Osmanlı arşiv belgelerinde depremler
Konumu sebebiyle tarihin her döneminde göz önünde olan İstanbul, asırlar boyunca medeniyetlerin merkezi oldu. Kültürel birikimi, tarihsel yönü, birbirinden değerli eserleri ve sosyal önemi ile dünyanın en güzel şehirlerinden biri olarak kabul edilen İstanbul, tarih boyunca doğal afetlerden sıklıkla etkilendi. Osmanlılar döneminde gerçekleşen 1509, 1766 ve 1894 tarihli depremler şehre büyük ölçüde zarar verse de Osmanlılar her seferinde şehri daha da güzel şekilde ayağa kaldırdılar. Sizler için Osmanlı arşivlerinde bulunan deprem kayıtlarını inceledik.
Selanik Kādīsı'na ve Selanik Mütesellimi'ne hüküm ki:
Bi-irâdeti'llâhi Te'âlâ bu def'a vukū' bulan zelzele-i kebîreden Âsitâne-i Aliyye'mde vâki' ba'zı kârgîr ebniye rehîn-i tezelzül ve inhidâm olup ta'mîr ve tecdîdleri beher hâl kireçin teksîr ve tevfîrine mevkūf ve Âsitâne'de el-yevm kireç hark olunan fırınların kireçleri kifâyet etmeyüp ibâdullâh zarûret ve zahmet keşîde olacakları zâhir ve âşikâr olduğuna binâ'en Darıca'da olan kireç fırınları dahi küşâd ve kireç hark etdirmek içün kireçci amelesinin lüzûm olmağla taht-ı kazā ve hükûmetinizde mevcûd kireçci tâ'ifesinden altmış nefer kireçci cem' ve tedârik ve ta'yîn olunan mübâşir ma'rifetiyle Deraliyye'me irsâl ve îsâle ihtimâm ve dikkat eylemeniz fermânım olmağın, işbu emr-i âlî-şânım ısdâr ve ile irsâl olunmuşdur. İmdi vusûlünde bu def'a Darıca'da küşâd olunacak fırınlarda kireç hark etdirmek üzre ol mikdâr kireçci tâ'ifesinin berren ve bahren kangı tarafdan irsâli enseb ve eshel ise bir gün evvel tedârik ve Deraliyye'me mübâşir-i merkūm ma'rifetiyle irsâl ve tesyîrine mübâderet ve ser-i mû hilâfından gāyetü'l-gāye hazer ve mücânebet eylemeniz bâbında.
Fî evâsıt-ı Z sene [1]179