Sultan Abdülhamid'in ülkeyi ihya eden fabrikaları
Üç kıtanın hükümdarı olan Sultan Abdülhamid, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin kaderini belirleyen hamlelere imza attı. Yaptığı eserlerle ülkeyi ihya eden Sultan Abdülhamid'in eserleri günümüzde dahi mevcudiyetini sürdürüyor. İşte sizler için Sultan II. Abdülhamid'in yaptırdığı fabrikaları sizler için derledik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
Sultan II. Abdülhamid, 1887 yılında Başmabeyn Osman Bey'e 50 yıl süreyle Osmanlı'da kâğıt imali imtiyazını vermişti. Bunun üzerine Osman Bey tarafından 300.000 Osmanlı altını sermayeli bir şirket kuruldu. Şirkete bir İngiliz sermayedar grubu ortaktı, Türkçe adı Hamidiye Kâğıt Fabrikası İngilizce adı ise Ottoman Paper Manifacturing Company Limited idi. Fabrikanın kurucusu Osman Bey ölünce yerini oğulları Ali Cevad beyler aldı. Fabrika alanı olarak Ali Cevad Bey'in Hünkâr İskelesi yanındaki 42 dönümlük arazisi seçildi. İngiltere'den dört kâğıt makinesi getirildi. Bunlardan biri sigara kâğıdı imal ediyordu. Fabrika 24 Ocak 1893'ten itibaren üretime geçti.
Beykoz Hamidiye Kâğıt Fabrikası'nın açılışı, dönemin gazetelerine ayrıntıları ile şu şekilde anlatılmıştır: "Beykoz'da tesis ve inşa olunan gayretle cesim ve mükemmel kâğıt fabrikası, Avrupa kâğıt fabrikalarında bile bulunmayan alet ve edevatı ile ilk tecrübeleri yapıldıktan ve pek nefis numuneler imal edildikten sonra 24 Kanunnusani Pazartesi günü resmi küşadı oldu.
Merasime padişahı temsilen Erkan-ı Harbiye Feriki Şakir Paşa geldi. Fabrikanın müessisleri olan merhum mabeyinci Osman Bey'in oğulları Cevad ve Ömer beyefendiler ile fabrikanın müdürler heyeti reisi Mösyö Masson ve müdürlerden M. Thomson, M. Pears ve M. Tucker ve Beykoz Kaymakamı Faik Bey ve şair davetliler hazır bulunduğu halde Beykoz imamı efendin duasından sonra kurbanlar kesilip fabrika açıldı.
Şakir Paşa fabrikanın her tarafını gezerek, her nevi alet ve edevatı teker teker görerek Sultan Abdülhamid'e verilmek üzere yapılan kâğıtlardan birer miktar aldı. Sonra kurucu ve idarecilerine hitap ile bu fabrikaya en son sistem ve Avrupa'nın en birinci fabrikalarından biri olduğunu görmekle iftihar ettiğini beyan etti. Davetliler kahve, şerbet ve şekerlemeler ikramı ile ağırlandıktan ve biraz istirahatten sonra fabrikadan ayrılan Şakir Pala doğruca Yıldız Sarayı'na giderek aldığı numune kâğıtları Sultan Abdülhamid'e arz etti; padişah yapılan kâğıtları çok beğendi."
