Arama
Yahya Kemal'in Kendi Gök Kubbemiz kitabı hakkında 10 bilgi
Türk şiirinin önde gelen şairlerinden biri olan Yahya Kemal, entelektüel birikimi ve geleneğe yakın duruşu sayesinde divan edebiyatı ile modern şiir arasında bir köprü vazifesi üstlendi. Şiirleri vefatından sonra Nihad Samı Banarlı tarafından kitaplaştırıldı. Ömrü boyunca bir dizenin peşine düşen ve mükemmel şiire ulaşmak için çabalayan Yahya Kemal'in Kendi Gök Kubbemiz isimli kitabı hakkında 10 bilgiyi derledik.
📌Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal'in sade Türkçeyle söylediği, hem yapı hem şekil bakımından yeni tarz şiirlerini bir araya getiren eseriydi. Beyatlı'nın yeni tarz şiirleri, 1921-1957 yılları arasında çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlandı.
📌Kitapta "Ok" şiiri dışındaki tüm şiirler aruz ölçüsüyle yazıldı. Yahya Kemal'in "Ok" şiiri, ilk defa Dersaadet gazetesinde 13 Kasım 1920 tarihinde boy gösterdi.
"Yavuz Sultan Selim Han'ın önünde
Ok atan ihtiyar Bektaş Subaşı,
Bu yükske tepeye dikti bu taşı
O gazi hünkarin mutlu gününde..Vezir, molla, ağa, bey, takım takım
Güneşli bir nisan günü ok attı.
Kimi yayı öptü, kimi fırlattı,
En er kemankeşe yetti üç atım.En son Bektas Ağa çöktü diz üstü.
Titrek elleriyle gererken yayı,
Her yandan bir merak sardı alayı.
Ok uçtu hedefin kalbine düştü.Hünkar dedi 'Koca, pek yaman saldın,
Eğerci bellisin benim katımda,
Bir sır olsa gerek bu ilk atımda.
Bu sihirli oku nereden aldın? 'Ihtiyar elini bağrına soktu,
Dedi Istanbul muhasarası,
Başlarken aldığım gaza yarası,
Içinden çektiğim bu altın oktur..."
📌Kendi Gök Kubbemiz şiir kitabı adını Süleymaniye'de Bayram Sabahı şiirinin bir mısrasından aldı.
"Artarak gönlümün aydınlığı her saniyede
Bir mehâbetli sabah oldu Süleymâniye`de
Kendi gök kubbemiz altında bu bayram saati,
Dokuz asrında bütün halkı, bütün memleketi
Yer yer aksettiriyor mavileşen manzaradan,
Kalkıyor tozlu zaman perdesi her an aradan.
Gecenin bitmeye yüz tuttuğu andan beridir,
Duyulan gökte kanat, yerde ayak sesleridir."
📌Şair, kendi gök kubbemiz altında bir bayramı bütün manevi, tarihi ve kültürel değerleriyle beraber yaşamaktadır. Büyük mimari deha Sinan'ın bu ihtişamlı eseri ve medeniyetimizin köklü tarihi şaire böyle bir şaheseri yazmaya sevk etti.
📌Kitaptaki şiirler "Kendi Gök Kubbemiz", "Yol Düşüncesi" ve "Vuslat" başlıkları altında üç grupta toplandı.
📌Birinci gruptaki şiirlerde daha çok Türk milletinin tarih içinde iman gücüyle Anadolu ve Rumeli topraklarında yaptığı fetihler ve ortaya koyduğu güzellikler üzerinde duruldu. İkinci grupta rindlik, ölüm ve sonsuzluk gibi temaların işlendiği şiirler, üçüncü grupta ise daha çok aşk şiirleri yer aldı.
"Bir uykuyu cananla beraber uyuyanlar,
Ömrün bütün ikbalini vuslatta duyanlar,
Bir hazzı tükenmez gece sanmakla zamanı,
Görmezler ufuklarda şafak söktüğü anı.
Gördükleri rü'ya,ezeli bahçedir aşka;
Her mevsimi bir yaz ve esen rüzgarı başka,
Bülbülden o eğlencede feryad işitilmez,
Gül solmayı,mehtab azalıp bitmeği bilmez;
Gök kubbesi her lahza bütün gözlere mavi,
Zenginler o cennette fakirlerle müsavi;
Sevdaları hulyalı havuzlarda serinler,
Sonsuz gibi bir fıskiye ahengini dinler."
Yahya Kemal'in "Aziz" İstanbul'u
📌Yahya Kemal aynı zamanda bir tefekkür şairi olduğu için bu bölümlerin herhangi birinde yer alan birçok şiir diğer bölümlere de girebilecek özellikteydi.
📌Onun aşk temasını işleyen şiirlerinde aynı zamanda yoğun bir şekilde vatan ve düşünce unsurları, fikri muhtevalı şiirlerinde aşk unsurları, vatan şiirlerinde ise diğer bütün unsurları bir arada görmek mümkündü. Bu yönüyle şairin şiirlerini herhangi bir bölüme sokmak da zordu.
"Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum;
Her lâhza bir alev gibi hasretti duyduğum.
Kalbimde vardı "Byron"u bedbaht eden melâl
Gezdim o yaşta dağları, hulyâm içinde lâl...
Aldım Rakofça kırlarının hür havâsını,
Duydum, akıncı cedlerimin ihtirâsını,
Her yaz, şimâle doğru asırlarca bir koşu...
Bağrımda bir akis gibi kalmış uğultulu..."
📌Yahya Kemal'in şiir görüşü dil mükemmeliyetiyle mûsikiye dayanıyordu. Ona göre şiir alelâde cümlelerden değil nağmeden meydana geliyordu. Bu yüzden gözle veya zihnî bir okumadan çok sesle okunmaya muhtaçtı. Mısra bir nağme olmalıydı bunun için de kelimelerin kulakla seçilmesi ve mısradaki yerlerinin bulunması gerekiyordu.
📌Bu düşünce, şairin kelime seçiminde çok etkili oldu. Kendi Gök Kubbemiz kitabında da musiki ve mükemmeliyetin tezahürü olan birçok şiir yer aldı.
"Hâfız'ın kabri olan bahçede bir gül varmış;
Yeniden her gün açarmış kanayan rengiyle.
Gece, bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış
Eski Şirâz''i hayal ettiren ahengiyle.Ölüm âsûde bahâr ülkesidir bir rinde;
Gönlü her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter.
Ve serin serviler altında kalan kabrinde
Her seher bir gül açar; her gece bir bülbül öter."