Bilim tarihinde öncü bir kadın: Marie Curie

🔸 Asıl adı 'Maria Salome Skłodowska' olan Marie Curie 7 Kasım 1867'de Polonya'nın başkenti Varşova'da doğar. 🔸 Babası Varşova'da bir lisede Fizik ve Matematik öğretmenliği yaparken annesi ise bir kız yurdunda müdürlük yapmaktaydı. Annesinin müdürlüğünü yaptığı aynı yurtta kız kardeşleriyle beraber kalıyorlardı. TÜRKİYE İLE SAN MARİNO ARASINDA RESMEN DEVAM EDEN I. DÜNYA SAVAŞI'NIN İLGİNÇ HİKAYESİ 🔸 Marie, üç kız ve bir erkek kardeşi olan bir ailenin çocuğuydu ve çocukluğu sancılı bir döneme denk gelmişti. Polonyalı yurtseverler, Rus Çarlığı'na karşı bir ayaklanma başlatmıştı ve bu ayaklanma yaklaşık iki yıl içinde bastırılmıştı. Ayaklanmanın ardından babasının laboratuvarı kapatılmış ve bu durum, Marie için laboratuvarın araç gereçlerinin yeni ev oyunları için kullanılabilir hale gelmesi anlamına geliyordu. 🔸 Marie ve ailesi, ekonomik zorluklarla mücadele ederken, iki kız kardeş tifoya yakalandı ve maalesef biri hayatını kaybetti. Ardından, 2 yıl sonra annesi veremden yaşamını yitirdi. Bu tür olumsuzluklar çoğu insanı yıldırabilirdi ama Marie Curie, pes etmeyen biriydi. 🔸 Marie Curie, lise eğitimini 15 yaşında okul birincisi olarak tamamladı. Okuma ve öğrenme tutkusu o kadar güçlüydü ki eğitim hayatına devam etmek için önemli bir karar vermesi gerekiyordu. O dönemde, Polonya Çarlık Rusya'nın hakimiyeti altındaydı ve kadınların üniversite eğitimi alma hakkı yoktu. Varşova'da eğitim almanın imkansız olduğunu bilen Curie, kız kardeşiyle birlikte Paris'e gitmeye karar verdi. 🔸 Paris'e ilk önce kız kardeşi Bronya gitti ve Sorbonne'da tıp eğitimini tamamlayarak orada evlendi. Marie Curie ise bir süre Varşova'da çocuk bakıcılığı yaparak üniversite eğitimi için para biriktirmeye başladı. 1891 yılında Paris'e gitti ve 1.5 yıl içerisinde üstün bir başarıyla fizik diplomasını aldı. Hemen ardından ikinci bir diplomayı ise matematik alanında aldı. ORTA ÇAĞ'DA KİTAP HIRSIZLIĞINA KARŞI SIRA DIŞI ÇÖZÜMLER 🔸 Marie, 1894 yılında kendi araştırmaları için bir yer ararken kimyager Pierre Curie ile tanıştı. O zamanlar Pierre, Paris Endüstriyel Fizik ve Kimya Devlet Okulu'nun laboratuvar yöneticisiydi ve Marie'ye çalışabileceği bir alan sağladı. 🔸 Marie ve Pierre, ortak bilimsel ilgileri sayesinde birbirlerine yakınlaştılar ve Temmuz 1895'te evlendiler. Bu evlilikten sonra Marie Skłodowska adını bırakıp Marie Curie olarak anılmaya başladı. 🔸 Wilhelm Röntgen'in 8 Kasım 1895 yılında X-ışınlarını keşfetmesi bilim camiasında büyük bir heyecan yaratmıştı. Aynı dönemde Marie Curie, doktora çalışması için konu ararken X ışınları üzerine çalışmaya karar vermesi çok zor olmadı ve bilim camiasında büyük bir sıçramaya yol açacak çalışmalarının ilk adımını böylece atmış oldu. 🔸 Doktora çalışması yürüttüğü süreç boyunca pek çok saygın bilim akademisinden ve üniversitelerden çeşitli ödüller aldı. 25 Haziran 1903 yılında doktora savunmasına girdi ve Fransızca 'yüksek onurlu, çok şerefli' anlamlarına gelen bir ünvan olan 'très honorable' derecesiyle tamamladı. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN BİTTİĞİNE İNANMADIĞI İÇİN 30 YIL DAHA SAVAŞMAYA DEVAM EDEN JAPON ASKERİ 🔸 1897 yılında X ışınları üzerine çalışma ve araştırmalarını yoğunlaştıran Marie Curie, eşi Pierre ile birlikte radyoaktive üzerine araştırmalar yaptı. Curie, toryumun da radyoaktive yaydığını fark ettiği anda yeni bir keşfin kapılarını araladı. 🔸 Temmuz 1898'de, Curie çifti, uranyumun radyoaktif bozunması neticesinde ortaya çıkan ve yeni keşfedilen radyoaktif elementi polonyum olarak adlandırdı. Bu isim, Marie tarafından, kendi öz vatanı olan Polonya'dan esinlenerek verildi. 🔸 1903 yılında doktorasını tamamladıktan sonra aynı yıl radyoaktivite üzerine yaptığı araştırmalarından dolayı, kocası Pierre ve bilim insanı Becquerel ile paylaştığı Nobel Fizik Ödülü'nü kazandılar. Ödül diplomasının yarısı Curie çifttindeyken diğer yarısı Becquerel'de kalmıştır. 🔸 Marie Curie, tarihte Nobel Ödülü alan ilk kadın bilim insanı oldu. Nobel komitesi şu gerekçeyle ödülü takdim etti: 'Profesör Henri Becquerel tarafından keşfedilen radyasyon olgusu üzerine ortak araştırmaları aracılığıyla sundukları hizmetlerden dolayı...' MANHATTAN PROJESİ: KARANLIK ÇAĞIN BAŞLANGICI 🔸 Marie Curie, Nobel Ödülü'nü aldıktan sonra Sorbonne Üniversitesi'nde 1908 yılında Profesör ünvanına layık görüldü. Marie, artık bir Fizik kürsüsü sahibiydi. 🔸 Dünyada 'profesör' ünvanını alan ilk kadın bilim insanı oldu. 🔸 Daha evvel, 1903 yılında eşi Pierre ve Becquerel'le paylaştığı Fizik alanındaki Nobel Ödülü'nden sonra 1911 yılında bu kez de Nobel Ödülü'nü Kimya alanında kazandı. 🔸 Marie Curie, Nobel ödüllerinin verilmeye başlandığı 1901 yılından bugüne kadar, bu ödülü 2 defa almaya hak kazanan ilk ve tek bilim insanı ünvanına sahip olmuştur. İLK TÜRK UZAY YOLCUSU ALPER GEZERAVCI 🔸 Hayatına Varşova'da başlayan Marie Curie, bilime olan sevgisi ve asla vazgeçmeyen azmiyle dikkat çekti. Uzun yıllar boyunca radyoaktif elementlere ve ışınlara maruz kalmış olması, özellikle gözleri ve kulakları üzerinde ciddi tahribatlara neden oldu. 1934 yılında, Fransa'da kan kanseri teşhisi konularak hayata veda etti. Kanserinin sebebini ise aşırı radyoaktif madde maruziyeti gösterildi. 🔸 Marie Curie'nin, bilime katkılarıyla kazandığı iki Nobel Ödülü, aynı zamanda onun radyoaktiviteye maruz kalmasına ve sonrasında yaşadığı sağlık sorunlarına yol açtı. Bu nedenle, ona 'bilim için ölen kadın' denildi. Curie'nin ömrü, hem bilime olan tutkusuyla parladı hem de bilim yapmanın bazı sorunlarıyla yüzleştiği bir trajediye dönüştü. Editör: Halil İbrahim Kutlu

Bilim tarihinde öncü bir kadın: Marie Curie

Marie Curie kimdir?