Edebiyatçıların parmak izleri
İmza, bir metnin en az içeriği kadar önemlidir. İmza yaratıcısı olan yazarlar, bazen ek gelir için bazen de özgürce yazmak için "mahlas" kullandı. Türk edebiyatının ünlü yazarları da bu yola sık sık başvurdu. Biz de edebiyatımıza yön veren yazarların, bir zamanlar kullandığı takma isimleri sizler derledik.
Bu takma isimlere edebiyatımızda müstear isim, mahlas, takma ad, iğreti ad, denir. Bunun kişisel siyasal ve sosyal pek çok sebebi vardır.
Mahlas kullanma ilk olarak aynı ismi taşıyan şairlerin şiirlerinin karışmaması için yaptıkları bir yöntemdir. En çok kullanılan isimleri taşıyan şairler, adaşlarıyla karıştırılmamak için bu yolu denemiştir. İkinci olarak şairler, Allah veya karşısında kul durumunda bulundukları için eserlerinde gerçek isimlerini kullanmanın saygısızlık olacağı düşüncesini taşıdıklarından mahlas kullandılar.
Önceki Resimler için Tıklayınız
"Saksıda incilendi yapraklar senin için
Söylendi gelmez diye uzaklar senin için.."
Hecenin Beş Şairi'nden biri olan ve "Han Duvarları" adlı uzun şiiridir. Behçet Kemal Çağlar ile birlikte Onuncu Yıl Marşı'nın sözlerini yazdı. Mizah dergilerinde "Deli Ozan" ve "Çamdeviren" takma adlarıyla mizahi manzumeler yazdı.
"Dolu bir boşluğu doldurup boşaltmak işimiz/ Ölülerle, gecelerle, sümbüllerle..."
1958'den itibaren çeşitli dergi ve gazetelerde takma isim kullanarak yazılar kaleme alan Melih Cevdet Anday, eserlerinde Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A. Mecdi Velet, M. C. A., H. Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu gibi takma isimleri kullandı.
"Ben bu bayrağın altında doğmuş bir Türk kadınıyım. Burada yaşadım, burada öleceğim."
Döneminin en meşhur kadın yazarlarından Halide Edip Adıvar, ilk zamanlarda eşi yüzünden "Halide Salih" takma adını kullandı. 1910 yılında eşi Salih Zeki Bey'le boşanarak evlenmek yazılarında Halide Salih yerine "Halide Edip" adını kullanmaya başladı.
''Delilik, en sağlam dokunulmazlıktır.''
Türk edebiyat tarihinin en çok (200 civarı) mahlas kullanan yazarlarından biri olan Aziz Nesin'in kullandığı takma adlardan bazıları şunlardır: "Berdi Birdirbir, Bahri Filefil, Fettane Şatifil, Kerami Pestenkerani, Kerim Kihkih, Ord. Prof. Paf-Puf, Dr. Daim Değer, Oya Ateş, Vedia Nesin.
Demiştim sana hatırlarsan:
"Önemli olan zamana bırakmak' değil,
zamanla bırakmamaktır.."
Yasak olduğu yıllarda Orhan Selim, Ahmet Oğuz Saruhan, Mümtaz Osman ve Ercüment Er takma adlarını kullanarak şiirler yazdı ve elliden fazla dile çevrilmiş olan eserleri ile birçok ödül aldı.
