Kemal Tahir kimdir? Kemal Tahir’in hayatı ve eserleri
Edebiyatımızda romancılığın en özgün ismi olan Kemal Tahir, tarihi ve sosyal konuları içeren yapıtlarıyla tanındı. Kendinden önceki Türk romanını Batı kopyası ve yerellikten uzak olarak gördü; kaleme aldığı eserlerde Anadolu insan tipini, kendi yaşantısını ve özgün hayat felsefesini yansıttı. Sabahattin Ali'nin kitabını kardeşine hediye ettiği için 15 yıl hapse mahkum edilen Kemal Tahir, yapıtlarında hapishanedeki gözlemlerine de yer verdi. Tahir, yaşamının son gecesinde gazeteci Mehmet Barlas'ın evinde düzenlenen bir akşam yemeğine katılmış; ardından geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etmişti.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Kemal Tahir, 1970 yılında akciğerlerinde yaşadığı sıkıntı nedeniyle ameliyat oldu. 21 Nisan 1973'te geçirdiği bir kalp krizi sonucu İstanbul'da yaşamını yitirdi.
🔸 Kemal Tahir'in son gecesine ilişkin ayrıntıları, Mehmet Barlas Dün Dündür adlı kitapta ilk kez dile getirmişti.
🔸 Kemal Tahir'in babasının arkadaşlarından olduğunu söyleyen Barlas, 16 yaşındayken Kemal Tahir'le tanıştığını ifade etmiş; onun hayata olan bağlılığını şu sözlerle özetlemişti:
"Kişiliğinde beni en çok etkileyen özellik, hayata küsmemiş olmasıydı. Ben on iki sene haksız yere hapis yatsam herkesten nefret ederdim. Üstelik sanatım yüzünden. Nazım Hikmet gibi o da hayata küsmemişti, insanları seviyordu."
Kemal Tahir, vefat ettiği gece gazeteci Mehmet Barlas'ın evinde dostlarıyla birlikte akşam yemeği yediği sırada gerçekleşen tartışmada fenalaşmıştı.
🔸 Eve gittikten sonra kalp krizi geçirerek vefat eden Kemal Tahir'i ve o son geceyi Barlas, şu cümlelerle anlatmıştı:
"Ölümünden beş yıl önce bir kanser ameliyatı geçirdi. Prof. Dr. Siyami Ersek onun bir ciğerini aldı. Ömrünün beş senesini tek ciğerle geçirdi.
Ölümünden bir gün önce yani son gece bizim evdeydi Kemal Tahir ve hanımı. Mete Tunçay ve Ali Sirmen'in de aralarında olduğu bir grup toplanmıştık. Tunçay, Kemal Tahir'le çok sert bir tartışmaya girdi. Kemal Tahir'in kitaplarını 'cinsel içerikli kitaplar' diye tanımladı. Tabii hepimiz ona saldırdık o karşı saldırıya geçti. Müthiş bir gerginlik yaşandı.
Kemal Tahir bir ara sıkıştı. Nefes darlığı tuttu. Çalışma odama götürüp teskin ettim, sonra ayrıldık, Ertesi sabah telefon geldi, "Kemal Tahir vefat etti" diye. Ertesi gün Bağdat Caddesi üzerindeki bir camide kıldık cenaze namazını. O gece biz de onlarla birlikte suçlular gibi…"
Kendisinden önceki Türk romanını Batı kopyacılığı ve yerlilikten kopuk olmakla suçlayan Kemal Tahir romanlarında özgün bir anlatı ve öz değerlerle dolu bir yaşam sundu.
🔸 Kemal Tahir, Yorgun Savaşçı romanıyla 1967-1968 Yunus Nadi Roman Armağanı'nı aldı.
🔸 Yerlilik ve tarih eksenli yazdığı Devlet Ana, 1968'de Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'ne layık görüldü.
🔸 Öykü, not, sohbet ve mektup içerikli çok sayıda esere imza atan yazarın kitapları arasında şunlar bulunuyor:
Sağırdere (1955), Esir Şehrin İnsanları (1956), Körduman (1957), Rahmet Yolları Kesti (1957), Yedi Çınar Yaylası (1958), Köyün Kamburu (1959), Esir Şehrin Mahpusu (1961), Bozkırdaki Çekirdek (1962), Kelleci Memet (1962), Yorgun Savaşçı (1965), Devlet Ana (1967), Kurt Kanunu (1969), Büyük Mal (1970), Yol Ayrımı (1971), Namusçular (1974), Karılar Koğuşu (1974), Hür Şehrin İnsanları (1976), Damağacı (1977), Bir Mülkiyet Kalesi I-II (1977).
🔸 Türkçeyi kendi dönemindeki yazarlara göre oldukça yalın kullanan ve ayrıntılara özen gösteren Kemal Tahir'in Namusçular, Karılar Koğuşu, Hür Şehrin İnsanları, Dam Ağası, Bir Mülkiyet Kalesi romanları vefatından sonra yayımlandı.
#SabahattinAli'nin kitabını hediye ettiği için 15 yıl hapse mahkum edilen #KemalTahir, yapıtlarında hapishanedeki gözlemlerine de yer verdi. 48 yıl önce yaşamını yitiren usta kalemin son gecesini, Mehmet Barlas anlatmıştı.https://t.co/V4aOsL2cdq
— Fikriyat (@fikriyatcom) April 21, 2021