Emir Sultan kimdir?
Osmanlı'nın ikinci kuruluşunun manevi mimarı olan Emir Sultan, tefsir, hadis ve kelam âlimiydi. Padişahlar sefere giderken kendisinin duasını alır, onun elinden kılıç kuşanırdı. Savaşlarda da yer alan alim, II. Murad dönemindeki İstanbul kuşatmasına yaklaşık beş yüz müridiyle bizzat katılmıştı. Üç sultanın döneminde de yaşayan Emir, padişahın arkasında yürümek istediği halde Yıldırım Bayezid onun için "Ulemâ bizim önümüzde gitmelidir." demişti. Peki, Osmanlı alimi Emir Sultan'dan, Timur ne istemişti?
Osmanlı'nın kuruluş devrinde yaşayan, tefsir, hadis, kelam âlimi ve mutasavvıf Emir Sultan'ın asıl ismi Muhammed bin Ali el Hüseyni el-Buhari, lakabı da Şemsüddin'di. 1368 yılında Buhara'da doğdu ve 1430 yılında ise veba hastalığından dolayı Bursa'da vefat etti.
İyi bir eğitim alan Emir Sultan, ilk tahsilini babası Emir Külâl'dan aldı. Daha sonra devrin ünlü mutasavvıflarından Şeyh İsa'nın sohbetlerine katıldı.
İlim ve irfan merkezi olan Merv, Nişâbur, Isfahân, Bağdat ve Basra üzerinden Hicaz'a ulaştı. Daha sonra Seyyid Usûl, Seyyid Nâsır, Seyyid Ni'metullah, Ali Dede, Baba Zâkir gibi mutasavvıflarla hacca gitti.
Üç Osmanlı sultanı döneminde yaşayan Emir Sultan'a Buhara'da doğduğu için Muhammed Buhari, peygamber soyundan geldiği için Emir Buhari, gönülleri fethettiği ve Yıldırım Bayezid'in damadı olduğu için de Emir Sultan deniyordu.
Şeyh Emir Sultan'ın Buhara'dan Bursa'ya geldiğinde yirmi veya yirmi bir yaşlarında olduğu tahmin edilir. Bursa'da ikamet ettikten sonra burada halk tarafından oldukça saygı görülmeye ve ulemâ ile meşâyih arasında da itibar görmeye başladı. Molla Fenârî bu yıllarda Emîr Sultan'a bir de icazetname yazmıştı.
Peygamber Efendimizin soyundan gelen Emir Sultan, ondan aldığı manevî işaret üzerine doğduğu yer Buhara'dan Anadolu topraklarına hicret ederek Bursa'ya yerleşmişti.
Yıldırım Bayezid'in kızı Hundi Hatun ile evlenip padişahın damadı olmasının yanı sıra Osmanlı'nın manevi mimarlarından biri olmuştu.
Yıldırım Bayezid, Çelebi Mehmed ve II. Murad dönemlerine şahit olan Emir Sultan, bu padişahlara kılıç kuşatmış, dualar ederek cihada teşvik etmişti.
Emir Sultan, II. Murad döneminde 1422 yılındaki İstanbul kuşatmasına yaklaşık beş yüz müridiyle bizzat katılmıştı.
Bu İstanbul kuşatmanın tarihini yazan Bizans tarihçisi Ioannec Kananoc, Emîr Sultan'ın 500 kadar dervişiyle birlikte büyük bir debdebeyle padişahın ordugâhına geldiğini, hücum vakti olarak tayin ettiği belirtir. Tarihçi, 24 Ağustos Pazartesi günü öğleden bir saat sonra dervişlerinin başında at üstünde kılıç ve kalkanıyla surlara yaklaşıp kılıcını çekerek üç kere salladıktan sonra hücuma geçtiğini, bu işaret üzerine Osmanlı ordusunun taarruza kalktığını anlatır.