El Makdisi kimdir? El Makdisi’nin coğrafya bilimine katkıları
Bundan bin yıl önce yaşayan ünlü Müslüman coğrafyacı el Makdisi, coğrafi terimleri kullanan ilk kişiydi. Hayatının 20 yılından fazlasını İslam dünyasını gezerek geçirdi. Topladığı bilgileri, gördükleri ve okuduklarıyla; kendi gözlemlerini ise daha tecrübeli seyyahlarınkilerle karşılaştırarak sorguladı. Ehil bulduğu kimselere de danışan el Makdisi, ilk eserini 40'lı yaşlarında kaleme aldı. Peki, asırlar öncesinden coğrafya biliminin temelini atan el Makdisi kimdir? El Makdisi'nin coğrafya alanına katkıları nelerdir?
Önceki Resimler için Tıklayınız
Bununla birlikte öğrenmek isteyip de araştırmaya vakit bulamayanlar için ana bölümden önce hızlı referans teşkil edecek şekilde şehir listesi ve diğer özellikleri içeren bir özet sunan ilk Müslüman müelliftir.
Ayrıca haritalarını o kadar güzel yapmıştır ki muhtevalarında büyük farklılıklar bulunan daha sonraki dönem haritalarında dahi örnekleri kullanılmıştır.
Onun metninin önceki müelliflerinkilere nisbetle daha tavsifî olmasına karşılık deniz, nehir, dağ, çöl ve yolları farklı renklerle gösterdiği haritaları daha az detaylıdır.
Makdisî'nin Büyük Okyanus teorisini benimsemesi ve haritalarında Akdeniz'in Atlas Okyanusu'nun küçük bir kısmını teşkil etmesine rağmen bazı müelliflerin Akdeniz ve Hint Okyanusu'nun Büyük Okyanus'un dışına aktığı inançlarına katılmadığı görülür.
Makdisî'nin Ortaçağ İslâm coğrafyasının en orijinal ve en önemli eserlerinden biri olan Aḥsenü't-teḳāsîm fî maʿrifeti'l-eḳālîm'inin iki versiyonu vardır. Birincisi 985'te Fars'ta (Güneybatı İran) tamamlanmıştır; Michael Jan de Goeje'nin neşri (Leiden 1877) buna dayanır.
İkincisi 997'de yazılan ve Yâkūt el-Hamevî tarafından istinsah edilen versiyondur. Daha sonra da neşirleri yapılan eser Batı dillerindeki bazı kısmî çevirileri yanında tam olarak Farsça, Urduca ve İngilizce'ye çevrilmiştir.