Osmanlı'da yapılan ilk telgraf haberleşmesi
1793 yılına kadar iletişim aracı olarak posta güvercini, ateş yakmak, mektup gibi yöntemler kullanılıyordu. Günümüz teknolojisi açısından baktığımızda belki de çok kayda değer bulmadığımız telgraf, o zamanlar için mükemmel bir icattı. Osmanlı topraklarındaki serüveni daha eskilere dayanmasına rağmen İstanbul-Edirne arası telgraf hattının tamamlanmasının ardından ilk telgraf haberleşmesi 10 Eylül 1855 yılında Kırım Savaşı esnasında yapıldı. İşte telgrafın kısa tarihçesi ve Babıali'ye geliş serüvenine dair detaylar…
Önceki Resimler için Tıklayınız
📌Morse'un ortağı Mr. Chamberlain yeni icat edilen telgraftan bir takımı İstanbul'a getirdi ve icadın kabulünü Osmanlı'dan istedi. Fakat talihsizlikler yeni icat edilmiş bu makinenin çevresinde dolanıyordu. Tuna Nehri yoluyla Viyana'ya hareket eden Chamberlain'in vapuru batınca kendisi ve beş arkadaşı boğularak öldü. Osmanlı devletinde telgraf kurulması için başlatılan teşebbüs sonuçsuz kaldı.
📌Ülkemizde telgrafın kurulması için faaliyetler ikinci bir teşebbüsle devam etti. 9 Ağustos 1847'de yine Beylerbeyi sarayının yerinde bulunan ahşap sarayda bizzat Abdülmecit'in huzurunda deneme gerçekleştirildi.
📌Sarayın değişik odalarına yerleştirilen alıcı ve vericiler olumlu sonuç verdi. Telgrafla yakından ilgilenen padişah aynı denemenin ertesi gün devletin ileri gelenlerin önünde de yapılmasını emretti. Eğer başarılı olursa İstanbul ve Edirne arasında bir hat çekilecekti…
📌Verilen bu kararın gerçekleştirilmesi 8 yıl sürdü… Sultan'ın ilgisine rağmen telgrafın Osmanlı Devleti'nde etkili bir şekilde kullanılmaya başlaması Kırım Savaşı sırasında oldu.
📌Osmanlı Devleti, ilk kez Kırım Savaşı sırasında telgrafı kullanmaya başladı. Kırım Savaşı esnasında Kırım'dan Londra'ya en hızlı mesaj iki, Kırım'dan Varna'ya ise beş günde ulaşıyordu.
📌Telgraf şebekesi kurulması için Babıali'ye teklif iletildi. Padişahın isteğiyle hat İstanbul ile Edirne hattına bağlanacak oradan da Şumnu'ya uzanacaktı.
📌19 Ağustos 1855'te İstanbul- Edirne hattı, 6 Eylül'de ise Edirne Şumnu bağlantısı tamamlandı.
Ve böylece 10 Eylül 1855'te Osmanlı'daki ilk telgraf haberleşmesi sağlanmış oldu. Savaşın ardından telgraf kısa zamanda ülke geneline yayıldı.