Arama

Prof. Dr. Sefa Saygılı
Nisan 11, 2018
Çay nasıl içilmeli?

Yudum yudum içilirken sağlığımıza sağlık katar. Tazesi uyarıcı, taze olmayanı sakinleştiricidir.

Çay, dünyanın en yaygın içeceğidir.Doğuluların binlerce yıldır içtiği çayı, İngilizler dört yüz yıldır biliyorlar. Ülkemizde de severek tüketilir.

Besleyici, uyarıcı, arıtıcı, susuzluğu giderici, kanı temizleyici gibi özellikleri olan bu sağlıklı içeceğin faydalı etkilerinden yararlanmalıyız. Aynı zamanda çay aromatik, hoş kokulu ve lezzetli, daha da ötesi günün her saatinde içilebilen bir içecektir.

Çay, Asya kökenli Camelia sinensis isimli bitkinin kurutulmasıyla elde edilir. Sonradan çaya süt, şeker veya limon ilave edilebilir. Fakat gerçek çay doğal olan, yani katıksız çaydır. Çay, kalori içermez ve bunun yanı sıra birçok özelliği vardır.

Potasyum ve magnezyum ile birlikte birçok vitamini de içeren çay özellikle A ve B vitamini açısından zengin bir içecektir.

Vücudu mikroplara karşı güçlendiren A vitamininin yanı sıra metabolizma için çok önemli olan B6 vitamini ile birlikte yiyeceklerdeki enerjiyi vücuda entegre eden B1 ve B2 vitaminlerini de ihtiva eder. Çayın içerdiği potasyum ve magnezyum da vücuda birçok fayda sağlar. Kasların ve sinirlerin çalışmasına imkân veren potasyum ayrıca hücrelerdeki sıvı derecesini ayarlar.

ÇAYIN YARARLARI

- Çaydaki antioksidanlar, meyve ve sebzedekilere göre daha kuvvetlidir. Bu yüzden pek çok kanser türüne karşı vücudu bir kalkan gibi korur.

- Çay A ve B vitamini açısından çok zengindir.

- Yine çay, potasyum ve magnezyum açısından oldukça zengindir. Kasların ve sinirlerin çalışmasına imkân veren potasyum, ayrıca hücrelerdeki sıvı derecesini ayarlıyor. Potasyum ise kemik gelişimini oluşturuyor.

- Kalp hastalıkları ve krize karşı vücudu korur.

- Soğuk günlerde insanın ısınmasını sağlar, boğaz ağrılarına iyi gelir.

KOLESTEROLE KARŞI

Çay ponifenol maddeler açısından zengindir. Bunlar da iltihaplanmayı önleyici ve kılcal damarları kuvvetlendirici etkiye sahip maddelerdir. Kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi olan bu içeceği düzenli şekilde içme alışkanlığı edinmek, sağlığımız açısından yararlıdır.

KALP KRİZLERİNDEN KORUYUCU

Son günlerde yapılan bir araştırma her gün içilen bir bardak çayın kalp krizi riskini yüzde 44 oranında azalttığını ortaya koydu. Çayda bol miktarda bulunan flavonoid denilen madde, antioksidan ve anti-enflamatuvar (iltihap önleyici) özellikleri sebebiyle, koroner kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklara karşı etkili bir koruyucudur. Flavonoid çaydan başka, meyve (özellikle kırmızı üzüm) ve sebzelerde bulunur.

ABD'de gerçekleştiren söz konusu araştırmada 680 kişinin çay alışkanlığı incelendi. Günde en az bir bardak çay içen kadın ve erkeklerin kalp krizi riskinin, çay içmeyenlere oranla yüzde 44 oranında azaldığı gözlendi.

Hollanda'da 65 ve 84 yaşları arasındaki 800 erkek üzerinde yapılan başka bir araştırma, günde 3 veya 4 bardak çayın koroner kalp hastalığından ölümleri yüzde 58 oranında azalttığını ortaya çıkardı.

İDRAR SÖKÜCÜ

Çaydaki tein ve tuzlar diüretik (idrar sökücü) etki yapar ve toksinlerin vücuttan atılmasını kolaylaştırır. Ayrıca cilt üzerinde kızarıklıklardan şikâyetçi olanlar için yararlı etkileri vardır.

SİNDİRİMİ KOLAYLAŞTIRICI

Sıcak bir bardak çay veya limon ilave edilerek ekşimsi bir tat kazandırılmış çay, sindirime yardımcı olmakta birebirdir.

Çayın içinde bulunan kafeinin sindirim sistemi üzerine uyarıcı etkisi vardır. Bu sebeple de az miktarda çay sindirimi kolaylaştırır. Çok miktarda tüketilen çay sindirim sistemini aşırı uyarır. Midedeki asit salgısını artırması bakımından da rahatsız edici olabilir. Bu sebeple ülserli hastaların çay kullanmamaları tavsiye edilir.

TUZSUZLUK GİDERİCİ

Spor yapanlar, enerji kaybedenler ve bol bol terleyenler kaybettikleri tuzları telafi etme ihtiyacı duyarlar. Vücudun tuz dengesini sağlamak için sıcak veya soğuk çay içmekten daha iyi bir çözüm yoktur.

ÇAY UYARICIDIR

Çay potasyum yönünden zengindir. Normal miktarlarda tüketildiği zaman sağlıklı kişiler için zararlı değildir. Çayın içinde bulunan kafeinin merkezi sinir sistemi ve kalp üzerinde de uyarıcı etkisi vardır. Az miktarda alınan çay, beyin faaliyetini arttırır.

Çayın içerdiği tein (kafeine benzerdir) işte veya ders çalışırken dikkat toplamak ve konsantrasyon için idealdir.

Çay, fazla kullanıldığı zaman kalp çarpıntısı, uykusuzluk ve baş ağrısı yapabilir. Çayın uyarıcı etkisi fertlere ve alınan miktara göre değişir. Bazı kimseler için günde iki veya üç fincan demli çay olumlu etki için yeterli olabilir.

Çay şekersiz içildiğinde hem lezzeti daha iyi tadılır, hem de gereksiz kalori alınmamış olur.

ÇAY ŞEKERSİZ İÇİLMELİDİR

Yıllar önce çaya muhakkak iki şeker atardım. Şekersiz çay bana içilmez gelir, tek yudum aldığımda ağzımın tadı kaçardı. Kısacası şekersiz çay içilmez diye düşünürdüm.

Ne zaman ki şekerin zararlı olduğu, özellikle obezite ve diyabette başrol oynadığı kesinleşince şekeri bırakmaya karar verdim. Böylelikle çaya şeker koymayı birden kestim. Tabi önceleri biraz zorluk oldu, çay tatsız gibi geldi ama kısa sürede çayı şekersiz içmeye alıştım.

Alışınca çayı şekersiz içmenin şart olduğunu anladım, gördüm. Meğer daha önce çay diye şeker şerbeti içiyormuşum. Esas çay, şekersiz çaymış. Şeker atılmadığında hakiki çay tadı alıyorsunuz. Şimdi ise değil şeker atmak, bir iki toz şeker parçası bile çayın içine düşse "bu çok şekerli" hissine kapılarak içemiyorum. Şekersiz içilen çayın o güzel lezzetine alışınca tadı damağımızda ayrı bir yer ediniyor.

Kahvaltılarımızın baş tacı, sohbetlerimizin olmazsa olmazı çay gerçekten şekersiz içilir, içilmelidir. Ramazanda iftarda içilen şekersiz bir bardak çayın tadına doyum olmaz. Çayı şekersiz içmenin sağlığımıza faydaları saymakla bitmediği gibi insana ferahlık verir ve rahatlatır.

Şekerli çay, vücudumuzun dengesini bozar. Söz gelimi; kilo almamızı hızlandırır, ciltte akne ve sivilce oluşumunda etkili faktörlerden biridir. Aynı zamanda ağız ve diş sağlığına zarar verir. Üstelik günlük içtiğimiz çay miktarı arttıkça bu zararlar da artar.

Çayı şeker atmadan içmenin ise vücudumuza yararları çoktur. İşte o faydalardan bazıları:

  • Şekersiz tüketilen çay vücudun su dengesini korur, cildimizin susuz kalmasının önüne geçilir. Çünkü çayın önemli bir özelliği saf olmasıdır ve hiçbir katkı maddesi içermiyor oluşudur.
  • Çaya şeker atıldığında kalori bombardımanına tabi oluruz. Günde 10 bardak çay içsek ve her bardağa iki kesme şeker attığımızı düşünsek fazladan 500 kalori almış oluruz. Bu da kilo problemi ve kanda şekerin yükselmesi demektir.
  • Şekersiz çay içerdiği florür ile diş minesini korur ve ağızda bakteri oluşumunu engeller. Şekerli içildiğinde ise diş çürümelerine ve dişlerin sararmasına sebep olur.
  • Şekersiz tüketilen çay kanser hücrelerinin korkulu rüyası olur. Çünkü çayın içinde bulunan antioksidanlar kanser önleyici etkiye sahiptir. Şeker ise kanser hücrelerinin dostu bir üründür.
  • Çay içerdiği kafein sayesinde dinlendirici özelliktedir. Dinç ve zinde olmayı sağlar. Uyanıklık verir.
  • Yemekten bir süre sonra içilen şekersiz çay, hazmı kolaylaştırır. Metabolizma sonucu vücutta oluşan zararlı atıkları azaltır.
  • Şekersiz çay ishale iyi gelir.
  • Çaydaki teobromin ve teofilin maddeleri idrar sökücü özelliğe sahiptir.
  • Çay böbreklerin düzenli çalışmasına yardımcı olur.
  • Çaya rengini veren bileşikler, damar çeperlerini güçlendirir. Bu sayede kanama riskini azaltır.
  • Şu da var içerken sakarlık yapıp üstünüze veya halıya dökerseniz şekersiz çay leke bırakmazken şekerli olan leke bırakır.

Çayı bol bol içebiliriz ancak şeker atmayarak içelim.

Sefa Saygılı

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN