Osmanlı'da vakıf kültürünün öncüsü olan 6 sultan
Türk-İslam devletlerinde vakıf kültürü toplumun önemli unsurlarından biriydi. Osmanlı Devleti'nin vakıf müessesesinin en yaygın ve etkin olduğu dönemi olduğunu biliyor muydunuz? Sizler için, Osmanlı'da vakıf kuran ve hayır işlerinde yarışan altı hanım sultanın hayatlarını ve hayırgahlarını bir araya getirdik.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔺 Hayırseverliğiyle ünlü olan Pertevniyal Sultan'ın vakıflarına gelir sağlamak amacıyla sur dışında bulunan tarlalar, sur içindeki bazı dükkanlar, Üsküdar Paşalimanı'ndaki erzak ambarları arkasındaki boş arsa, Tırhala, Yenişehir, Alasonya, Persepe, Florina'daki çiftlikleri, Bursa'da ipek fabrikası, Bahçekapı'da şehremaneti önündeki arsalar, Galata'da bazı arsalar gibi birçok mülk kendisine tahsis edildi.
🔺 Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte babasının tahta çıkışının ilk yıllarında 928'de dünyaya geldiği tahmin edilmektedir. Annesi Hürrem Sultan'dır.
🔺 Kaynaklara göre Mihrimah Sultan iyi yetiştirilmiş olup güzel konuşur ve güzel yazardı. Kaleme aldığı mektuplarından iç ve dış siyasî gelişmelerle de ilgilendiği anlaşılmaktadır. Son derece dindar ve hayır severdi; oldukça büyük bir servete sahipti.
🔺 Mihrimah Sultan Üsküdar'da iskele karşısında iki minareli bir cami, çeşme, medrese, sıbyan mektebi ve kervansarayın yanı sıra Edirnekapı'da tek minareli bir cami, bir çeşme, bir medrese, sıbyan mektebi ve bir çifte hamamdan oluşan bir külliye inşa ettirmiştir.
🔺 Edirnekapı'daki hayratına su temin etmek için Zincirli suyu da denilen Mihrimah suyu tesisini yaptırmıştır. Ayrıca bu vakıfların birer imareti bulunmaktadır. Mekke'de Aynizübeyde su yollarını tamir ettirmiş ve bu iş için 500.000 altın harcamıştır.
🔺 Nurbanu Sultan, Sultan II. Selim'in eşi, III. Murad'ın annesidir. Sultan Selim 1566'da padişah olunca "başhaseki" unvanını alan Nurbanu, şehzade annelerinin sancağa çıkan oğullarına refakat etmeleri geleneğine uymayarak İstanbul ve Edirne saraylarında oturmuş, Sultan'ın yanından ayrılmamıştır.
🔺 Nurbânû Sultan İstanbul'da Mercan'da, Alemdağ'da ve Langa'da yaptırdığı cami, mescid, imaret ve hamam gibi eserlerin yanında özellikle Üsküdar'da inşa ettirdiği Atik Vâlide Sultan Camii ve Külliyesi ile tanınmaktadır. Onun bu külliye içindeki kütüphanesi Osmanlılar'da ilk defa bir kadın tarafından kurulan kütüphane özelliği taşır.
🔺 Nurbanu Sultan'ın İstanbul Mercan'da, Alemdağ'da ve Langa'da yaptırdığı cami, mescid, imaret ve hamam gibi hayır eserleri ile Mimar Sinan'a Üsküdar'da inşa ettirdiği külliyesi vardır.
🔺 Atik Valide Sultan Camii ve Külliyesi; cami, medrese, darülkurra, imaret, hangah, darüşşifa, han ve hamamdan oluşmuştur.
🔺 Nurbanu Sultan, vakfiyesini tescil ettirmeden ölmüş, tescil işlerini oğlu III. Murad yaptırmıştır. Ancak vakfiyenin yazılışından önce camisinde nice Cumalar kılınmış, imaretinde yemekler dağıtılmış ve muallimhanede nice öğrenciler yetiştirilmiştir.
