Türkiye ile San Marino arasında resmen devam eden I. Dünya Savaşı’nın ilginç hikayesi

🔸 Resmi adıyla San Marino Cumhuriyeti, dünyanın en eski ve en küçük cumhuriyetlerinden biridir. San Marino ülkesinin toprakları tamamen İtalya Yarımadası içerisinde yer alır. 🔸 San Marino, Avrupa'nın en küçük yüzölçümüne sahip mikrodevletlerinden biridir. Toprakları sadece 61.2 km²'dir ve nüfusu yaklaşık 33,000'dir. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN BİTTİĞİNE İNANMADIĞI İÇİN 🔸 28 Temmuz 1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşı, İngiltere, Fransa, İtalya ve Rusya'nın başını çektiği İtilaf Devletleri ile Almanya, Osmanlı Devleti ve Avusturya'nın başını çektiği İttifak Devletleri arasında cereyan etmişti. Savaşın tüm katılanları şu şekildeydi: İtilaf Devletleri ◾Rusya, Fransa, Belçika, Birleşik Krallık, Avustralya, Sırbistan, Hindistan, Kanada, Yeni Zelanda, Karadağ, Japonya, İtalya, Portekiz, Romanya, ABD, Yunanistan, San Marino, Ermenistan, Çekoslovakya. İttifak Devletleri ◾ Alman İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Finlandiya, Gürcistan, Polonya, Ukrayna, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bulgaristan Krallığı. 🔸 1915'te 20-30 bin kişilik nüfusuyla I. Dünya Savaşı'na İtalya'nın yanında yer alarak giren San Marino, İttifak Devletleri'ne savaş ilan etti. San Marino savaşa 30 kadar subay ve 900 kişiden oluşan askeri birlikte katılmıştı. 🔸 1918 yılına değin süren I. Dünya Savaşı süresince Osmanlı Devleti ile San Marino hiçbir cephede karşı karşıya gelmemiş, birbirlerine tek bir kurşun dahi atmadan savaş sona ermişti. KAZANIRKEN KAYBETMEK: PİRUS ZAFERLERİ NEDİR? 🔸 İtilaf Devletleri ve İttifak Devletleri arasında yaşanan I. Dünya Savaşı, İtilaf Devletleri'nin zaferiyle sonuçlanmış ve taraflar bir araya gelerek ayrı ayrı yapılan mütarekelerle savaşı resmi olarak sona erdirmişlerdi. Bu mütarekeler arasında Bulgaristan ile Selanik Ateşkes Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Mondros Ateşkes Antlaşması, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ile Villa Giusti Ateşkesi ve Almanya ile Rethondes Antlaşması yapılmıştı. 🔸 Ancak savaşa İtilaf Devletleri safında katılan San Marino'ya görüşmelere katılması ve temsil göndermesi için herhangi bir davet yollanmamıştı. San Marino, İttifak Devletleri ile imzalanan bu mütarekelere çağırılmayı unutulmuştu. 🔸 I. Dünya Savaşı bitmiş, ülkelerdeki askerler terhis edilmişti ancak San Marino'nun savaşı hala devam etmekteydi. San Marino, hiçbir ateşkes antlaşmasına davet edilmemişti. Kendisinin de herhangi bir talebinin olmaması nedeniyle savaşı resmi olarak nihayete erdirememişlerdi. 🔸 Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri temsilcisi arasında Mondros Mütarekesi imzalandı ama ne Osmanlı ne de İtilaf Devletleri tarafı San Marino'dan da bir temsilcinin çağırılmasını düşünemedi. SURİYE'NİN KALBİNDE BİR MOSSAD AJANI: 🔸 Savaşa müdahil tüm devletler önce ateşkes antlaşmaları imzalamış ardından barış antlaşmaları için masaya oturmuştu. Osmanlı ile İtilaf Devletleri Sevr Barış Antlaşması için bir araya gelmiş ve Osmanlı için son derece ağır şartları olan antlaşmayı imzalamışlardı. Ancak bir problem vardı; daha önce Mondros Mütarekesine çağırmayı unuttukları San Marino, Sevr Barış Antlaşmasına da davet edilmemişti. 🔸 İtilaf Devletleri ile İttifak Devletleri arasında hem ateşkes antlaşmaları hem de barış antlaşmalarının imzanlanmasıyla I. Dünya Savaşı resmi olarak sona ermişti, unutulan bir devlet hariç: SAN MARİNO! 🔸 Sevr Barış Antlaşması'nın ağır şartları nedeniyle Osmanlı topraklarında TBMM Hükümeti öncülüğünde Kurtuluş Savaşı başlamıştı. Türk ordusu üstün başarıyla sonuçlanan Kurtuluş Savaşı sonrasında Sevr Antlaşması rafa kalkmış, yeni ve adil bir barış antlaşması imzalamak üzere İsviçre'nin Lozan şehrinde taraflar bir araya gelmişlerdi. 🔸 Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile taraflar arasındaki savaş resmi olarak sonlanmış oldu. Ancak yine bu antlaşmada da San Marino'dan herhangi bir temsilciye davet gönderilmemiş veya önemsenmeyerek çağrılmamıştı. Lozan'a da çağrılmadığı için San Marino ile barış antlaşması yapmanın son fırsatı da kaçırılmış oldu. 🔸 San Marino ile yalnızca Osmanlı-Türkiye değil, diğer İttifak Devletleri de uzun süre resmi olarak savaş halindeydi ancak yıllar sonra bu ilginç durumu fark eden Almanya 1934'te San Marino ile barış antlaşması imzaladı. Böylelikle 1915'ten beri süren gelen savaş durumunu imzaladığı barış antlaşması ile sonlandırdı. 🔸 Almanya'nın ardından 1937'de Macaristan ve Bulgaristan da San Marino ile barış antlaşması yapmak için bir araya geldi ve taraflar kendi aralarında savaşı resmi olarak sonlandırmış oldu. Almanya, Bulgaristan ve Macaristan'ın ardından 76 yıl kadar gecikmiş olsa da Avusturya da 1986'da San Marino ile barış antlaşmasını imzalayarak savaşı bitirmiş oldu. Geriye yalnızca Türkiye Cumhuriyeti kaldı... TESADÜFEN KEŞFEDİLEN RENK: PRUSYA MAVİSİ 🔸 Türkiye ile San Marino arasında uzun yıllardır süren I. Dünya Savaşı, San Marino Devlet Arşivi Müdürü Prof. Dr. Cristoforo Buscanini'nin arşivdeki belgeleri 1997'de ortaya çıkarmasıyla fark edildi. Cristoforo Buscanini, bu ilginç durumu şu şekilde ifade etmişti: ''İddia ederim ki, iki ülkenin hala savaş halinde olduğunu ne 65 milyonluk Türkiye (1997'de) bilir, ne de 24 bin San Marinolu.'' 🔸 Durum gerçekten de öyleydi, Buscanini'nin bu açıklamasından sonra iki ülkenin resmi olarak savaşta olduğu fark edilmiş ve bu durum çeşitli ilginç yorumları da beraberinde getirmiş olsa da iki ülke bu durumu düzeltmek için herhangi bir şey yapmamıştır. 🔸 San Marino ile ticari ve diplomatik ilişkilerini İtalya aracılığıyla sürdüren Türkiye Cumhuriyeti, resmi olarak 108 yıldır San Marino ile savaş halinde. 🔸 Avrupa'nın en küçük devletlerinden biri olan San Marino ile 108 yıldır bir barış antlaşması yapılmamış olması neresinden tutulursa tutulsun son derece ilginç bir tarihi olay olarak günümüze kadar devam etmiştir. Umarız ki bu ilginç durum bir gün sona erer. Editör: Halil İbrahim Kutlu

Türkiye ile San Marino arasında resmen devam eden I. Dünya Savaşı’nın ilginç hikayesi

San Marino nerededir?