Mehmet Akif'in derslerinde işlediği şiirler

📌 Mehmet Akif Ersoy, hayatının büyük bir kısmını çeşitli okullarda muallimlik yaparak geçirdi. Özel dersler de veren Akif'in ilk hocalığı 1906 yılında başladığı Halkalı Baytar Mektebi'ndeki 'kitabet-i resmiye' muallimliğiydi. 📌 Halkalı Baytar Mektebi'nde ders okuturken bir yandan da Çiftlik Makinist Mektebi'nin Türkçe öğretmenliği de yaptı. Hayatının son yıllarını geçirdiği Kahire'de Cami'atü'l-Mısriyye'nin Edebiyat Fakültesinde Türkçe ve edebiyat muallimliği yaptı. Mehmet Akif Ersoy hakkında bilgiler 📌 En uzun muallimlik yaptığı okul Darülfünun idi. 21 Kasım 1908'den 1914 yılına kadar edebiyat-ı Osmaniye müderrisliği yaptı. 📌 Öğrencileri arasında Reşat Nuri Güntekin, Falih Rıfkı Atay, Ruşen Eşref Ünaydın, M. Zekai Konpara, Ali Hulusi, Celaleddin Ökten, Muhsin Ertuğrul gibi isimler yer alırdı. 📌 Derslerinde kendi şiirlerini okumasa da çeşitli şairlerin dizeleriyle anlattığı konuları pekiştirdi. Gelin derslerinde sözü geçen şiirlere daha yakından bakalım👇 ➡ Mehmet Akif, aruz ve türleri dersinde kafiye bahsini işlerken anlattıklarına şiirlerle örneklendirdi. Bunlardan biri Şeyhülislam Yahya Efendi ile Nefi'nin birbirleri için yazdıkları dizelerdi: Şeyhülislam Yahya Efendi'nin Nef'i için söylediği dizeler: Şimdi hayli sühan-verân içre ➡ Akif'in nazım türleri dersinde gazel bahsinde Fuzuli'den söz eder. Döneminde artık rağbet görmeyen bu şiir türünün en önde gelen temsilcisi olduğunu söyler. 📚 Fuzuli'nin 'Öyle sermestem ki' ile başlayan gazelini örnek verir: Öyle sermestem ki idrâk etmezem dünyâ nedir? ➡ Edebiyat-ı Osmaniye'nin konularından biri de vuzuhtur. Mehmet Akif bu bahsi, fikrin açık olması ve zihinde kolay anlaşılabilmesi olarak açıklar. Örnek olarak edib-i muazzam olarak bahsettiği Namık Kemal'in dörtlüğünü verir: Yara nişandır tenine erlerin ➡ Tezat, şiirlerde oldukça çok kullanılan sanatlardan biridir. Mehmet Akif, Abdülhak Hamid'in Sahra şiirinden aldığı bölümlerde medeniyet ile bedeviliğin tezat olarak gösterilmesiyle bu bahsi açıklar. Bir zamanlar karargahım idi ➡ Şeyh Galib, Mehmet Akif'in derslerinde şiirlerini okuduğu şairlerden biridir. Kendisinden 'Garip fakat parlak hayaller icat eden şairlerimizdendir' diye bahseder. Onun yüksek sanatlar içeren şu mesnevisini örnek verir: Bir deşt bu kim ne'uzü-billah ➡ Halkı kötü hasletlerden soğutmak için bazı şairler, iki yüzlü kimseleri şiirlerinde öyle rezil ederdi ki artık kimse riyakarlık etmeye cesaret edemezdi. Ziya Paşa'nın Zafernamesi bu şiirlerden biriydi. 📚 Akif, Ali Paşa'nın bu dizeleri okuduktan sonra az kalsın yüreğine indiğini söyler ve bu uzun manzumeden örnekler verir: Âfitâba yüzünün varsa da vech-i şibhi ➡ Teşbih, divan edebiyatında oldukça sık kullanılan sanatlardan biriydi. Edebiyat-ı Osmaniye derslerinde Mehmet Akif bu konuyu şiir üzerinden açıkladı. 📚 Nedim'in beyitleri bu derste işlenen şiirlerden biriydi. Sinede bir lahza ârâm eyle gel canım gibi ➡ Nabi, Mehmet Akif'in derslerinde sıklıkla andığı şairlerden biriydi. Bu gülistanda benim'çün ne gül, ne şebnem var ➡ Mehmet Akif, her şiirin kendi alanında incelenmesi gerektiğini belirtir. Ona göre önemli olan şairin kaleme aldığı dizeler ile yazının amacının uyuşup uyuşmadığıdır. Bir şiir eleştirilirken acele davranılmaması gerektiğini söyler. Çünkü bazı dizelerin incelikleri ya da tam tersi kusurları ilk okuyuşta kendini belli etmez. ➡ Eser sabit kalsa da insan sürekli değişir. Bundan dolayı, sizi duygulandıran bir şiir yarın aynı etkiyi bırakmayabilir. 📚 Mehmet Akif'in bahiste örnek verdiği şairlerden biri Baki'ydi. Ey pay-bend-i dam-geh-i kayd u nâm u neng ➡ Ali Ekrem, Mehmet Akif'in derslerinde ismi sıklıkla geçen şairlerden biriydi. Edebi sanatlar dersinde onun dizelerini kullandı. Atınca saçlarını dûşuna uçup gittin