Osmanlı'nın ilk kadın ressamı Mihri Müşfik Hanım
Sultan Abdülmecid'in akrabası olan ilk Türk kadın ressam Mihri Müşfik Hanım'ın hayatı mücadelelerle geçti. Sultan II. Abdülhamid'in saray ressamı olan Fausto Zonaro'dan da ders alan Mihri Hanım, Osmanlı'daki aydınlar topluluğunda önemli isimlerinden biriydi. Amerika'ya yerleştikten sonraki dönemlerinde zor bir yaşlılık geçiren Mihri Hanım burada kimsesizler mezarlığına defnedildi. Peki, Mihri Hanım neden yalnızlığa terk edildi? Hayattaki en büyük pişmanlığı neydi?
Önceki Resimler için Tıklayınız
1928 yılında Ahmet EminYalman, New York'ta siyah çarşaflar giymiş Mihri Hanım'la karşılaştığını belirtir. Mihri Hanım burada kitap kapağı tasarımı yaparak ünlendi. Aynı zamanda yine aynı tarihte New York'ta kişisel sergi açtı.
Mihri Hanım kitap kapağı resimlemesinin yanı sıra Amerika'da zengin ailelerin çocuklarına özel resim dersleri vererek buradaki geçimini sağladı. Bir süre bazı üniversitelerde konuk profesör hatta kürsü başkanlığı yaptı.
Amerika'da geçen son günlerinde çalışamaz duruma gelen Mihri Hanım, yoksulluk içine düştü. Bu durum ailesine yazdığı mektuplardan anlaşılır.
"...Senelerce çalışmakla ben neye muvaffak oldum? Hiç… Üstelik sıhhatimi kaybettim. Vaktiyle "Herkül" idim. Şimdi merdiven çıkamıyorum… Sanat beni bu hale koydu… Hele gözlerim hiç görmüyor. Çifte çifte gözlük kullanıyorum. Parasızım. Bizim gibi –Avrupa'ya nazaran- geri kalmış bir memlekette sanatkârın yolu kadar, güç bir yol yoktur. Bizimkisi fazla fedakârlık isteyen bir meslek...
...Bugün bana, gençliğimi hediye etseler, bu meslek uğruna çektiklerimi, çekmek korkusundan, reddederdim! Çektiğim meşakkatleri bir ben bilirim, bir de Allah bilir..
...Her sanatkâr, karşısındaki sanatkârı, daima, kendisinden aptal görür! O'nun on senede yaptığını, kendisinin bir senede yapacağını sanır. Bir iki yıl içinde, hayatını kurtaracağına, köşeyi döneceğine emindir! Heyhat ve yine heyhat! İşte sanatın esrarı buradadır. Sanatkârın yolu, yürüdükçe uzar gider...
... Bizim ailenin yegâne hususiyeti inadındadır. Ben her şeyde olduğu gibi sanat hayatım boyunca, inadımla yaşadım… Bugün, buna, bin kere pişmanım.
... Son günlerde aklımı pek toparlayamıyorum. Bitabım... Sol tarafıma elektrik masajları yapılacak. Pek ziyade ıstırap içerisindeyim..."
Tespit edilebildiği kadarıyla Mihri Müşfik'in Türkiye'de 32, İtalya'da 36, Fransa'da 23 ve Amerika'da ise 60'ı aşkın eseri bulunuyor.
Sanatına adadığı hayatı boyunca, kendi deyişiyle "sanatın esrarını çözmeye" çalışan Mihri Müşfik Hanım, karşısına çıkan tüm zorluklarla mücadele edip ardında ölümsüz eserler bırakır.
Mihri Hanım'ın portresini yaptığı kişiler arasında pek çok önemli isim yer alır. Bunlar; Tevfik Fikret, Mustafa Kemal Atatürk, mucit Thomas Edison, eski ABD Başkanı Franklin Roosevelt, Papa XV. Benedictus, şair Edward Markham.
Mihri Hanım, Atatürk'ün portresini yapan ilk yerli ressam, Papa XV. Benedict resmini yapan ilk Müslüman ve kadın ressam olarak biliniyor.