İçimizdeki düşman: Riya
İnsanlığın en büyük hastalıklarından birisi olan riya, görünmek temelinde ortaya çıkan bir günahtır. Hak Teala istediği için yapılması gereken ibadetler, kullar arasında gösteriş ve nam gibi sebeplerle ifa edildiğinde vuku bulan riya, ihlasın zıddı olarak bilindiği gibi aynı zamanda Efendimiz tarafından da "küçük şirk" olarak tarif edilir.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔸 Ebû Hüreyre (RA)'den bir rivâyete göre, Resûlullah (SAV) şöyle buyurmuştur: "Kıyamet gününde, Allah nazarında en kötü olanlardan bir kısmını da ikiyüzlülerin teşkil ettiğini göreceksiniz. Bunlar bazılarına bir yüzle, diğer bazılarına da başka bir yüzle giden insanlardır."
[Buhârî, Edeb 52; Müslim, Fedâil 199, (2526); Muvatta, Kelâm 21, (2, 991); Tirmizî, Birr 78, (2026); Ebû Dâvud, Edeb 39, (4872).]
Resul-i Ekrem'in (SAV) hadis-i şeriflerini okumak için tıklayın
Ve bunlar Allah'a ve âhiret gününe inanmadıkları halde mallarını, insanlara gösteriş için sarf edenlerdir. Bir kimsenin arkadaşı şeytan olursa o ne kötü bir arkadaştır!
Nisâ Suresi 38. Ayet
Nisâ Suresi 38. Ayeti dinlemek ve okumak için tıklayın
Nisâ Suresi 38. Ayet Tefsiri
➡ Buradan itibaren yedi âyette, sûrenin ana konuları arasında bulunan cemiyet düzeni, bu düzenin harcı durumundaki yapıcı sosyal ilişkiler, yakından uzağa doğru insanlara iyi davranmak, maddî ve mânevî yardımda bulunmak, bunları gösteriş için değil, sırf Allah rızâsı için yapmak ve böylece cemiyet halinde dünya hayatını yaşarken de bir olan Allah'a kulluğu gerçekleştirmek tavsiye ve teşvik edilmektedir. Allah'a başkasını ortak koşmak (şirk) birisi inançta, diğeri amelde ve davranışta olmak üzere iki çeşittir. İnançta şirk, Allah'tan başka bir varlığın tanrı olduğuna veya Allah'a mahsus sıfatlardan bir kısmını taşıdığına inanmakla olur.
Tefsirin devamını okumak için tıklayın
🔸 "Ümmetim hakkında en çok korktuğum şey, Allâh'a şirk koşmaktır. Bu sözümle onların Ay'a, Güneş'e veya puta tapacaklarını kasdetmiyorum. Beni korkutan asıl şey, Allâh'ın rızâsının dışındaki gâyeler için yapılacak ameller ve gizli şehvetlerdir (riyâ ve gösteriş duygularıdır)."
(İbn-i Mâce, Zühd, 21)
Resul-i Ekrem'in (SAV) hadis-i şeriflerini okumak için tıklayın
Onlar halka gösteriş yaparlar.
Maûn Suresi 6. Ayet
Maûn Suresi 6. Ayeti dinlemek ve mealini okumak için tıklayın
Maûn Suresi 6. Ayet Tefsiri
➡ Yukarıda insanlara karşı insanlık görevini yerine getirmeyenler kınanmıştı; burada ise Allah'a karşı gerçek anlamda kulluk görevlerini yerine getirmeyenler eleştirilmektedir. Burada namaz kılmalarına rağmen kınananların olumsuz tutumlarına üç örnek sıralanmıştır: a) Namazlarının özünden uzak olmaları, b) İbadetlerinde halka gösteriş yapmaları, c) Hayra engel olmaları. "(Namazlarının) özünden uzaktırlar" diye çevirdiğimiz sâhûn kelimesinin sözlük anlamı "unutanlar" olup bu bağlamda, "namazlarını vaktinde kılmayanlar" şeklinde yorumlayanlar bulunmuşsa da Taberî, bizim de meâlde esas aldığımız yorumunda sâhûn kelimesini, "namazı ciddiye almayanlar, başka şeylerle meşgul olmayı namaz kılmaya tercih edenler" şeklinde anlamanın daha isabetli olduğunu, bunun vaktinde kılınmaması veya büsbütün terkedilmesiyle ilgili yorumu da kapsadığını belirtmiştir.
Tefsirin devamını okumak için tıklayın
🔸 Rasulullah Efendimiz (SAV) bir defasında:
"–Sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirktir." buyurmuştu. Yanındakiler: "–Küçük şirk nedir ey Allâh'ın Rasulü?" diye sordular. Rasulullah Efendimiz (SAV) şu cevabı verdi: "–Riya, yani gösteriştir. Kıyamet günü insanlar amellerinin karşılığını alırlarken, Allah Teala riya ehline: ≪–Dünyadayken kendilerine murailik yaptığınız/amellerinizi göstermek istediğiniz kimselere gidin! Bakın bakalım onların yanında herhangi bir karşılık bulabilecek misiniz?≫ buyurur."
(Ahmed, V, 428, 429)
Resul-i Ekrem'in (SAV) hadis-i şeriflerini okumak için tıklayın