Kur'an-ı Kerim'deki secde ayetleri
#Secde âyetinin yeri, genellikle sayfa kenarına ve ayetin hizasına süslü bir motif içine "سجدة" ibaresi yazılarak gösterilir. "Secde gülü" de denilen bu motifler basit bir daire, bir mescid gibi veya başka bir şekilde olabilir. Bazı mushaflarda secde işareti ayetin bittiği yerde ayet numarasından önce, "سجدة" ibaresi de sayfa kenarına konulmaktadır.
Kur'an-ı Kerimde, okunduğunda veya duyulduğunda secde edilmesi vacip olan 14 ayet vardır. Bunlar:
1. A'râf 206 / Cüz 9: "Rabbinin katında bulunanlar bile O'na kulluk etmek hususunda kibre kapılmazlar, O'nu tesbih ederler ve yalnız O'na secde ederler."
2. Ra'd 15 / Cüz 13: "Göklerde ve yerde bulunanlar ve bunların gölgeleri sabah akşam, isteseler de istemeseler de Allah'a secde ederler."
3. Nahl 49 / Cüz 14: "Göklerdekiler, yerdeki canlılar ve melekler büyüklük taslamadan Allah'a secde ederler."
4. İsra 107 / Cüz 15: De ki: "Siz ona inanın veya inanmayın, şu bir gerçektir ki, bundan önce kendilerine ilim verilen kimselere (Hakk'ın kelâmı) okununca derhal yüzüstü secdeye kapanırlar."
5. Meryem 58 / Cüz 16: "İşte bunlar, Allah'ın kendilerine lütuflarda bulunduğu, Âdem'in soyundan gelen peygamberler; Nûh ile birlikte (gemide) taşıdıklarımız, İbrâhim ve İsrâil'in (Ya'kūb) soyundan gelenler ve doğruya ulaştırdığımız ve seçkin kıldığımız kimselerden olup, kendilerine Rahmân'ın âyetleri okunduğunda ağlayarak ve secde ederek yere kapanırlar."
6. Hac 18 / Cüz 17: "Görmez misin göklerde ve yeryüzünde bulunanlar; güneş, ay, yıldızlar, dağlar, ağaçlar, hayvanlar ve insanların birçoğu hep O'na secde etmektedir! Niceleri de azabı hak etmiştir. Allah'ın hakir kıldığı kimseyi onurlandırabilecek birisi yoktur. Kuşkusuz Allah dilediğini yapar."
7. Furkan 60 / Cüz 19: "Onlara, "Rahmân'a secde edin" denildiğinde, "Rahmân da neymiş! Biz, senin istediğin şeye secde eder miyiz?" derler ve bu istek onları haktan daha da uzaklaştırır."
8. Neml 25 / Cüz 19: "(Şeytan bunu) göklerde ve yerde gizli olanı açığa çıkaran, gizlediğinizi ve açıkladığınızı bilen Allah'a secde etmesinler, diye yapmış."
9. Secde 15 / Cüz 21: "Âyetlerimize yürekten inananlar ancak o kimselerdir ki, bunlarla kendilerine öğüt verildiğinde büyüklük taslamadan secdeye kapanırlar ve rablerini hamd ile tesbih ederler."
10. Sâd 24 / Cüz 23: "Dâvûd şöyle dedi: "Senin koyununu kendi koyunlarına katmak istemekle doğrusu sana karşı haksızlık etmiştir. Zaten aralarında ortaklık ilişkileri bulunanların çoğu birbirine haksızlık ederler; yalnız iman edip dünya ve âhiret için yararlı işler yapmakta olanlar böyle değildir; ama onlar da o kadar az ki!" Dâvûd (böyle bir temsil ile) kendisini sınadığımızı anladı. Bunun üzerine rabbinden kendisini bağışlamasını dileyerek secdeye kapandı ve bütünüyle O'na yöneldi."
11. Fussılet 37 / Cüz 24: "Gece ve gündüz, güneş ve ay O'nun işaretlerindendir. Eğer gerçekten Allah'a tapıyorsanız güneşe de aya da secde etmeyin, onları yaratan Allah'a secde edin."
12. Necm 62 / Cüz 27: "Haydi artık Allah için secdeye kapanıp kulluk ediniz."
13. İnşikâk 21 / Cüz 30: "Kendilerine Kur'an okunduğu zaman saygıyla yere kapanmıyorlar."
14. Alâk 19 / Cüz 30: "Sakın onun isteğine uyma! Secdeye kapan ve Allah'a yakınlaş."
Tilavet Secdesi Nasıl Yapılır?
🔸 Tilavet secdesi yapacak kişi, ellerini kaldırmadan doğrudan doğruya "Allahu ekber" diyerek bir kere secdeye gidip üç defa "Sübhâne Rabbiye'l- a'lâ" dedikten sonra yine "Allahu ekber" diyerek secdeden kalkar. Böylece tilavet secdesi tamamlanmış olur. Yani tilavet secdesinden sonra teşehhüt miktarı oturmak ve selâm yoktur.
🔸 Tilavet secdesini gerektiren âyetleri işiten kişinin, hemen secde yapmaya fırsatı yok ise سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَاِلَيْكَ الْمَصٖيرُ "Semi'nâ ve eta'nâ ğufrâneke Rabbenâ ve ileyke'l-masîr" demesi müstehaptır. O anda yapamadığı secdeyi daha sonra yapar.
(Şürünbülâlî, Merâkı'l-felâh, 184)