Ayet ve hadislerle İslam'da 'ümmet' kavramı

🔹 Literatürde ümmet kelimesine verilen birçok anlam büyük oranda Kur'an'da ve hadis rivayetlerinde yer almaktadır. İslâm âlimleri ümmeti iki mânada kullanmıştır.

🔹 Birinci anlamda, son peygamberin gelişi ve İslâmiyet'in doğup Arabistan yarımadasının dışında duyulmasından itibaren bundan haberdar olan bütün insanları ifade eder. Bu insan kitlelerine "ümmet-i da'vet, ümmet-i belâğ" denilmiştir.

🔹 Bu anlayış Kur'ân-ı Kerîm'de geçen, Resûlullah'ın bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı, âlemlere rahmet vesilesibir elçi olarak gönderildiği şeklindeki beyanlara dayandırılmıştır.

🔹 Resûl-i Ekrem'den nakledilen bir hadiste dünya var oldukça Cenâb-ı Hak tarafından İslâm dininin sesinin çadırda, köyde ve şehirde yaşayan bütün insanlara duyurulacağı belirtilmiştir. Ümmetle ilgili bazı hadisler şunlardır:

🔍 En güvenilir hadislerin derlendiği kaynak: Kütüb-i Sitte

🔹 Peygamber Efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde şöyle buyurmuşlardır:

Allah katında, kulun şöyle demesinden daha sevimli bir duâ yoktur:
"Allâh'ım! Ümmet-i Muhammed'e umûmî bir rahmet ile merhamet eyle!" (Ali el-Müttakî, no: 3212, 3702)

🔍 Hayatınıza rehberlik edecek 40 hadis

"Dikkat edin! Ben hayatımda sizin için bir emniyet vesîlesiyim. Vefât ettiğimde ise kabrimde; «Yâ Rabbi, ümmetî ümmetî!..» diye ilk Sûr üfleninceye kadar nidâ edeceğim…" (Ali el- Müttakî, Kenzü'l-Ummâl, c. 14, s. 414)

"Haberiniz olsun ki ben, önceden gidip havuzun başında sizi bekleyeceğim! Diğer ümmetlere karşı, sizin çokluğunuzla sevineceğim. Sakın (günah işleyerek) yüzümü kara çıkartmayın!" (Müslim, Hac, 147; Ebû Dâvûd, Menâsik, 56; İbn-i Mâce, Menâsik, 76, 84; Ahmed, V, 30)

Bir gün peygamberimiz "Allâh'ım, ümmetimi koru, ümmetime merhamet et!" diye yalvararak ağladı. Bunun üzerine Cenâb-ı Hak:

"–Ey Cebrâil! -Rabbin her şeyi daha iyi bilir ya- (insanlar da bilsin diye) git, Muhammed'e niçin ağladığını sor." buyurdu.

Cebrâil (a.s) geldi. Rasûlullah Efendimiz O'na, ümmeti için duyduğu endişe sebebiyle ağladığını bildirdi. (Cebrâil'in dönüp durumu haber vermesi üzerine) Allah Teâlâ:

"–Ey Cebrâil! Muhammed'e git ve O'na; «Ümmetin hususunda Sen'i râzı edeceğiz ve Sen'i asla üzmeyeceğiz.» müjdemizi ulaştır." buyurdu. (Müslim, Îmân, 346)