Osmanlı'dan Avrupa'ya gönderilen kız öğrenciler

Yayınlanma Tarihi: 23.04.2019 14:49 Güncelleme Tarihi: 23.04.2019 15:28

Kız çocuklarının eğitim imkanı ilk kez 1859 yılında başladı. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile kız çocuklarına yedi yaş ile on bir yaş arasında eğitime devam zorunluluğu getirildi. Yeni açılan kız okullarıyla birlikte artan kadın öğretmen ihtiyacı ve müfredatta yapılan yeniliklerden dolayı Avrupa okulları, nitelikli öğretmen yetiştirmek veya öğretmenlerin eğitimlerini tamamlamaları için çözüm olarak görünen adresti. İşte, güzel sanattan pedagojiye, dikiş-nakıştan tıp eğitimine kadar birçok alanda eğitim almış Avrupa'daki Osmanlı kızları…

29/42

SINAVLA SEÇİLEREK GÖNDERİLEN İLK KIZLAR: GAYRİMÜSLİMLER

Maarif Nezareti, yeni ders yılı olan 1911-1912'de burs vereceği kız öğrencilerin bilgi ve mesleki yatkınlığını sınayarak ve bağlı okullarındaki öncelikli ihtiyaca göre yetiştirmek üzere yeni bir politika geliştirdi. Bu amaçla Avrupa'ya göndereceği adayların belirlenebilmesi için bir sınav düzenledi. Gazete ilanında başvuracak adaylarda aranan şartlar şöyle sıralanmıştı:

30/42

Başvuracak adayların,
18 yaşından küçük, 22 yaşından büyük olmamak, Almanca veya Fransızca bilmek, Türkçe'yi düzgün konuşmak, mezun olunan okulun diploması, aileden alınması gereken muvafakatname.

31/42

Gazetelerdeki sınav ilanı üzerine Ermeni cemaatinden 12, Rum cemaatinden 4, Musevi cemaatinden bir kişi sınava girmek üzere başvurdu.

32/42

1911'de Versailles'a gönderilen bu isimler devlet desteğiyle ve sınavla seçilerek yurtdışında öğrenim gören ilk Osmanlı kızlarıdır.

Belgelere göre devlet yardımı alan son gayrimüslim kız ise 1912 yılında başvuru yapan Iskohi Kavonozyan'dır.

33/42

MÜSLÜMAN KIZLARI AVRUPA’YA GÖNDERME TARTIŞMALARI

Maarif Nezareti, gayrimüslim kızlara hitap eden bir sınav ilanı vermiş ve yaptığı sınav ile belirlediği kız öğrencileri Fransa'ya göndermişti. Osmanlı Devleti'nin Ermeni, Rum, Yahudi, Bulgar öğrencileri eğitim için yurtdışına gönderdiği, bu konuda millet ayrımı yapmadığı bilinir. Söz konusu kadınlar olduğunda da böyle bir ayrım gözetilmemiş hatta öncelik azınlık toplumlarına verilmişti. Bunu başlıca sebeplerinden bir tanesi gayrimüslim kızların yabancı okullardan veya gayrimüslim okullarından mezun olmalarıydı. Bu kızlar, Avrupa'da eğitim için şart olan yabancı dil konusunda ayrıca bir hazırlık dönemine ihtiyaç duymayacaklar ve daha kısa sürede yetişmiş muallime olarak geri döneceklerdi.