Türk siyasi tarihinde erken seçimlerin kronolojisi
Devlet Bahçeli, bugün MHP Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan'a erken seçim çağrısında bulundu. Erdoğan, Bahçeli'nin çağrısına "Şu an itibariyle bir yorumum olmayacak. Ama yarın Bahçeli ile bir görüşmem var" yanıtını verdi. Bizler de, Türk siyasi tarihimizde bugüne dek gerçekleşen erken seçimleri ve sonuçlarını derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Türkiye'nin ilk erken seçimi, siyasi tarihimizin en tartışmalı dönemlerinden birinde gerçekleşti. Demokrat Parti'nin isteğiyle seçimler normal tarihinden bir yıl önceye alındı. Fakat zor bir seçim oldu.
Oy verme işlemi sürerken devlet radyosundan DP'nin kazandığının ilan edilmesi nedeniyle sandık hilesi iddiaları günlerce bitmedi. Birçok yerde oylar tekrar sayıldı.
Bu seçim, 1960 darbesinden önce DP'nin kazandığı son seçim oldu.
27 Ekim 1957 - Toplam: 610 sandalye
DP: 424 sandalye, %47,9
CHP: 178 sandalye, %41,1
CMP: 4 sandalye, %7,1
HP: 4 sandalye, %3,8
Erken seçim 80'lerin sonu ve 90'lı yıllar boyunca Türk siyasetinin değişmez parçası oldu. 12 Eylül darbesinden sonra 1983'te yapılan seçimlerde Turgut Özal'ın ANAP'ı yüzde 45,1'lik oy oranıyla iktidar olmuştu.
1987'deki siyasi yasakların kalkmasına ilişkin anayasa referandumunda Özal, 'Hayır' kampanyasının başını çekiyordu. Muhalefet partileri ise 'Evet'te birleşmişlerdi. Sandıktan 'Evet' kararı çıktı.
Sonuçların açıklanmasının ardından erken seçim kararı alındı. Özal, iktidarını korumaya devam etti.
29 Kasım 1987 - Toplam: 450 sandalye
ANAP: 292 sandalye, %36,3
SHP: 99 sandalye, %24,7
DYP: 59 sandalye, %19,1
DSP: 0 sandalye, %8,5
Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanı olmasının ardından ANAP'ta liderlik sorunu çıktı. Yıldırım Akbulut'un ardından Mesut Yılmaz Genel Başkan oldu ve ardından erken seçime gitme kararı aldı.
Muhalefet partileri buna karşı çıktı. Ancak normalden bir yıl önce yapılan seçimlerde ANAP iktidardan düştü; Demirel'in DYP'si birinci parti olarak çıktı. Seçim sonrası DYP-SHP koalisyonu kuruldu.
20 Ekim 1991 - Toplam: 450 sandalye
DYP: 178 sandalye, %27
ANAP: 115 sandalye, %24
SHP: 88 sandalye, %20,8
RP: 62 sandalye, %16,9
DSP: 7 sandalye, %10,7
Özal'ın vefatının ardından Başbakan Demirel cumhurbaşkanı seçilince ANAP'ın iki yıl önce yaşadığı kaosu DYP yaşadı.
Çiller, başbakanlık görevini alsa da DYP'de liderlik sorunu bitmemişti. Çiller, Orta Asya gezisindeyken iktidar ortağı Hikmet Çetin, Mesut Yılmaz'la erken seçim için anlaştı.
DYP'li Hüsamettin Cindoruk, Çiller'in dönüşünü beklemeden partide ara seçim kararı aldı. Aralık ayındaki seçimlerde DYP bir önceki seçime göre yüzde 7,3'lük bir oy kaybı yaşadı.
24 Aralık 1995 - Toplam: 550 sandalye
RP: 158 sandalye, %21,4
DYP: 135 sandalye, %19,7
ANAP: 132 sandalye, %19,2
DSP: 76 sandalye, %14,6
CHP: 49 sandalye, %10,7
Siyasi tarihimizde 1995-99 arası dönemi kısa süreli koalisyonlar dönemi olarak görmek mümkün.
1997'de ANAP-DSP-DTP koalisyonu kurulmuştu. CHP de dışarıdan destek veriyordu. Türkbank skandalı sonrasında CHP desteğini çekip hükümeti düşürdü. Yapılan erken seçimde, DSP birinci parti çıktı, CHP meclise giremedi.
18 Nisan 1999 - Toplam: 550 sandalye
DSP: 136 sandalye, %22,2
MHP: 129 sandalye, %18
FP: 111 sandalye, %15,4
ANAP: 86 sandalye, %13,2
DYP: 85 sandalye, %12
