanı anlayamazsın. Şuramızda bir çanak anten var bu çanak antene sürekli işaretler geliyor. Bir geçit var, bizi başka bir aleme götüren bir geçit taşıyoruz. Bu bizim manevi kalbimiz... Buradan bize sürekli ferahlık veriyor. Ama başka bir şey daha geliyor, nur akışı... Gördüğümüz ışığın aslıdır nur. Onun için nurum deriz, ışığım demeyiz. Demek ki insanın birincil haz merkezi, manevi kalbimizdir. O nedenle kalbim rahatladı deriz."
Devamını izlemek için 👇
🔹 Kalp düşünmeyi sağlar dedik ama bunu yapabilmesi için de bazı duyguları hakkıyla yaşamak gerekir. Örneğin; İslâm'ın beş esasından biri olan zekât da bir çeşit kalp temizliğidir. Mal, mülk cimrilikle beslenirse, kirlenir. Maldaki bu lekeyi, gönüldeki bu kiri yalnız zekât temizleyebilir. Nitekim Kur'an-ı Kerim şöyle buyurur:
"Servet sahiplerinin mallarından zekât al. Zekât onların mallarını temizler ve vicdanlarını arıtır." (Tevbe,103)
🔹 Peki, her kalbim temiz diyen kişi gerçekte de öyle midir?
🔹Bunu biz asla bilemeyiz. Bu Allah ile kalp arasında olan bir durumdur. Bu yönde net bir beyanda bulunabilmek, ne yazık ki kolay değildir. Çünkü işin içine vicdan dediğimiz bir başka meziyet girmektedir. Kalbi temiz olan kimsenin elinden ve dilinden insanlar rahatsız olmazlar, olmamalıdırlar. Diliyle elleri ve gözleri ile başkalarını inciten, zarar veren bir kimsenin, "kalbim temizdir" demesi bu sebeple gerçeği yansıtmaz.
🔹 Kalbi temizleyen davranışlardan bir diğeri de samimiyetle tövbe etmektir. İmanın ilk makamı, hak yolculuğunun başlangıcı ve Allah'a ulaşma kapısının anahtarı olan tövbe; kişinin şirk, küfür ve nifaktan imana, isyandan itaate, günahtan sevaba, yanlıştan doğruya yönelmesidir.
🔹 İnsan her ne kadar Allah'ın mükemmel bir biçimde yarattığı varlık olsa da zaman zaman bilerek ya da bilmeyerek hata, kusur ve günah olarak nitelendirilebilecek türden davranış ve tutumlar sergileyebilir. Kulun işlediği günah kalbinin kirlenmesine ve kararmasına sebeptir. Kalbin işlediği her günaha karşı pişmanlık duyarak tövbe eden ve Allah'tan bağış dileyen kimsenin, kararan kalbi tekrar aydınlığa kavuşur. Nitekim Peygamberimiz (SAV):
"Kul bir günah işlediği vakit kalbinde siyah bir nokta, bir leke yapar. Eğer tövbe edip vazgeçer, mağfiret dilerse kalbi temizlenir ve parlar. Döner tekrar yaparsa o leke artar, nihayet kalbini ele geçirir. İşte Kur'an'da Allah'ın zikrettiği: "Hayır hayır, onların kazandığı günahlar kalplerinin üzerine pas olmuştur." ayetindeki ran budur." (İbn Mace Zühd 19) buyurmuştur.
Tövbe nedir, nasıl edilir? Tövbe ile ilgili ayet ve hadisler...
🔹 Kalple, akıl arasında doğrudan bi ilişki vardır. Kalbimizin ne söylediği kısmını doğru kontrol edebilirsek yaşantımıza olan etkisini de olumlu yönde etkileyebiliriz. Huzur ve güven taşıyan kalp, temiz olmak için var gücüyle savaşır. Bu sebeble iç niyetlerimizi olabildiğince kontrol etmeliyiz. Bir duygu durumuna girmeden önce kalbimizde niyet oluşur ve düşüncelerimiz bu niyet etrafında şekillenir. Nitekim; Âl-i İmrân suresi 154. ayette şöyle buyrulur: "Allah kalplerde olanı bilir."
🔹Karşılaştığımız bazı kötü olaylar ya da duygular neticesinde şu cümleyi kullanırız: "Kalbin paslanmış!" Ne kadar vahim ve üzücü bir cümle değil mi? İşte günah işlediğimiz her an kalbimizde bir siyahlık oluşur ve biz niyetlerimizi halis yöne çevirmez isek günaha devam eder isek kalp giderek paslanır. Ameller niyetlere göredir ve niyetin oluştuğu yer de kalptir.
el-İsrâ 17/36
"Hakkında bilgin olmayan şeyin ardına düşme! Çünkü kulak, göz ve gönül, bunların hepsi ondan sorumludur."