Ayasofya-i Kebir Camii'nin ilk Cuma'sında tarihe geçen fotoğraflar

Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahı II. Mehmet'in 29 Mayıs 1453'te İstanbul'u fethiyle 916 yıl kilise olarak hizmet veren Ayasofya, camiye dönüştürüldü. Fetihle birlikte 'Fatih' unvanını alan Fatih Sultan Mehmet, fetihten sonraki ilk Cuma olan 1 Haziran 1453'te Cuma namazını Ayasofya'da kıldı. Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılması ve yerine Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Ayasofya'nın tarihi de değişti. Bakanlar Kurulu'nun 24 Kasım 1934 tarih ve 7/1589 sayılı kararıyla Ayasofya, müzeye dönüştürüldü. Ayasofya'da kılınan ilk Cuma namazı Yıllarca müze olarak faaliyet gösteren mabedin tarihi yeniden değişti. Danıştay 10. Dairesi'nin Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin ardından Ayasofya'nın Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek ibadete açılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, 10 Temmuz'da Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Ayasofya Camii'nde Kur'an tilaveti için tıklayınız 86 yıl sonra ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin 4 minaresinde 4 müezzin birlikte sela okudu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, saat 12.00 sıralarında Ayasofya Meydanı'na gelmesinin ardından camiye giriş yaptı. Erdoğan, Diyanet İşleri Başkanlığınca camide düzenlenen dua programında, Kur'an-ı Kerim tilavetlerini dinledi. Minarelerden yükselen selaların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fatiha Suresi'ni ve Bakara Suresi'nin ilk 5 ayetini okudu. Ayasofya, yeniden ibadete açılmasına karar verilmesinin ardından hazırlıklar için kısa süreliğine ziyarete kapatılmıştı. Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, ibadete açılışı dolayısıyla düzenlenecek tören için son hazırlıklar tamamlandı. Fikriyat'ın değerli yazarlarından Ekrem Demirli'nin Ayasofya'nın tarihi anına tanıklığı için tıklayınız Tarihi ana tanıklık etmek için gece saatlerinden itibaren caminin çevresine gelmeye başlayan vatandaşlar, 86 yıl sonra ibadete açılacak camide kılınacak ilk Cuma namazına yoğun ilgi gösterdi. Ayasofya'daki mozaiklerin tarihi şifreleri Danıştay 10. Dairesi'nin Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin ardından Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek Cumhurbaşkanı Kararı ile yeniden ibadete açılmasına karar verilen Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde ilk Cuma namazı eda edildi. Fethin sembolü Ayasofya'ya yazılan 10 şiir 86 yıl sonra ibadet açılacak camide ilk namazı kılmak için gece saatlerinden itibaren caminin çevresine gelmeye başlayan vatandaşların, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi ve çevresinde namaz kılmak için belirlenen alanları doldurdu. Ayasofya bir Osmanlı külliyesidir Bu tarihi ana tanıklık etmek isteyen 7'den 70'e birçok vatandaş, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde kılınacak ilk Cuma namazına yoğun ilgi gösterdi. Aralarında yaşlı, çocuk ve kadınların da olduğu vatandaşlar bu tarihi günü coşkulu bir şekilde karşıladı. Ayasofya külliyesinde neler bulunuyordu? Karaköy ve Sirkeci'den de gruplar halinde gelmeye devam eden vatandaşlardan bazıları, çevredeki camilerde abdest alarak tekbirler eşliğinde alana doğru ilerledi. Vatandaşların ellerinde Türk bayrakları ve seccadeler olduğu görülürken, bazı vatandaşların namazın kılınacağı saate kadar beklerken oturmak için karton parçaları taşıdıkları da gözlendi. Vatandaşların zaman zaman 'Allahu Ekber', 'Zincirler kırıldı Ayasofya açıldı', 'Vur vur inlesin Yunanistan dinlesin' sloganları attığı görüldü. Vatandaşlar, Beyazıt Meydanı, Sirkeci ve Çatladıkapı olmak üzere oluşturulan 3 ana istikamete kurulan 11 kontrol noktasında polislerce arama yapıldıktan sonra namaz kılınacak alanlara girişi sağlandı. Ayrıca, giriş noktalarında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri kapsamında Sağlık Müdürlüğünce ateş ölçümü ve maske kontrolünün yapılması da aksatılmadı. Salgın nedeniyle cami ve çevresinde kadınlar için 2, erkekler için 3 olmak üzere 5 farklı açık alan, namaz kılma yeri olarak belirlendi. Erkekler için Ayasofya Meydanı, Sultanahmet Meydanı ve Yerebatan Caddesi; kadınlar için Sultanahmet Türbesi yanındaki alan ile Mehmet Akif Parkı tahsis edildi. İl dışından otobüsle gelen vatandaşlar, kendileri için park yeri olarak tahsis edilen Yenikapı Etkinlik Alanı'ndan İETT otobüsleriyle Çatladıkapı'ya kadar ücretsiz taşındı. Vatandaşlar buradan yürüyerek namaz kılınacak alanlara ulaşabildi. Bu tarihi ana tanıklık etmek isteyen vatandaşlar, şehir dışından da ulu mabede akın ettiler. Açılış için Samsun Terme'den otostopla İstanbul'a gelen Ali Kemal Evlioğlu, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde ilk namazını kılacağı için çok mutlu olduğunu dile getirdi. 'Yılların vermiş olduğu üzüntüyü sevince çevirdik. Mutluluğumuzun sebebi bu.' diyen Evlioğlu, sadece açılış için geldiğini, tekrardan otostopla memleketine döneceğini söyledi. Yeniçeri kostümü giyerek Silivri'den gelen Kenan Yıldırım da bugüne özel giyindiğini, çağa uygun olarak atla değil motosikletiyle geldiğini anlattı. Elazığ'dan gelen Faysal Karakuş, yolda biraz sıkıntı yaşadığını ifade ederek, '86 yılın verdiği özlem her şeye değer. Allah'a bin şükür ki böyle bir günü görmek bizlere nasip oldu. Çok mutluyuz. Güzel bir ortam.' diye konuştu. Meydana ulaşmaya çalıştığını belirten Karakuş, 'Bu kalabalıkta meydana ulaşmam imkansız. Daha yarı yola gelmeden her taraf tıkandı. Gelen gelene maşallah. Namaza 2-3 saat olmasına rağmen yoğun bir kalabalık var.' ifadelerini kullandı. Kadir Özver, Ayasofya'nın ibadete açılacağını duyduğunda çok heveslendiğini, camiye ulaşmak için sabah erken saatte yola çıktığını fakat geç bile kaldığını söyledi. Elinde büyük bir Türk bayrağıyla Sirkeci'deki iş yerine giden saatçi Adem Çınar da senelerdir bugünü beklediğini, çok mutlu olduğunu, namaz vakti camiye bayrağıyla gideceğini dile getirdi. Tarihi ana tanıklık etmek için Almanya'dan 2 çocuğuyla gelen İkbal Çetin, kızının ısrarı üzerine gelmeye karar verdiklerini ifade ederek, 'Haberi alınca çok mutlu olduk. Bunun ötesi yok, asırlardır beklenen bir şeydi. Cumhurbaşkanımızdan Allah razı olsun böyle bir girişimde bulunduğu için.' şeklinde konuştu. Fotoğraf: Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nde görevlendirilen imam ve müezzinler