Arama
ABD'nin Latin Amerika'daki kanlı geçmişi
Venezuela'da sosyalist Nicolas Maduro yönetimini devirmek için askeri müdahale tehdidinde bulunan ABD'nin, hem doğrudan işgaller hem de desteklediği darbelerle 1898'den bu yana Latin Amerika'da kanlı bir geçmişi var. On binlerce kişinin katili olan diktatörlerin yanı sıra terör örgütleri, aşırıcı ve antidemokratik hareketlere de destek veren ABD'nin tüm bu müdahalelerindeki amacı, ekonomik çıkar sağlamak ve Latin Amerika'yı tamamen kontrol etmekti.
Washington'dan gelen bu askeri müdahale tehditleri, ABD'nin hem doğrudan işgaller hem de desteklediği darbelerle Latin Amerika'da katliamlara varan kanlı geçmişini akıllara getirdi. 1898'den bu yana yaptığı müdahalelerle onlarca kez yönetim değişikliğine neden olan ABD, böylece neredeyse her 3 yılda bir hükümetin yıkılmasına yol açtı.
Amerikalı Profesör John H. Coatsworth'un "ABD Müdahaleleri" başlıklı yazısına göre, doğrudan müdahalelerde ABD askerleri, ajanları, Washington adına çalışanlar rol aldı. Dolaylı müdahalelerde ise asıl rolü yerel aktörler oynasa da ABD hükümetlerinin desteği olmadan ya harekete geçemediler ya da başarı olamadılar. Bu müdahalelerden bazıları şöyle:
ABD'nin kıtadaki ilk işgali: Porto Riko ve Küba
ABD, kıtadaki ilk müdahalesini Porto Riko ve Küba'da yaptı. Washington yönetimi, İspanya sömürgesindeki Porto Riko ve Küba'yı 1898'de işgal etti. Tarihe İspanyol-Amerikan Savaşı olarak geçen ve 1902'ye kadar süren müdahalenin etkisi sonraki yıllarda da sürdü. 1906'da Küba'nın ilk seçilmiş Başkanı Tomas Estrada Palma'yı deviren ABD, adayı 1909 yılına kadar yöneten bir işgal hükümeti kurdu. 1917'de Küba'yı bir kez daha işgal eden ABD, 1923'te aşamalı olarak geri çekildi. Küba zaman içinde bağımsızlığını kazansa da Porto Riko halen ABD kolonisi.
Fransızların atıl bıraktığı Panama Kanalı projesini devralmak isteyen ABD, Kolombiya'dan ret cevabı alınca ayrılıkçı güçlere destek vermeye başladı. Kolombiya'dan 1903'te ayrılan Panama'yı ilk tanıyan ülke olan ABD, çok istediği kanal projesini 1914 yılında tamamladı. ABD, Panama'da etkisini, kurduğu hükümetlerle sürdürürken ülkeyi ikiye ayıran ancak herhangi bir kazanç getirmeyen kanal yüzünden Amerikan karşıtlığı da arttı.
Ulusal Savunma Güçlerinin başına 1982'de geçen ve Panama'yı fiilen yönetmeye başlayan eski CIA ajanı General Manuel Noriega, ABD ile arasının açılması sonrası hedef haline geldi. ABD destekli Devlet Başkanı Eric Artura Delvalle'nin 1988 yılında görevden alınması üzerine Beyaz Saray mali ve diplomatik savaş başlattı. Bu adımı, ABD birliklerinin 20 Aralık 1989'da Noriega'yı devirmek için ülkeyi işgal harekatı takip etti. 25 binden fazla askerin katıldığı işgal neticesinde Noriega teslim olurken, ülkede de yönetime Guillermo Endara Galimany geldi.
30 bin kişinin katline sebep olan işgal: Nikaragua İşgali
Washington'ın 1912'den 1933'e kadar Nikaragua'yı işgali, ABD ordusunun 1898'den 1934'e kadar çeşitli Latin Amerika ülkelerine müdahale ettiği "Muz Savaşları"nın bir parçası olarak gerçekleşti. ABD'nin bu işgaldeki amacı, Karayip Denizi'ni Pasifik Okyanusu'na bağlayan Nikaragua Kanalı'nı başka ülkelerin yapmasını engellemekti. ABD, 1926'de muhafazakar hükümet ve liberal güçler arasında başlayan iç savaşa dahil oldu.
Muhafazakar hükümet güçlerinin yenilmesi sonucu 1927'de ülkeye müdahale eden ABD, liberalleri mağlup ederek kendi yönetimini kurdu ve 1933'te Nikaragua'dan ayrıldı. Ülkeye 1981'de bir kez daha dönen ABD, solcu hükümeti devirmek isteyen aşırı sağcı terör örgütü Contra güçlerine destek verdi. ABD'nin desteği Kongrenin yasaklamasına rağmen sürdü. Bu savaş neticesinde en az 30 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor.