Arama

Türkiye’nin 15 Temmuz Zafer Anıtları

15 Temmuz’da gerçekleşen darbe girişiminde milletin hain teşebbüse karşı gösterdiği mücadele, yurdun dört bir tarafında 15 Temmuz Zafer anıtları ile yaşatılıyor. 251 kişinin şehit olduğu hain teşebbüste, olayların en yoğun yaşandığı yer, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ydü. Köprünün Anadolu Yakası çıkışında gelecek nesillere o günü anımsatmak amacıyla inşâ edilen “Şehitlik Makamı”nın yanısıra, birçok şehrimizde de özel anıtlar hazırlandı.

Türkiye’nin 15 Temmuz Zafer Anıtları
Yayınlanma Tarihi: 15.7.2022 12:59:00 Güncelleme Tarihi: 15.07.2022 13:00

🔸 Hain darbe girişiminden sonra pek çok yerde 15 Temmuz zafer anıtları dikildi. Ama bunlardan en anlamlısı 34 şehidin verildiği 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nün yanı başında olanı. Mimarı Hilmi Şenalp anıtın bilinmeyenlerini anlattı.

🔸 15 Temmuz 2016 tarihinde vatan haini bir grubun darbe teşebbüsü; milletin fıtratında gizli, haksızlık ve hukuksuzluğa karşı mücadele azmiyle karşılaşmış, asker, polis ve sivil vatandaş, 251 insanımız şehit olmuştu. Abideler, bu şanlı direnişin hatırasını yaşatmak için yapıldı. Her biri birbirinden anlamlı olan abidelerin en büyüğü hadiselerin en yoğun ve dehşetli olarak yaşandığı bölgelerden biri olan, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'nün Anadolu Yakası çıkışında; aslında geleneğimizde olan ve asırlardan beri olgunlaşmış kümbet- türbe anlayışıyla bir "şehitlik makamı" olarak inşâ edildi. Şehitlik makamının bulunduğu mevkiye, Nakkaştepe tarafından yol açılarak, yaklaşık 11 dönümlük arazi; tamamen Şehitlik Parkı olarak tanzim edildi. Boğaziçi'ne mahsus ağaçlarla ağaçlandırılmış peyzajında 251 şehidi temsilen 251 selvi, 251 gül dikildi.



KAİNATIN SEMBOLÜ
🔸 15 Temmuz Şehitler Makamı Anıtı'nın Mimarı Hilmi Şenalp; "Kubbe, bütünlüğüyle kâinatı ve sonsuzluğu sembolize etmekte, şehitlerin aslında 'ölüler' olmayıp, sonsuz bir hayatla beraber, ilahi nimetlere mazhar olduklarını ifade etmektedir. Çubuk elemanlardan oluşan, şeffaf geodezik kubbeyi teşkil eden kollar, milletin bu teşebbüs karşısında ortaya koyduğu birlik ve kenetlenmeye atıftır" şeklinde konuştu.
🔸 Mimar Şenalp; "Abide beş kollu yıldıza atıfla, Türk üçgenlerinden oluşan, beşgen bir plana oturan ve yine beşgenden üretilen geodezik bir kubbeden ibarettir. Kubbede çelik konstrüksiyon üzerine, 5 cm. kalınlığında küfeki taşı kaplama yapılmıştır. Kubbenin kapladığı alan yaklaşık 130 olup, beşgene oturan kubbenin beş köşesinde, beş adet kemer bulunmaktadır. Kemerlerden iki adedi giriş çıkış için birer kapı mahiyetinde olup, diğer üç kemer, içlerinde 250 şehidin isimlerinin yazılı olduğu kitabe nişleri olarak kullanılmıştır" ifadeleriyle anlattı.



İSTEYENLER DUA DA EDEBİLECEK
🔸 Beşgen esaslı geodezik kubbe kavsi, kademelenerek toprak altına dalmakta, "kökü mâzide âti" fikrini sembolize ederek mekanlaşmaktadır diyen Şenalp; "Kubbenin çevrelediği kademeli mekânın tam merkezinde, İslam sanatlarının en mümtaz unsurlarından biri olan mukarnas, yıldız şeklinde, suyun devrettiği, canlı olan her şeyin sudan yaratıldığına işaret eden bir havuz olarak kullanılmıştır. Bu merkez; zamanın ve bütün hâdisatın, tek bir yere ve bir merkeze aktığının 'Biz Allah'a aidiz ve nihayet O'na döneceğiz (Bakara-156)' hakikatinin ifadesidir. Ziyaretçiler bu merkezin etrafındaki kademelerde oturup gece gündüz Kur'an okuyup dua edebileceklerdir. Ayrıca, 250 selvinin önüne konulan, şehit isimlerinin yazıldığı künyelerin üzerindeki barkodlardan, şehitlerle alakalı bilgilere ulaşılabilecektir" dedi.
🔸 Öte yandan şehitler abidesinin içerisinde bulunan hatları yazan Hattat Hüseyin Kutlu, oradaki her sembolün anlamı var diyor. Kutlu; " Öncelikle oraya yazdığımız yazılarda şehitlik derecesinin ne kadar değerli latabilmek için Allah'ın ayetlerinden yararlanarak söylemek istedik. Allah'ın şehitlere ithafen buyurduğu Bakara suresinin 154'üncü ayetini iki bölümde oraya nakşettik. Şehitlerimizin isimlerinin yazıldığı kapının üzerine ayetlerden alıntı olan ancak ayet olmayan, 'hadi ebediyen oraya girin' yazısı yazdık. Bu kapı bir cennet kapısı olarak tasavvur edildi" şeklinde konuştu.
Kubbenin merkezindeki beşgene de döner bir pozisyonda 'Hu ve Eş Şehid' yazıldı.

KUBBEDE YAZAN "O ŞEHİD"
🔸 Diğer taraftan kubbenin merkezindeki beşgene de döner bir pozisyonda 'Hu ve Es Şehid' yazıldı diyen Kutlu; "yani burada 'o şehid' anlamındadır. Burada biz hem Allah'ın 'Hu' ve 'Es Şehid' isimlerini kullandık hemde orada isimleri yazanlara 'o şehid' hitabında bulunduk" dedi.

NEDEN SELVİ VE GÜL?
🔸 Her bir şehit için güllerin ve kalem selvinin dikildiğini ifade eden Kutlu "Selvi de rastgele seçilmedi. Kalem selvi Elif anlamına gelir, Elif ismi Allah isminin simgesidir yani Tevhid'i birliği ifade eder. Güller ise peygamber efendimizi temsil eder" diye anlattı.



KÖPRÜ'DEN BAKINCA GÖRÜLÜYOR
🔸 Şehitler Köprüsü'nden bakıldığında görünen Ay Yıldız ise sadece bir işaretten ibaret değildir diyen Kutlu; "Hilal ve Allah kelimeleri Tevhid'i temsil eder. Biz burada da hilalin içerisine kelimeyi Tevhid'i yazdık. Yıldızın içerisine ise herbir köşesine beş defa Muhammed ismini yazdık. Özetle bunlar sadece bu dünya ufku değil sonsuzluk ufkuna gözünü dikmiş bir millet olduğumuzu anlatmak içindir" ifadelerini kullandı.

AY YILDIZI SIRTLAYAN HALK
🔸 Ankara'da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nin önüne yapılan ise bir diğer büyük anıtımız. Anıt yüksekliği 31.4 metre, taban alanı 500 m2, toplam alanı 2500 m2. Ana konstrüksiyonunda 125 ton çelik kullanıldı. Ana konstrüksiyonu üzeri ve çevresi 3400 m2 Safranbolu Eflani fosilli rustik yeşil mermeri kullanılarak kaplandı. Külliye'nin ana girişi karşısında mevcut asfalt yol ile ilişkilendirilmiş 2000 m2 tören alanı bulunmakta.



7 İNSAN 7 BÖLGE
🔸 Milli birlik ve beraberlik duygularını pekiştirecek; tek millet, tek bayrak, tek vatan, tek devlet duygusunu gelecek nesillere aktaracak ve sembolleştirecek bir anıt hazırlanması amaçlanmış. 15 Temmuz 2016 günü vatanın 81 ilinde sokaklara meydanlara çıkarak kalkışma girişimini engellemek için bir araya gelen vatandaşlarımız, ay yıldızı taşıyan yedi insan figürü ile vatanın yedi bölgesini anlatmakta. Vatanın bütün illerinde 15 Temmuz 2016 tarihinden itibaren iki ay boyunca sokakları meydanları kışlaları ve özellikle Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ni terk etmeyerek milli birlik ve beraberlik duygularımızı pekiştiren milyonlarca vatandaşımız, tarihe yazılacak bir milli mücadeleyi temsilen 81 adet insan silüeti ile anlatılmakta.

BURSA'DA 107 TONLUK ANIT
🔸 Bunların dışında Türkiye'nin dört bir yanına anıtlar ve 15 Temmuz parkları ve Astsubay Ömer Halisdemir heykelleri dikildi. Yozgat'ın Akdağmadeni Belediyesi, 15 Temmuz hain darbe girişiminin yıldönümünde, 42 metre yüksekliğinde bayrak anıtı yaptırdı. Bursa'da 107 tonluk tek parça mermerden yapılan ve 15 Temmuz şehitlerinin isimlerinin yazılı olduğu Şehitler Anıtı yapıldı. Denizli'nin Merkezefendi Belediyesi tarafından, darbe girişimi sırasında bir tankı durdurarak geçişine izin vermeyen vatandaşların temsil edildiği 15 Temmuz Şehitler Anıtı yaptırıldı.


ŞEHİTLERİN İSİMLERİ ÖLÜMSÜZLEŞTİ
🔸 Bilecik'te avucunda mermiler olan Rabia işaretli şehitler anıtı yapıldı. Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından 15 Temmuz Anıtı yapıldı. Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) yerleşkesine 15 Temmuz Şehitler Anıtı açıldı. Sakarya'nın Erenler ilçesinde darbe girişiminde şehit olan 250 vatandaş için anıt yapıldı. Antalya Kepez Belediyesi, 15 Temmuz Demokrasi Anıtı açıldı. Erzurum'da demokrasi şehitlerinin aziz hatırası anıtla abideleştirildi.
Bütün bunların yanı sıra yüzlerce cadde ve meydan ismi 15 Temmuz Demokrasi Meydanı şeklinde değişti. Onlarca okula, yere, sokağa şehitlerin isimleri verildi.

HARRAN'DA ANLAMLI ANIT
Şanlıurfa'nın Harran ilçesine 15 Temmuz gecesini anlatan bir anıt dikildi. Anıtta, bir tankın üstüne çıkan vatandaşları temsil eden figürler ve tanka 'dur' işareti yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan figürü yer alıyor. Mersin-Toroslar Belediyesi, kahraman şehit Ömer Halisdemir'i kentte yaşatmak için heykelini yaptı. Belediye Başkanı Hamit Tuna'nın talimatıyla yapılan heykel, 13 günde tamamlandı.


RİZE'DEN HATAY'A ANITLAR AÇILDI
🔸 Rize Belediyesi tarafından ismi 15 Temmuz Demokrasi ve Cumhuriyet Meydanı olarak değiştirilen alana de anıt yapıldı. Samsun'un Tekkeköy Belediyesi tarafından ilçeye yapılan 15 Temmuz Şehitlik Anıtı açıldı. Sivas'ta Sivas Lisesi önüne Şehitler Anıt Havuzu yapıldı. Hatay Kırıkhan Belediyesi tarafından Cumhuriyet Alanı'na 15 Temmuz Şehitleri Ömer Halisdemir ve Kırıkhanlı Şehit Gülşah Güler'in heykelinin bulunduğu 15 Temmuz Şehitleri Anıtı yapıldı.

Diğer anıtlar ise şöyle;


Isparta


Konya



Erzurum


Hatay


Antalya



Niğde


Sivas


İstanbul/Esenler

(SABAH/PAZAR)

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN