Türkçenin ilk sözlüğü Divanü Lugati’t-Türk'te yer alan atasözleri
Japonya'nın gösterildiği ilk dünya haritasının Divanü Lugati't-Türk'te yer aldığını biliyor muydunuz? Yazılı kültür birikimine sahip milletimiz, asırlar boyunca hafızalardan silinmeyen yapıtlar meydana getirmişlerdir. Bu eserlerden biri Divanü Lugati't-Türk'tür. Türkçenin ilk sözlüğü olan Divanü Lugati't-Türk, eşsiz bir hazine niteliğindedir. 11. yüzyılda yazılıp , birçok ilki barındıran Divanü Lugati't-Türk'te yer alan atasözlerini sizler için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Karga kazga ötgünsa butı sınur.
Karga kazı taklit etse ve onunla yarışsa ayağı kırılır.
Doğuda Çin ve Maçin halkıyla Cabarka diye adlandırdığı Japonya'nın uzaklığı, arada bulunan dağlar ve denizlerin yanı sıra Çin'in çevresindeki büyük duvarın, yani Çin Seddi'nin bu ülkelerde yaşayan ulusların dillerinin bilinmesini de engellediğini yazar.
İkki bugra egaşür otra kökagün yançılur.
İki boğa çarpışır, arada gök sinek incinir.
Kâşgarlı Mahmud'un hem eserinde hem de çizdiği haritada Japonya'ya yer vermesi, haritanın önemini bir kat daha artırır. Bugünkü bilgilerimize göre, Dîvânu Lugâti't-Türk'teki harita, Japonya'nın gösterildiği ilk dünya haritasıdır.
Yılan kandu agrısın bilmas teve boynın agri ter
Yılan kendi eğrisini bilmez, deve boynuna eğri der.
Kâşgarlı Mahmud, Japonya'yı doğuda bir ada olarak göstermiş ve Cabarka adıyla anmıştır. Japonya'nın ilk haritası Kâşgarlı Mahmud'dan üç yüzyıl sonra bir Japon tarafından çizildi, ancak Japonya'yı Kâşgarlı gibi bir dünya haritası üzerinde gösteren ikinci harita Dîvânu Lugâti't-Türk'ten tam dört yüzyıl sonra yapıldı. Bu durum Kâşgarlı'ya Japonya'yı dünya haritasında ilk kez gösteren kişi unvanını kazandırdı.
Arslan karışa sıçgan ötin ködezür.
Kocayan arslan sıçan deliğini gözler.
Kâşgarlı Mahmud eserini yazarken o devrin Türk illerini bir bir dolaşmış ve doğrudan doğruya kendi derlediği dil malzemesine dayandı. Bu bakımdan eserde çeşitli Türk boylarının ağızları üzerinde bizzat müşâhedeye dayanan tespitler ve karşılaştırmalar yer alır.
