Selçuklu döneminin eşsiz eseri: Afyon Ulu Cami

🔸 Ulu Camii, 1272- 1277 yılları arasında Selçuklu Veziri Fahreddin Sahipata'nın oğlu Afyon Sancak Beyi Nasuriddin Hasan tarafından yaptırılır. 7 asırdır varlığını muhafaza eden caminin adı 16. yüzyılda yazılan tarihi kayıtlarda 'Câmi-i Kebîr' ya da 'Hocabey Camii' olarak geçer. 🔸 40 adet ahşap direk üzerine yapılan Ulu Camii, 'Kırk Direkli Camii' olarak da bilinir. Halk arasında ise 'Çivisiz Cami' olarak anılan mabed ahşap mimarisi, sırlı tuğlalı, baklava dilimli minaresiyle Anadolu Selçuk döneminin eşsiz örneklerinden biridir. Tarihin eşsiz güzelliklerini barındıran ahşap camiler 🔸 Eğimli bir alan üzerine kurulan cami kuzey-batı, güney-doğu yönünde uzanır. Moloz taşlarla yamuk dikdörtgen kaba taşlarla inşa edilmiş kargir yapının 3 giriş kapısı vardır. 🔸 Caminin kuzey kısmında, tek şerefeli tuğla minaresi yükselir. ↪ Camide harim olarak bilinen yer, asıl ibadet yeridir. ❗Bir bilgi: 🔸 Yapı çivisiz olmasından dolayı, dünyadaki sayılı camiler arasındadır. 🔸 Ahşap işçiliği, kündekari tekniği ile yapılmıştır. 1033 metrekare üzerinde inşa edilen yapı, Afyon'un en büyük camilerindendir. 🔸 Özgün halinde kırma çatılı, düz toprak damla örtülü, ortasında aydınlık feneri bulunurdu. Ancak 1947'deki tadilat sonrası fener kapatılmıştır. 🔸 Dairesel, turkuaz ve patlıcan moru renkli sırlı tuğlalarla örgülü minare üzerinde eşkenar dörtgen desenlerden oluşan geometrik bezemeler yer alır. ❗Bir bilgi: 🔸 Beş sırada toplamda 40 ahşap sütun üzerine oturtulan caminin sütun başlıkları sarkıt ve baklava dilimlidir. ↪ Yapıya manevi hava kazandıran 'kırk ahşap sütun'un tamamı birbirinden farklı başlıklıdır. 🔸 Sütun başlıklarının bazıları stalaktitli ve boyalıdır; ahşap tavanı taşıyan bindirme kiriş aralarında kalem işi bezemeler vardır. Ne yazık ki bu süslemeler 1946-1953 yılları arasında tahrip olmuş; sütun ve sütun başlıklarının bazıları da değiştirilmiştir. 🔸 Harim, iri mukarnas başlıklı kırk ahşap direkle dokuz bölüme ayrılır. Hattat Nakkaş Hacı Murad caminin tavan ve direklerini çiçeklerle bezemiştir. ↪ Petekler dizisi ya da hücreler halinde istiflenmiş görüntüye mukarnas denir. 7 asırdır zamana direnen Çivisiz Camii 🔸 Ahşap minberi, geometrik motiflerle süslüdür. Minber kapısı orjinal ahşap oymasıdır, birtakım yıpranmalar olsa da ilk halini muhafaza etmektedir. Kapının üstündeki kitabede Neccar Emir Hacı Bey'in eseri olduğu yazılıdır. Ahşap kirişler üzerine renkli kök boyayla geometrik ve bitkisel motifler işlenmiştir. Minberin orjinal kapısındaki bu yüksek sanat tüm ihtişamıyla göz alır. 🔸 Minberin çift kanatlı ahşap kapısı, Selçuklu dönemi eserlerindendir. Minber kapakları üzerinde bulunan kitabede sureler ve yapım tarihini belirten yazı vardır. Ahşap kapı üzerinde 'fi gurre-i rebî-ül-âhır sene ihdâ ve sitte mie' yazılıdır. Bu tarih Hicrî 601 yılını ifade eder. Milâdi takvimde 1204 yılı kasım-aralık ayına denk gelir. Beton yapılara kafa tutan çivisiz ahşap camiler 🔸 Mukarnas nişli sade taş mihrabın nişinin alnında ve üç tarafında iki kitabe bulunur. Mihrap alnındaki kitabede 'İhlâs Suresi' yazılıdır. Mihrap üzerini çevreleyen 3 sıra kuşakla nesih hatla Ayete'l Kürsî yazar. Son satırda Hattat Hacı Murad bin Mahmud yazar. 🔸 Mihrab süslemesi Selçuklu Sultanı III. Gıyâseddîn Keyhüsrev zamanında ve 13. yüzyılın son çeyreğinde yapıldığı tahmin edilmektedir. Kesme beyaz kiriş taşından mihrab Selçuklu taş işçiliğine örnektir. Hüsn-i hat nedir? Bir hattat nasıl yetişir? 🔸 Caminin ilk büyük onarımı 1341 yılında Muzafferüddünoğlu Minüddün Emir Abdullah Bey tarafından yaptırılır ve doğu cephesindeki kapı üzerine bir yazıt konulur. 🔸 Cami şehrin merkezinde Çavuşbaş mahallesinde bulunuyor. Çavuşbaş, Afyon'un en eski yerleşim yerlerinden biridir. Karahisar Kalesi çevresinde gelişen mahallede Osmanlı mimarı yapısına sahip evler ve konaklar bulunmaktadır. Modern yapılaşmadan uzaktır, şehrin çarşısına çok yakında bulunur. 🔸 Yolunuz Afyonkarahisar'a düşürse Selçuklu'nun inci değerindeki bu tarihi camiyi ziyaret etmeyi unutmayın.

Selçuklu döneminin eşsiz eseri: Afyon Ulu Cami

Selçuklu'nun eşsiz eseri