Mizofoni nedir? Tedavisi ve nedenleri nelerdir?

Mizofoni kelimesi tam anlamıyla sesten nefret etme biçimi. Dünya geneline bakıldığında her yüz kişiden 20'sinde görülmesi mümkün. Genellikle tek başına görülen hastalığa zaman zaman depresyon ve obsesif kompulsif bozukluk eşlik edebilir. 9 ile 13 yaşları arasında rahatsızlığa yakalanan hastaların genellikle az konuşan insanlar olduğu tespit edildi. Sesten nefret etme olarak tanımlanan bu hastalığı ilk kez 2001 yılında Jastreboff isimli bir bilim adamı tanımladı. Genellikle vadeli seçici ses hassasiyetinin yerine kullanılır. Öksürük, televizyon sesi, ıslık, horlama, gülme, sakız çiğneme, yürüme, esneme, hapşırma, konuşma, koklama, nefes alma, yemek yeme, diş fırçalama ve tırnak kesme gibi günlük hayatta mutlaka karşılaşılan sıradan seslerden rahatsız olan hatta öfkelenen hastalar, yoğun kaygı yaşıyor ve kaçınma davranışı geliştiriyor. Nörolojik ve psikolojik bir bozukluk olarak değerlendirilen hastalığın nedeninin, beynin frontal lobundaki farklılıklardan kaynaklandığı belirtilir. Hastalar çevresel seslerden o kadar rahatsız olur ki bir süre sonra sosyal hayattan uzaklaşmaya başlar ve yalnızlaşır. Halk arasında duyma bozukluğu olarak bilinse de duyma ile ilgili olarak algıda gelişen bozukluk olan mizofoni, yüksek sesli ve aritmik seslerin yanı sıra bazı hafif seslere karşı da rahatsızlık hissi gelişmesine neden olur. Tırnak kesme, diş fırçalama, yemek yeme, nefes alma, koklama, konuşma, hapşırma, esneme, yürüme, sakız çiğneme, gülme, horlama, ıslık, televizyon sesi veya öksürük gibi sıradan sesler, mizofoni sahibi insanların en çok rahatsız olduğu, hatta öfkelendiği seslerdir. Hasta çekirdek, patlamış mısır, cips gibi yenme esnasında ses çıkartan yiyeceklerden nefret eder. Sabahları alarm sesi duyduğunda aşırı öfke hisseder. Gündüz çevresel seslerden duyulan aşırı gerginlik hissi ve geceleri ise sessizlikten gelen huzur hissi vardır. Bebek ağlamalarına tahammül edemezler. Okulda, işte ya da herhangi bir mekânda ayağın ritmik bir şekilde yere ya da herhangi bir nesneye vurulmasından rahatsız olurlar. Seslerden rahatsızlık hissine katlanamamaktan dolayı evin dışına çıkmaktan ve sosyal ortamlarda bulunmaktan kaçınırlar. Bazıları ayak ve vücut hareketleri gibi göz ucuyla gözlemlenebilir görsel uyarılardan da etkilenir. Yoğun kaygı ve kaçınma davranışı gelişebilir, sosyalliğin azalmasına yol açabilir. Bazıları da gördüğü görsel veya işitsel davranışları taklit etme zorunluluğu hissedebilir. Mizofoninin tam olarak iyileşmesini sağlayabilecek bir tedavi henüz bilinmiyor. Ama bazı yöntemler bu durumu olan kişilere yardımcı olabiliyor. Örneğin bazıları 'beyaz ve pembe sesler' in yok olmasını sağlayan işitme cihazlarını çok faydalı buluyor. Bu ilk aklınıza gelen işitme cihazları gibi bir şey değil. Sadece tetikleyici bir ses duyduğunuzda bu cihazı aktif hale getiriyorsunuz. Bu sayede tetikleyici sesin bir kısmı boğularak azalıyor. Mizofoninin bir diğer tedavi seçeneği ise 'tinnitus yeniden eğitim tedavisi.' Bu yöntem rehberlik ve ses terapisi hizmetlerini içeriyor. Kişinin rahatsızlığından dolayı yaşam kalitesi düşüyorsa psikolojik tedavi alması gerekir. Tedavi esnasında bu hastalığın sebebi tespit edilmelidir. Bir uzmandan yardım alınması gerekir. Terapi bu konuda yardımcı olacak bir tedavi seçeneğidir. Sesleri bastırmak için kulaklık ile müzik dinleyebilirsiniz. Gürültü girişini sınırlandırmak için ses engelleyici kulaklık tıpası kullanabilirsiniz. Stresi azaltmak için dinlenme, rahatlama ve meditasyon ile kişisel bakım uygulayabilirsiniz. Mümkünse, tetikleyici seslerin olduğu durumlardan uzak kalmaya çalışabilir; destekleyici bir doktor veya terapiste başvurabilirsiniz. Mizofoni hastalığınız olduğuna dair arkadaşlarınızla ve sevdiklerinizle sakince ve açık konuşmak da size oldukça yardımcı olacaktır.