II. Abdülhamit'in İngiltere'deki şeyhülislamı

II. Abdülhamid'in düşüncesi 🔷 Osmanlı tarihinin en zor dönemi kabul edilen 20. yüzyılın sonunda tahttaki isim II. Abdülhamid'dir. Otuz üç yıl boyunca vatan topraklarını korumak için büyük çaba sarf eden padişahın siyasi hamleleri oldukça dikkat çekicidir. 🔷 Osmanlı Devleti, çok uluslu bir yapıya sahip olmasına rağmen kurduğu millet sistemiyle yüzyıllar boyunca halkını bir arada tutmayı başarır. Ancak 20. yüzyıl içinde artan milliyetçilik düşüncesinin etkisiyle, uluslar ayaklanmaya başlar. Bunun üzerine Osmanlı içerisinde farklı fikirler denenir. Abdülhamid'in hayatı hakkında 34 ilginç gerçek İslamcılık 🔷 II. Abdülhamid, dünya üzerindeki tüm Müslümanları bir araya getirerek ortak bir hedefte hareket etme düşüncesi olan İttihad-ı İslam'ı benimser. 🔷 İttihad-ı İslam olarak da adlandırılan İslamcılık düşüncesinde, Osmanlı Devleti'nin önderliğinde birleşecek Müslüman ülkelerin çağdaş medeniyet seviyesinde geri kalmışlıktan ve yabancı ülkelerin hâkimiyetinden kurtulabilecekleri ana hedeftir. 🔷 II. Abdülhamid döneminin başlangıcında yayımlanan ilk Osmanlı anayasası Kanun-i Esasi'de yer alan 3. Madde hilafeti ve İslamcılığı gösterir: 'Zât-ı hazret-i pâdişâhî hasbe'l-hilâfe dîn-i İslâm'ın hâmisi ve bilcümle tebaa-i Osmâniyye'nin hükümdarı ve padişahıdır.' Sultan II. Abdülhamid'in bir günü nasıl geçerdi? İlk İngiliz Müslüman Toplulukları 🔷 İslam, yüz yıl içerisinde Müslümanların gayretleriyle dünyanın dört bir yanına yayılır. Dünyanın pek çok bölgesinde Müslümanlar bulunur. 🔷 Bir bölgede Müslüman topluluğun oluşması ise zaman alır. İngiltere'de tarihi kayıtlara göre ilk Müslüman topluluklarına 19. yüzyılın ikinci yarısında rastlanır. Liman kentlerine ulaşan Yemen, Somali ve Hindistan kökenli gemiciler ve tüccarlar ilk Müslüman topluluklarını oluşturan insanlardır. Müslüman tüccarların İslam'ın yayılmasındaki rollerine tarih boyunca şahit olunur. Tarih sahnesinde 'Ulu Hakan': Sultan Abdülhamid İngiltere'de ilk İslami faaliyetler 🔷 İngiltere'de bulunan az sayıdaki Müslümanlar üzerinde ilk etkiler Cezayirli Ahmed el-Alevi'nin zaviyeleri tarafından gerçekleşir. 1860 yılında Yemenli gemicilerin Cardiff'te bir evi mescide dönüştürmeleri ile İngiltere'de İslami faaliyetler başlar. 🔷 Ayrıca 1884 yılında Londra'da kurulan Woking Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü'nün kurulmasıyla İngiliz aristokratlar ve entelektüeller İslam'ı tanır. Yine bu grup tarafından 1889 yılında Woking Camii açılır ve irşat faaliyetleri yapılır. Sultan Abdülhamid'in arşivinden Osmanlı fotoğrafları 🔷 Düşüncelerin yayılmasında ve etki etmesinde büyük payı bulunan dergiler 20. yüzyılın vazgeçilmez iletişim araçlarıdır. İngiltere'de de Müslümanlar tarafından 1913 yılında dergi çıkarılır. 🔷 İngiltere'de yaşayan Hint asıllı avukat olan Hoca Kemaleddin vesilesiyle çıkarılan dergi haricinde, bu isim tarafından seminer ve konferanslar verilir. Bu faaliyetler neticesinde pek çok İngiliz'in Müslüman olduğu aktarılır. Sultan II. Abdülhamid'in politikası: İttihad-ı İslam İngiltere'ye Müslüman akını 🔷 Bir ada ülkesi olan İngiltere, nüfusunun yetersiz kaldığı durumlarda zaman zaman yabancı işçi almak durumunda kalır. Bu durumlardan biri de II. Dünya Savaşı'nda gerçekleşir. 🔷 Savaştan büyük kayıplar vererek çıkan İngiltere'ye iş gücü ihtiyacı nedeniyle pek çok insan girmeye başlar. Ülkeye ilk ve en önemli Müslüman girişi bu sırada yaşanır. Abdülhamid'in İstanbul'a miras bıraktığı üniversiteler Temiz bir genç 🔷 Müslümanların İngiltere'deki en önemli isimlerinden biri olarak kabul edilen William Henry Quilliam, 1856 yılında Manx'da doğar. Saat işiyle uğraşan zengin bir aileye sahip olan Quilliam'ın dedesi vaiz, anne ve babası ise Wesleyan Metodist Kilisesi'ni takip eden Hıristiyanlardı. 💠 William Henry, daha gençliğinde alkolizm karşıtı cemiyetlerin faaliyetlerine katılır. Kötü alışkanlıklardan uzak kalarak iyilik ve adalet yolunda bulunmaya gayret eder. Sultan Abdülhamid döneminde yapılan tıbbi faaliyetler 🔷 Çocukluğundan itibaren zeki tavırları ve konuşmasıyla dikkat çeken Quilliam, ilk eğitimini İngiliz adası olan Adam Adası'nda yer alan King William's College'de tamamlar. Papaz Charles Beard'dan dini dersler alarak Hıristiyan olarak yetiştirilir. 🔷 Yükseköğrenimini ise 1883 yılında Liverpool Institute'da hukuk eğitimi alarak tamamlar. Hukuk stajını Lord Mayor'un yanında tamamladıktan sonra görevine başlar. Abdülhamid'in desteklediği kültür sanat faaliyetleri Müslüman olma süreci 🔷 Quilliam, avukatlık mesleğine başladıktan sonra 1884 yılında Cezayir ve Fas'a gerçekleştirdiği iş seyahatinde Müslümanları yakından tanır. 🔷 Burada Müslümanların kendisine İngiltere'de anlatıldığı gibi insanlıktan uzak, cahil kişiler olmadığını görür. Hatta Müslümanların Avrupalılardan çok daha medeni olduklarını fark eder. 🔷 William Henry bu seyahatinin ardından sıkı bir şekilde İslam'ı araştırır ve 1877 yılında 31 yaşında hidayete erer. Müslüman olduktan sonra ismini Abdullah olarak değiştirir. Abdülhamid'in İstanbul'a armağan ettiği 50 eser İslam'ı çok iyi öğrendi 🔷 Quilliam, Müslüman olduktan sonra Cezayir ve Fas'ta kalmaya devam eder. Burada İslami ilimler alanında kendini geliştirir ve Arapça öğrenir. 🔷 İslam'ı insanlara anlatabilecek kadar iyi öğrenen Abdullah, bu güzelliğin İngiltere'de yayılması için sabırsızlanır. Liverpool'da bir İslam cemiyeti kurmak için hareket geçer. Sultan II. Abdülhamid'in sanayi hizmetleri İngiltere'de teşkilatlandı 🔷 Quilliam çalışmalarını daha teşkilatlı hale getirmek için Brougham Terrace'a taşınır. Burada satın aldığı komşu binalarla birlikte burayı cami, kütüphane, müze, yatılı ve gündüzlü okullardan oluşan küçük bir külliyeye çevirir. 💠 Medina House adıyla bir yetimhane kurar. Bu külliyede mühtedi Haschem Wilde, Nasrullah Warren, Joseph H. McGovern gibi isimler tarafından çizim ve teknik ressamlık, kimya, elektrik, fotoğraf ve fotometri, resim, stenografi alanlarında dersler verilir. Arapça, Fransızca, Farsça ve Urduca dilleri öğretilir. 🔷 Ayrıca bu merkeze gayri müslimler pazar vaazlarına davet ediliyor, cuma namazları da burada kılınıyor, bizzat Quilliam yönetiminde nikâh ve cenaze merasimleri yapılıyordu. Bilinmeyen yönleriyle bir cihan sultanı: Abdülhamid Liverpool İslam Cemiyeti 🔷 İslam'ı anlatıp, kendi bulduğu ve yaşadığı güzelliği herkesin tatmasını isteyen bir insanın heyecanıyla hareket eden Quilliam müthiş bir çaba içerisinde hareket eder. 🔷 Kuzey Afrika'da İslam dinini iyice öğrendikten sonra 1889 yılında ülkesine dönen Quilliam evvela evini İslami bir merkez ve mescid haline getirir. 1889 yılının Noel gününde Liverpool Camii ve İslam Enstitüsü'nü kurar. Abdülhamid'in hayatı hakkında 33 ilginç gerçek II. Abdülhamid'in daveti 🔷 Abdullah Quilliam'ın gerçekleştirdiği faaliyetler neticesinde adı Osmanlı ülkesine kadar yayılır. II. Abdülhamid, Abdullah'ı tebrik ederek İstanbul'a davet eder. 🔷 Padişahın daveti üzerine Robert Ahmed ile birlikte 1891 yılında İstanbul'a gelen Quilliam, Yıldız Sarayı'nda bir devlet görevlisi gibi ağırlanır ve kendisine Mecidi nişanı taltif edilir. Sultan II. Abdülhamid'i ne kadar tanıyorsun? Şeyhülislam unvanı 🔷 1894 yılında II. Abdülhamid'in, görüştüğü ve tanıştığı Abdullah'a 'Britanya adaları Şeyhülislamı' unvanı verilir. Quilliam, Panislamizm fikrini benimseyen ve Müslümanların Halife II. Abdülhamid'e biat etmesi gerekliliğini düşünür. 🔷 II. Abdülhamid, Quilliam'a pek çok defa aynî ve nakdî yardımlarda bulunur. Sultanın yolladığı hediyeler arasında beyaz bir Stalyon at, gümüş bir Şeyhülislâmlık mührü ve Hereke halıları da vardır. Sultan II. Abdülhamid'in Türkçeye tercüme ettirdiği eserler