Berat Kandili'ni nasıl ihya etmeliyiz? Berat Kandili'nde yapılacak ibadetler nelerdir?

➤ Geçen zamanın geri gelmediği fani dünyada varlığı ile kalbimizi ısıtan, bizi Allah'a yaklaştıran, günahlarımızdan sıyrılıp ulvi ve manevi yolculuklara çıkmamıza vesile olan zaman dilimleridir kandiller. Bu özellikleri ile Müslümanlar için geçmesini istemediğimiz, nadir de olsa yakaladığımız mübarek vakitlerdir. ➤ Şaban ayının 14'ünü 15'ine bağlayan gece Berat Kandili olarak kutlanır. Peygamber Efendimiz (SAV) pek çok hadis-i şerifinde bu gecenin önemine ve müminler için büyük bir zenginlik ifade ettiğine dikkati çeker. Berat Kandili zikirleri nelerdir? Berat Kandili'nde ne yapılır? ➤ Arapça berâe/berâet kökünden gelen berat kelimesi, 'iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması veya yükümlülüğünün bulunmaması' anlamı taşır. ➤ Üç ayların ortasındaki bu geceye Allah'ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağı umulduğundan berat ismi takdim edilmiştir. Berat Gecesi 'Şaban'ın ortasındaki gece', 'mübarek gece', 'rahmet gecesi' ve 'sak gecesi' gibi isimlerle de anılmaktadır. Günahlardan kurtuluşa erme gecesi: Berat Kandili Berat Kandili'nin fazileti nedir? ➤ Peygamber Efendimiz (SAV) Berat Kandili'ne ayrı bir kıymet ve değer biçer, o günde kendisi de Rabbimize külli ibadetlerde bulunurdu. ➡ 'Allah Teâlâ -rahmetiyle- Şâban'ın on beşinci gecesi dünya semasında tecelli eder ve Kelb kabilesi koyunlarının kılları sayısından daha fazla kişiyi bağışlar' (Tirmizî, 'Ṣavm', 39; İbn Mâce, 'İḳāmetü'ṣ-ṣalât', 191) ➡ 'Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim, yok mu şöyle, yok mu böyle!' der' (İbn Mâce, 'İḳāmetü'ṣ-ṣalât', 191) Berat Kandili'nde ne olmuştur? Berat Kandili'nde yapılacak ibadetler ➤ Fazileti ve taşıdığı ehemmiyet sebebiyle bu gecede ibadet etmek, Rabbimizin rızasını kazandıracak ameller işlemek oldukça önemlidir. Hadis-i şeriflerde Berat Gecesi'ne mahsus bir ibadet zikredilmemiştir. ➤ Ancak Cenab-ı Hakk'ın 'Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim!' diye kullarına seslendiği zaman diliminde tövbe, dua ve ibadetle geçirmek, nâfile namaz kılmak, Kur'an-ı Kerim okuyarak üzerinde düşünmek, tezekkür ve tefekkür etmek elzemdir. Peygamber Efendimizin tavsiye ettiği dualar Berat Kandili'nde oruç tutulur mu? ➤ Peygamber Efendimiz (SAV) hadis-i şerifinde hicri ayların 13., 14. ve 15. günlerinde Eyyam-ı Biyd oruçlarını tutmamızı tavsiye etmiştir. Şaban ayının Eyyam-ı Biyd günlerine denk gelen 5 Mart Pazar, 6 Mart Pazartesi ve 7 Mart Salı günleri oruç tutmak faziletlidir. ➡ '(Ey Ebû Zer!) Ayda üç gün oruç tutacağın zaman, on üç, on dört ve on beşinci günleri tut.' (Tirmizî, Savm 54. Ayrıca bk. Nesâî, Sıyâm 84) Ramazan'a kaç gün kala oruç tutulur? ➤ Rabbimizin 'Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona âfiyet vereyim!' buyurduğu Berat Kandili'ni ibadet ile geçirip tövbe eden müminler Allah'ın rızasına kazanmaya bir adım daha yaklaşır. ➤ Varoluşumuzun oldukça önemli bir parçası olan 'tövbe ve istiğfar' Cenab-ı Hakk'ın kuluna bahşettiği özel bir ikramdır. Kulun Rabbine dönerek, hatalarından ve günahlarından dolayı pişmanlık duyarak affını ve bağışlanmasını istemesi bu gecenin ihyası için son derece önemlidir. İnsanın varoluş serüveninde tövbenin yeri 'De ki (Ey Habibim! Allah şöyle buyuruyor): Ey (günah işlemekle) haddini aşan kullarım! Allah'ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Doğrusu Allah sizin günahlarınızın hepsini bağışlar. Çünkü o Ğafûr ve Rahîm'dir' (Zümer Suresi, 53. ayet) Osman Şahin'in dilinden Zümer Suresini dinlemek için tıklayın ➡ Tefsiri: Allah'ın yardımını kazanarak affına ve rahmetine nâil olmanın, böylece ebedî kurtuluşa ermenin temel şartı, Allah'a yönelip teslim olmak yani O'na gerektiği şekilde iman edip hükümlerine boyun eğmektir. Her ne kadar Ehl-i Sünnet âlimleri, 53. âyette belirtilen ilâhî af ve mağfiretin tövbe etme şartına bağlı olmadığını belirtmişlerse de buradaki, 'Allah'a yönelme ve O'na teslim olma' buyruğunun anlam olarak tövbeden farkı yoktur. Zira tövbe de sonuç itibariyle kulun günahlarından pişmanlık duyup vazgeçerek Allah'a yönelip teslim olmaya karar vermesi ve bu kararını eyleme dönüştürmesidir. Tefsirin devamı için tıklayınız ➤ Berat Kandili'nde seyyidü'l-istiğfâr duası gibi bilinen ve Peygamberimiz (SAV) tarafından sık sık okunması tavsiye edilen dualar bu mübarek gecede içtenlikle okunmalıdır. 'Allah'ım! Sensin benim Rabbim. Senden başka ilah yok! Beni Sen yarattın ve ben Senin kulunum. Sana verdiğim kulluk sözünde gücüm yettiğince durmaya çalışıyorum. Yapıp-ettiklerimden (hatalarımdan) Sana sığınıyorum. Bana verdiğin nimetlerin de farkındayım günahlarımın da. İtiraf ettiğim günahlarımı bağışla ey Rabbim! Çünkü sadece Sensin günahları bağışlayacak olan.' Dua ve zikir ile ilgili sıkça sorulan sorular ➤ Bu ayet-i kerime ışığında Berat Kandili'nde Peygamber Efendimiz'in (SAV) bizlere öğrettiği zikirleri sık sık söylemek oldukça önemlidir. Berat Kandili'nde ağzı ve kalbi sürekli zikirle meşgul etmek gerekir. ➡ 'Sübhânallâhi velhamdülillâhi velâ ilâhe illallahü vallâhü ekber demek, benim için, üzerine güneş doğan her şeyden daha kıymetlidir.' (Müslim, Zikir, 32 / Tirmizî, Daavât, 128) ➡ 'Her kim, lâ ilâhe illâllâh der ve Allah'tan başka tapılan şeyleri reddederse, onun malına ve canına dokunmak haram olur. Hesabı da Allah'a kalmıştır.' (Müslim, İman, 37) Peygamber Efendimizin tavsiye ettiği dualar ➤ Cenab-ı Hakk'ın sayısız ihsanına bir şükür olarak bu mübarek gecede zikir ve teşbihler yapmak, Cenab-ı Hakk'a hamd ü senalarda bulunmak büyük önem ifade eder. Allah Teala'nın Taha suresinin 14. ayetinde buyurduğu üzere 'Allah'ı anmak (zikir) için namaz kılmak' en önemli ibadetlerdendir. ➤ Kılınan nafile namaz ve ardından Cenab-ı Hakk'a yapılan dualar bu gecenin ihyası için önemlidir. Nafile namaz nedir, nasıl kılınır? ➤ Her türlü ibadetin, sadakanın büyük önem kazandığı bu gecede rutin olarak yerine getirdiğimiz ibadetlerin yanı sıra nâfile namaz kılmak, varsa kazaya kalmış namazlarımızı yerine getirmek oldukça önemlidir. 'Şaban, Recep ile Ramazan arasında insanların kendisinden gafil oldukları bir aydır. Hâlbuki o, içerisinde amellerin Allah'a sunulduğu bir aydır.' ( Şevkanî, Neylü'l-evtâr, IV, 276) ➤ Mübarek Berat Gecesi'ni hadis-i şeriflerde de geçen ve 'Kur'an-ı Kerim'in kalbi' olarak nitelenen Yâsin suresini, Mülk ve Fetih gibi sureleri, Fâtiha ve kısa sureleri, faziletine inanarak ve sevabını Allah'tan umarak okumak da bu gecenin ihyası adına son derece anlamlı bir ibadettir. ➤ Unutulmamalıyız ki bu gecede yerine getirdiğimiz ibadetlere ve işlediğimiz güzel amellere kandil sonrasında da devam etmek kandili ihya etmek kadar önemlidir. Hz. Mesrûk'un (RA) anlattığına göre:'Hz. Aişe (RA) 'ye sordum: 'Resullullah'a (SAV) göre hangi amel efdaldi?'' Bana: 'Devamlı olan!' diye cevap verdi.' (Buhari, Rikâk 18) Kılıçlara nakşedilen sure: Fetih