Arama
Bir gönül sultanı Şeyh Vefa
İslam dünyasının en önemli şahsiyetlerinden biri olan Şeyh Vefa, yaşadığı semte adını veren gönül sultanıydı. Her anını İslam'a adayan İbnülvefa, dergâhının etrafını ilim merkezi haline getirdi. Fatih'in hocası Sinan Paşa da dahil olmak üzere birçok devlet adamı, şair, musikişinas onun sohbetine iştirak ederdi. Peki, her anını İslam üzere yaşayan Şeyh Vefa neden Peygamber Efendimizin hadisine nail olan Fatih Sultan Mehmet ile görüşmeyi reddetti? Gelin, İbnülvefa'nın hayatına daha yakından bakalım.
Şeyh Vefa, İbnülvefâ, İbn Vefâ, Vefâzâde, Ebü'l-Vefâ gibi isimlerle anılır.
📌 15. yüzyılda İslam ilim dünyasının en önemli şahsiyetlerinden Muslihuddin Mustafa, bilinen ismiyle Şeyh Vefa, Konya'da doğdu.
📌 Karamanoğulları'nın hüküm sürdüğü ve döneminin önemli ilim merkezi olan Konya'da eğitimine başladı. Ardından babasıyla birlikte Osmanlı'nın başkenti Edirne'ye gitti. Burada Debbağlar İmamı olarak bilinen Muslihiddîn Halîfe'ye intisap etti.
➡ Vefâ adında bir oğlu olduğu için mi yoksa övgü amacıyla mı bu isimle anıldığı belli değildir. Bazı tarihi kaynaklarda kızını, Mevlana'nın soyundan gelen Şeyh Abid Çelebi ile evlendirdiği söylenir.
📌 Zahir, batın ve fenni ilimlerde eğitim alan Ebü'l-Vefâ, musikişinas bir kişiliğe sahipti. Çok iyi derecede Arapça bilirdi.
📌 İbnülvefâ, daha sonra şeyhinin işaretiyle Zeyniyye tarikatının kurucusu Zeynüddîn el-Hâfî'nin önde gelen halifelerinden Abdüllâtîf el-Kudsî'nin müridi oldu.
📌 Tasavvufun bütün inceliklerini öğrendikten sonra, Konya'ya geri dönerek halkı irşad etmeye başladı. Burada adını duyurmaya başlayan şeyhin talebeleri arasında Karamanoğlu İbrahim Bey de vardı.
📌 Karamanoğlu İbrahim Bey, kendisine çok saygı duyardı. Onun için, vakfı olan bir cami ve hankah yaptırdı.
📌 Kız kardeşi ve birkaç arkadaşıyla beraber hacca gitmek için Antalya'dan gemiye bindiğinde korsanlar tarafından kaçırıldı ve Rodos Adası'na götürüldü. Esir edilen İbnülvefâ'nın fidyesi, Karamanoğlu İbrahim Bey tarafından ödendi.
📌 Bir süre sonra İstanbul'a yerleşen Şeyh Vefa, bulunduğu yeri ilim merkezi haline getirdi. Konya'dan gelen bu âlimin etrafı talebeler ile doldu. Birçok şair, âlim, müzisyen kendisinin vaazlarından nasiplendi.
📌 Konya'dan gelen talebeler arasında, bürokratlar ve paşalar da vardı. Fatih'in son sadrazamı Karamani Mehmet Paşa da Şeyh Vefa'ya büyük saygı duyardı.
Şeyh Vefa, sert görünmesine rağmen oldukça alçak gönüllü, hoşsohbet, nükteli bir kimse olduğu söylenir.
📌 Devrin birçok önemli siması, onun müridi oldu. Bunlardan arasında şu isimler yer alır: Fatih Sultan Mehmet'in hocası Sinan Paşa, Molla Lutfi, Bursalı Ahmed Paşa, Şeyhülislâm Zenbilli Ali Efendi, Zâtî, Edirneli Sabâyî, Rumelili Şem'î, Hattat Kasım, Hattat Abdülmuttalib b. Seyyid Murtazâ.
➡ Şeyh Vefa ile bu semt, cazibe merkezi haline geldi. Şairler, paşalar ve önemli devlet adamlarının buraya yerleşmesiyle Vefa, İstanbul'un en hızla gelişen yerlerinden biri oldu.