Osmanlı toplumunda en çok okunan 10 kitap
Çoğunlukla internette ve kitapçılarda gördüğümüz "en çok satanlar" listesi kesin veriler sunmasa da hangi kitabın daha fazla okunduğuna dair fikir edinmemize yardımcı olur. Günümüzdeki gibi yayıncılığın henüz gelişmediği Osmanlı döneminde ise en çok okunan kitapları anlayabilmek için birtakım ipuçları olurdu. Bunlar; kitapların kopya sayısının fazla olması, yapılan atıfların çokluğu, tercüme sayısı gibi detaylardı... Peki, geçmiş zamana şöyle bir bakacak olursak, Osmanlı'da en çok okunan kitaplar hangileriydi?
MÜZEKKİ'N-NÜFUS - EŞREFOĞLU RUMİ
Eser, Osmanlı toplumunda neden çok okunmuştur?
Eşrefoğlu Rûmî'nin 1448'de yazdığı bu eser genel olarak tasavvuf ahlakıyla ilgili görüş ve yorumları halkın anlayabileceği bir şekilde anlatan bir eser olması nedeniyle sevilmiş ve tutulmuştur. Dünya sevgisinin zararları, nefs-i emmarenin nitelikleri, tevekkül ve sabrın önemi, gönül terbiyesinin ve mürşid-i kâmilin ehemmiyeti, zikir, uzlet vs. gibi pek çok konuyu ele almıştır.
Müzekki'n-nüfûs, yazıldığı devirden itibaren Muhammediyye ve Envârü'l-âşıkın gibi geniş halk toplulukları tarafından benimsenmiş, daha sonraki devirlerde kaleme alınan bu tür eserlere örnek teşkil etmiştir.
Eserin ayırt edici özellikleri nelerdir?
Müzekki'n-nüfus, Anadolu'da Türkçe olarak kaleme alınan dini ve ahlaki nitelikteki eserlerin ilk örneklerindendir. Müellifi Eşrefoğlu Rumi, Müzekki'n-nüfûs'u halkı doğru yola sevk etmek amacıyla ve halk tarafından anlaşılması için bilhassa Türkçe olarak kaleme aldığını belirtir. Sanat endişesinden uzak olan Müzekki'n-nüfûs, geniş halk tabakasının kolayca anlayabileceği şekilde sade bir Türkçe ile yazılmıştır.
İslam bilincinizi tazeleyecek 50 kitap
Eserin yazma nüshalarına nasıl ulaşabilirim?
Kütüphanelerde birçok yazma nüshası bulunan eserin en önemli nüshaları; Süleymaniye Kütüphanesi, Ayasofya, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi, Beyazıt Devlet Kütüphanesi'ndedir..
Eserin bir nüshası Abdullah Uçman tarafından yeni harflere aktarılmıştır. Eserin yapılmış tenkitli bir neşri henüz yoktur.