Ünlü edebiyatçılarımızın mensup olduğu tarikatlar
İnsanoğlunun hayatı tanımlaması ve öğrenmesi için en büyük etmenlerden bir tanesi önceki asırlarda ortaya konan eser ve yorumları hayatına taşımasıdır. İnsan, yaşayanlardan olduğu gibi yaşamayan insanlardan, onların eser ve fikirlerinden de beslenir. Edebiyatçılar, "dünkü" büyük şahsiyetlerle kolay irtibat kurabildikleri gibi günün değerleriyle de bazen çok çabuk kaynaşabilirler. Sizler için, edebiyatçılarımızın mensup olduğu tarikatları derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Kadirilik ya da Kadiriyye, Sünnîliğin Hanbeli mezhebine mensup Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan ve silsilesini Ali bin Ebu Talib'e dayandıran sufi/tasavvufî yol. Edebiyatımızdan Sabahattin Ali, Kadiri tarikatına mensup isimdi.
Şairler "dünkü" büyük şahsiyetlerle kolay irtibat kurabildikleri gibi günün değerleriyle de bazen çok çabuk kaynaşabilmektedirler. Onun için Cumhuriyet öncesi şiir yazmaya başlayan birçok şairin "değerler sistemi" Cumhuriyet'le birlikte hemen değişmiş ve farklılaşmıştır. İnsanın bir özelliği de sevip saydığı büyük şahsiyetlerden bir şeyler umması, onlardan maddî-mânevî yardım beklemesi, "istimdâd"a başvurmasıdır. Önce hayatları dervişlikle bolşeviklik arasında geçen iki kişi özellikle dikkate değerdir.
Gel ey imanlı gençlik, gel ey beklenen gençlik
Gel ki Anadolu'da senin bükülmez çelik
İmânına, azmine ümit bağlayanlar var
1921
Nazım Hikmet, 1902'de Selânik'te doğdu. Mevlevî dervişi olan dedesi Mehmet Nazım Paşa (öl.1926) Osmanlı'nın son Selânik valisidir. Nâzım Hikmet'in şiir damarlarını besleyen ana kaynaklardan biri de tasavvuf kültürü ve tekke edebiyatıdır. Arapçaya, Farsçaya ve Mevlevî kültürüne hakim olan bir dedenin torunu olan ve böyle bir ailede büyüyen Nazım için bu çizgi sürpriz sayılmamalıdır.
Nâzım Hikmet'in o dönemlerinde yazdığı şiirlerinde dinî-mistik mısralar çok fazladır. Allah, mâbed, câmî, dergâh, vecd, pir, veli, ilâhî, evliyâ, ahiret, şefâat, namaz, mucize, din gibi kelimelerle sık sık karşılaşmak mümkündür.
-Abdülkadir Geylanî Hazretlerine-
Kalplere serptiği kıvılcımlardan
Bir ışık yanıyor ya Abdülkadir...
Gönüller zâtını bize aşk sunan
Bir ilâh tanıyor ya Abdülkadir...
Nazım Hikmet Mevlânâ'ya yönelmişken, Sabahattin Ali ise Abdülkadir Geylanî'den ışık ve feyz alıyordu. Sabahattin Ali ilk şiirlerini, Balıkesir Muallim Mektebi'nde okurken Irmak ve Çağlayan dergilerinde yayınladı.(1926) İşte bu günlerde gönlünü kaptırdığı şahsiyetlerden biri de Kadiriye tarikatının kurucusu, Bağdat'ta medfun mutasavvıf Abdülkadir Geylanî idi.
