15 ünlü edebiyatçının az bilinen yönleri

Zor zamanlar geçirdiği dönemlerde şairin tek dayanağı ona binmesi için verilen Arap atıydı. Tam bir at hayranı olan Necip Fazıl'ın bu sevgisi çocukluğuna dayanıyordu. At tutkusu ata ilk kez bindiği dokuz yaşından beri süre gelen Necip Fazıl, bu tutkuyu daha da ileriye götürmüş ve Türkiye Jokey Kulübü'nün ricası üzerine 'At'a Senfoni' eserini kaleme almıştı. Atlarla ilgili bildiği her noktayı kaleme alan şair onu canından etmek üzere olan o muazzam varlıklardan bir türlü kopamamıştı... Edebiyatçılar birbirlerini nasıl anlattılar? Cahit Zarifoğlu, lise öğrencisiyken güreş sporuna karşı ilgi duyup, güreş kulübüne kaydoldu. Bir güreş esnasında çok güçlü ve kalıplı olan biriyle eşleşti. Tüm arkadaşları ilk hamlede Cahit'in kaybedeceğini düşünse de tam tersi oldu. İnce bir teknikle rakibinin sırtını yere getirdi. Alaeddin Özdenören arkadaşı Zarifoğlu'nun bu hikâyesi için 'Şiir gibi güreş tutardı.' der. Ünlü düşünür ve yazar Cemil Meriç edebiyatın en çok kitap okuyan yazarlarından biriydi. En ünlü sözleri kitap okumak üzerine olan Cemil Meriç gözlerinde oluşan bir rahatsızlık nedeni ile yazıları okumayacak duruma geldiğinde yazarın hayatı kararmaya başladı. Fakat bu sorunu onu okumaktan geri koymamış, hatta çalışma masasının üzerine sandalye koyarak ışığa en yakın alanda kitap okumaya devam etmişti. Artık gözleri göremez duruma geldiğinde ise yakınlarının yardımı ile yazmaya devam etmiş hatta en verimli eserlerini gözlerinin görmediği dönemlerde kaleme almıştı. Edebiyat hakkında ilginç bilgi Edebiyatımızda romanları ve şiirleriyle ön planda olan Ahmet Hamdi Tanpınar, Sergei M. Eisenstein, Charles Chaplin, Ingmar Bergman, JeanLuc Godard gibi ünlü yönetmenlerin filmleri üzerine zaman zaman sivri dilli olmaktan çekinmeyen özgün eleştiriler kaleme almış, üç de senaryo yazmıştı. İlki, kendi romanı 'Sahnenin Dışındakiler'i uyarladığı 'İki Ateş Arasında', ikincisi Nabizade Nâzım'ın romanı 'Zehra'yı uyarladığı 'İki Sevgi Arasında', üçüncüsüyse daha en baştan sinema için yazılmış olan orijinal polisiye hikâye 'Yüzük'tü. Avrupa'ya tahsile giden Türkler arasında ahlâk üzerinde çalışan ilk öğrenci ve Sorbonne'da felsefe doktorası alan ilk Türk Nurettin Topçu'ydu. Hâşimʹin çocukluğu Bağdat'ta, aksi ve sinirli bir baba ile duygusal, merhametli ve oldukça duyarlı bir anne arasında geçmişti. Dicle kenarındaki yaşamı boyunca babasından bulamadığı sıcaklığı ve sevgiyi anneyle tamamlamaya çalışan Haşim için anne, çocukluğun bir parçasıydı. Bu sebeple şiirlerinde çocukluğuna ve annesine duyduğu özlemin yansımaları görülüyordu. Erken yaşta annesini kaybeden Haşim'i, bir ömür boyu rahatsız eden bir başka hakikat de kendisini beğenmemesiydi. Aydınlık ortamlardan ve güneşten hoşlanmıyordu. Bu mevzu, Haşim'in sanat anlayışındaki akşam esintilerini bir nebze de olsa açığa çıkarıyordu. Edebi mektup nedir? Edebi mektup örnekleri Türk edebiyatı tarihi içinde 'dört aruzcular'dan biri olarak kabul edilen Yahya Kemal Beyatlı, kültürel hayatımız için de önemli bir konumdaydı. Süleymaniye'de Bayram Sabahı gibi muazzam bir şiiri bize miras bırakan ünlü şair, Büyükada'da ikamet ederken bayram namazına gitmeye niyetlendiğini fakat sabah uyanamamak korkusuyla uyuyamadığını ve vakit gelince abdest alıp camiye gittiğini anlatır. Cemal Süreya ve Cahit Zarifoğlu'nun dostluğu az bilinen olaylardandı. İkili arasında büyük bir dostluk olmasa da şairler uzaktan birbirlerine hayranlıklarını türlü şekillerle ifade etti. Hatta öyle ki Cahit Zarifoğlu 1962 yılında, o yıllarda Paris'te bulunan hiç tanımadığı Cemal Süreya'ya kalbi yakınlık duyduğu için bir mektup yazdı; 'İstanbul'a döndüğünüzde sizinle ev tutup birlikte oturabilir miyiz?' Cemal Süreya, Zarifoğlu'dan gelen mektuba çok şaşırmış ve yıllar sonra günlüklerinde bu ilginç olayı şöyle anlatmıştı: ''Cahit Zarifoğlu ölmüş. Bugünün adı bu olacakmış. Bir ay kadar önce öğrenmiştim onulmaz sayrılığa tutulduğunu. Bazı kanserler mutlaka çok büyük bir çocukluk mutsuzluğuna bağlıymış gibi gelir bana. Hiçbir bilimsel tutanağı olmayan bu kanıya tanıdıklarımda bir şeyler göre göre vardığımı sanıyorum. Bir izlenim işte. Zarifoğlu'nu tanıdığım yılları düşünüyorum. Sevinçlerle büyümüştü sanki. İyi şairdi. İlk şiirleri de iyiydi. (Sezai) Karakoç çevresinden. Daha yüz yüze gelmeden, 1962'de bana, Paris'e bir mektup yollamıştı. Adresimi Sezai (Karakoç)'dan almış. Saklamamışım o mektubu. Zarifoğlu, o sıra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde öğrenci. Yurtlardan sıkılmış her hal, İstanbul'a dönüşümde, birlikte ev tutup oturmayı öneriyordu mektubunda. Ben de bir tuhafım o günler. Bir ölçüsüzlük görmüştüm bu öneride. ….. Daha çok 1964–1966 yılları. Söylenmemiş güzel sözler de vardı aramızda. Ama bir arkadaşlığımız olmadı. Serüvenlerinden söz ederdi. Bunları, tuhaf yanlarını öne getirerek anlattığını anımsıyorum. Şiirine de yansımıştır. Sezai ile onun bu tavrı ve öyküleri üzerine çok konuşmuşumdur.' Sabahattin Ali, kuşkusuz edebiyatımızda Türkçeyi en iyi kullanan yazarların başında gelir. Bu pozitif durum yazarda değişik bir takıntıya da sebep olmuş. Sabahattin Ali diksiyon takıntısına sahipmiş. Yanlış telaffuz edilen bir söz duyduğunda hemen bunu düzeltme girişiminde bulunurmuş. Hatta bu durumundan eşi Aliye Hanım sık sık rahatsızlığını dile getirirmiş. Sabahattin Ali bu olayı arkadaşlarına 'Aliye hanım bana bu yüzden fena içerliyor. Karı koca ağız tadı ile kavga edemiyoruz. Kavganın ortasında tutup diksiyon yanlışlarını düzeltiyorum' diye anlatırmış. Ünlü filozofların hayatlarına dair ilginç bilgiler Takıntıya sahip bir diğer edebiyatçımız da Hüseyin Rahmi Gürpınar'dı. Günümüzde dahi severek izlediğimiz Gulyabani filminin esinlenildiği aynı ismi taşıyan kitabın yazarı Hüseyin Rahmi Gürpınar temizlik hastasıymış. Bu özelliğinden dolayı evlenmeye yanaşmadığı ve devamlı eldivenleri ile gezdiği bilinmektedir. Ayrıca ev reçelleri yapmak da Gürpınar'ın yazmak haricinde en keyif aldığı eylemler arasında yer alırmış. 'Yaş otuz beş yolun yarısı eder, Dante gibi ortasındayız ömrün' dizeleriyle Türk şiirinin güçlü kalemleri arasında yer alan Cahit Sıtkı Tarancı'nın kendini beğenmediği pek çoğumuz tarafından bilinir. Ünlü şair, kendini çirkin bulmasına karşın her zaman şık ve bakımlı biri olmayı ise asla ihmal etmezmiş. Babasının otoriter tutumu ve Kafka'nın zayıf ve çelimsiz vücudu yazarın her zaman kendisini ezik ve mutsuz olarak hissetmesine sebep olmuştu. Hayat boyu korkularıyla ve bu psikolojiyle başa çıkmaya çalıştı. Mileneya Mektuplar'ında psikolojisinin derinliklerinde yatan açmazları okuyucuların gözleri önüne serdi. Franz Kafka'nın tüm eserleri yazarın vefatından sonra yayınlanmış ve şöhrete öldükten sonra sahip olmuştu. Ayrıca bir diğer özelliği de yazarın et yemiyor olmasıydı. Asla et yemeyen Kafka bu konuda sıkı bir inanışa sahipti. Goriot Baba'yı kaleme alan dünyaca ünlü yazar Balzac'ın da sıradan sayılabilecek fakat aşırılığa kaçan bir alışkanlığı vardı. Kahveye olan düşkünlüğü aslında bir tutkudan öte tiryakilikti. Öyle ki; günde 50 bardağa yakın kahve içerdi. Kahve yapacak birini bulamadığında ise kahve çekirdeği çiğnediği söylenmektedir. Her insanın bir gün kaçınılmaz şekilde yaşayacağı yaşlanma, bazı kişilerde büyük bir takıntı ve korkuya dönüşür. Fransız edebiyatının en büyük yazarlarından olan Victor Hugo'da yaşlanmaya karşı epey takıntılı bir yazardı. Hatta vücudunu diri kalması için her sabah buzlu su ile duş alarak sesinin güzelleşmesi için çiğ yumurta içer yazar her zaman bakımlı ve şık olarak başkaları tarafından beğenilmek için uğraştığı kayıtlara geçmişti. Tom Sawyer Maceralarının yazarı Mark Twain uykusuzluk hastalığından hayatı boyunca çekmiş bir yazardı. Tıpta İnsomnia olarak adlandırılan uykusuzluk hastalığı yüzünden geceleri uyuyamadığı için yazı yazar gündüzleri ise olmayacak yerlerde uykuya dalarmış. Ayrıca Mark Twain'in bilinmeyen bir yönü de yazarlık dışında stand-up yapmasıydı. Hatta bu gösterilerin temelini atan ilk insanlardan biriydi. İlk daktilo ile yazılan kitap unvanına sahip olan Tom Saywer kitabı da yazarın az bilinen bir diğer yönüydü.

15 ünlü edebiyatçının az bilinen yönleri

NECİP FAZIL'IN AT SEVGİSİ