Osmanlı'nın kuruluş kilidi: İznik

İznik, Osmanlı İmparatorluğu'nun çini ve seramik ile özdeşlemiş bir beldesidir. MÖ 4. yüzyıldan beri varlığını sürdüren bu yerleşim yeri, tarihte oldukça önemli bir noktada. İstanbul'u Anadolu'ya bağlayan İznik, Anadolu'daki ilk Selçuklu fetihlerinden biri olmasının yanı sıra Devlet-i Aliyye'nin ilk fethettiği ana merkezlerdendir. İznik'teki kültür hazinesi tarihi eserler İznik, Osmanlı Devleti için önemliydi çünkü burası beylikten devlete geçişin ilk aşamasıydı. Böylesine güçlü bir devletin kuruluşunda Osman Bey'in hedefi ve hayali evvela İznik'ti. Osman Bey'in hayaliydi İznik ama fethi ona değil oğlu Orhan Bey'e nasip olacaktı. 1300 yılında Yenişehir'den başlayıp Avdan Dağları'nı geçip İznik'i kuşatmıştır. Ancak İznik'in fethi kolay olmayacaktır. Bunun başlıca sebebi güçlü surların aşılamamış olması. Aşılamamıştı ama aşılamaması bir kule yapmasına engel değildi. Diraz Ali Kulesi böylelikle inşa edilmiş ve İznik abluka altına alınmış. Yıllarca abluka altında kalan tarihi beldenin fethi Orhan Bey döneminde gerçekleşebilmiştir. İznik'in gönül sultanı: Eşrefoğlu Rumi İznik, Orhan Bey ve askerlerinin üstün performansıyla 1331 senesinde fethedilmiştir. Böylece bu belde Türk iradesinin altına girmiş oldu. Orhan Gazi'nin ilk icraatı şehrin en büyük kilisesi olan Ayasofya'yı camiye çevirmektir. Bu olay tarihçilere göre Orhan Gazi'nin fetih alameti olarak nitelendirilmekte. Daha sonra bir Müslüman beldede olması gereken; medrese, hamam, aşevi inşa ettirmiştir. İşte, İznik'in imarı başlamış olur. Fetihten sonra ailesini beldeye getirten Orhan Bey, İznik'e İslamî havayı katan padişah olmuştur. Orhan Gazi'nin eşi Nilüfer Hatun, Bursa'da bir tekke, bir mescid ve ismiyle anılan çay üstünde bir köprü inşa ettirmiş. Böylece Nilüfer Hatun, 'Vakıf kuran ilk valide sultan' olma ünvanını almıştır. Orhan Bey, yaşamı boyunca babası Osman Bey'in siyasetini sürdürmüştür. Osmanlı başkenti Edirne'nin tarihi camileri İznik fethedildikten sonra burası beyliğin merkezi haline gelir. Mimari üslup anlamında da değişimler yaşanmıştır. Bilhassa II. Murat ve Çandarlılar döneminde şehir tepeden tırnağa imar edilmiştir. O dönemlerde bu beldeye; medrese, cami, han, hamam gibi yapılar inşa edilmiş ve İznik'i kervan yolu üzerinde bir durak haline gelmiştir. Bundan mütevellit burası birçok ulema ve şairin yetiştiği kültür merkezi haline dönüşür. Hatta o dönemler, beldedeki medreselerde meşhur alimler ders vermeye başlamış bu da İznik'in 'Alimler Yuvası' manasına gelen Ulema Yuvası adıyla anılmıştır. İznik gibi tarihi bir yerde yetişmiş ve eğitim vermiş ulemalara; Davud-u Kayseri'yi, Ebul Fadıl Musa'yı ve Eşrefoğlu Abdullah Rumi'yi örnek gösterebiliriz. Ayasofya'da Mimar Sinan İzleri İznik hem Anadolu'daki hem de ilk Türk başkenti olma özelliğini taşıyor. İşte, pek çok medeniyete ev sahipliği yapan böylesine bir yerde, elbette bizlere pek çok miras kalmıştır. Bunlardan ilki Nilüfer Hatun İmareti. Yapı, 1388 senesinde I. Murad tarafından annesi adına inşa ettirilmiş. Burası günümüzde ise İznik Müzesi olarak hizmet veriyor. Bizans döneminde bir kilise olan Ayasofya, Orhan Gazi'nin uğraşlarıyla camiye çevrilmişti. Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından restore ettirilmiştir. Bu beldede bilinen ve dikkat çeken yapılardan biri de Yeşil Camii'dir. Gövdesi mavi ve yeşil çinilerle bezeli olan bu cami, beldenin sembolü olarak kabul ediliyor. Osmanlı mirası Mostar Köprüsü Hacı Özbekler Camii, Şeyh Kudbettin Camii, Mahmud Çelebi Camii, Yakup Çelebi Türbesi, Süleyman Paşa Medresesi bulunuyor. Bununla birlikte Bizans döneminden kalma eserler de mevcut. Hanları, hamamları ve çini sanatıyla ön plana çıkan İznik; 4 ayrı medeniyete ev sahipliği yaptığından tarihte yerini her daim koruyacaktır. Açık hava müzesi olarak da niteleyebileceğimiz tarihi yere yolunuz düşerse muhakkak gidin.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

Osmanlı'nın kuruluş kilidi: İznik