Osmanlı'nın silinmez izi: Libya'da Ramazan manileri

Asırlar boyunca Osmanlı hakimiyetinde kalan Akdeniz'in incisi Libya, Osmanlı kültür ve medeniyetinin önemli numunelerini bünyesinde barındırır. Bir İtalyan subay tarafından kayıt altına alınan 1931 yılına ait bir ses kaydı ise bu hakikati gözler önüne seriyor. Bir Libyalı davulcunun okuduğu Türkçe mani, Osmanlı'nın Libya'daki silinmez izlerinin çarpıcı örneği...

◾ 350 yıl boyunca Osmanlı idaresi altında kalan Libya'da kültürel manada önemli etkileşimler meydana geldi. Zamanla gelenek haline gelen etkileşimler Libya halkı için büyük önem arz etti.

◾ Sosyal hayatı ilk elden etkileyen Ramazan-ı Şerif Libya'da mühim adetlerin oluşmasında etkili oldu. Bilhassa Ramazan manileri Libyalı Müslümanlarca benimsendi ve uzun yıllar devam etti.

◾ Bu durum 2015 senesinde İtalyan Arşivi, "Istituto Centrale per i Beni Sonori ed Audiovisivi"' koleksiyonunda ortaya çıkan bir kayıt ile kanıtlanmış oldu. 1931 yılında İtalyan bir subay tarafından kasete alınan bu ses kaydında Libyalı bir Müslüman Ramazan manisi okuyor.

◾ Arşive "Trablus Arap Ayinleri - Davulcu - Ramazan Geceleri" ismiyle kaydedilen belge, "Besmeleyle çıktım yola" diye başlayan bu güzeller güzeli maninin bir Ramazan davulcusu tarafından söylendiğini ortaya çıkarıyor.

Maninin tam hali ise şöyle:

Besmeleyle çıktım yola
Selam verdim sağa sola
İki gözüm beyefendim
Ramazanın mübarek ola

Şimdi geldim size geldim
Affın sunmaya geldim
İki gözüm beyefendim
Arzuladım size geldim

Hani ya sizin bu (……..)
Kandillerim dizin dizin
İki gözüm beyefendim
Ömrün olsun uzun uzun

Bizim çarşı baştan başa
Keklik seker taştan taşa
İki gözüm beyefendim
Devletinle binler yaşa

Devleti adam kışlâsı
Allah kıblesi başkası
Dilerim erdir adamdır
Kabe'dendir her köşesi

Hoşki gel hepinize
Selam aleyk hepinize
Kandillerime dize dize
Söyledim geldim de size

Yeni cami direk ister
Söylemesi yürek ister
Benim karnım toktur ama
Arkadaşım börek ister

Fenerine fenerine
İçindeki yanarına
Sana söylüyorum aşçıbaşı
Kadayıfın kenarına

Kadayıfı bağladılar
Bir tabağa devlediler
Sana söylüyorum aşçıbaşı
Birbirinden gördüler

Dide rûşen dide rûşen
Her kulaktan onu duycan
Benim kahve süt kaynadı
Elimde fağfur fincân

Bahşişimi aldım giderim
Hayır dualar ederim
İki gözüm bey efendim
Allah bin bereket versin

💠

FİKRİYAT.COM SOSYAL MEDYADA!

Fikriyat'ı aşağıdaki sosyal medya adreslerinden takip edebilirsiniz;

👉 TWITTER

👉 INSTAGRAM

👉 FACEBOOK

👉 YOUTUBE 🔔

👉 Fikriyat.com mobil uygulamasını ise buradan indirebilirsiniz.

Görüş ve önerileriniz için bizlere ulaşabileceğiniz e-posta adresimiz:

fikriyat@fikriyat.com.tr

FİKRİYAT.COM SOSYAL MEDYADA!

Fikriyat'ı aşağıdaki sosyal medya adreslerinden takip edebilirsiniz;

👉 TWITTER

👉 INSTAGRAM

👉 FACEBOOK

👉 YOUTUBE 🔔

👉 Fikriyat.com mobil uygulamasını ise buradan indirebilirsiniz.

Görüş ve önerileriniz için bizlere ulaşabileceğiniz e-posta adresimiz:

fikriyat@fikriyat.com.tr