İstanbul'u fotoğraflar ile tanıtan Cornelius Gurlitt kimdir?

Manzara ressamı Luis Gurlitt'in oğlu olan Cornelius Gurlitt, 1850 yılında Viyana'da doğdu. Henüz çocukken ailesiyle Almanya'ya taşındı. Burada ilk ve ortaöğrenimini bitirdikten sonra Gurlitt, Berlin'de Mimarlık Akademisi'ne girdi. Fakat önce uzun bir süre bir sanat okulunda marangozluk, dülgerlik dallarında çalıştı. Burada mimarlık tarihi dersleri veren Adler'in etkisi altında kaldı. Bir süre sonra Fransızlara karşı gönüllü olarak Alman ordusuna katıldı. İSTANBUL'UN TARİHİNE IŞIK TUTAN AZ BİLİNEN 5 SEYYAH Savaştan sonra bir mimarlık bürosu kurarak çalışmalarına başladı. Gurlitt, bir taraftan da bu bölgedeki yapıları mimarlık tarihi açısından inceleyerek kitap hazırlamaya başladı. Bunun için arşivlerde araştırma yaptı. Gurlitt, kendisinin de açıkladığı gibi hiçbir öğrenimini tamamlayamadı, hiçbir sınav geçemedi. Fakat buna rağmen 1895 yılında Dresden Teknik Üniversitesi'nde profesör oldu. Önceleri burada küçük sanatlara dair dersler verirken 1899'da kadrolu profesörlüğe geçince mimarlık tarihi derslerini üstlendi. LALEYİ DÜNYAYA TANITAN SEYYAH KANUNİ'Yİ NASIL ANLATMIŞTI? 1879'da Dresden'de yeni kurulan Kunstgewerbe Museum'da çalışmaya başladı. Bir taraftan o yıllara kadar önemsenmeyen halk sanatlarına ait örnekleri topluyor, bir taraftan da Almanya'daki barok sanat üzerinde yaptığı araştırmalarını sürdürüyordu. Bu konuda uzun süreli burslarla Almanya ve Avusturya'da olduğu kadar İtalya, Fransa, İngiltere ve Hollanda'da da incelemeler yaptı. Kendisini barok sanatın tarihini yazanların öncüsü olarak kabul ettiren ve büyük bir şöhrete eriştiren kitabı 1887-1889 yıllarında yayımlandı; arkasından da çeşitli ülkelerde aynı konuyu işleyen birçok yayını çıktı. TARİHİN SIFIR NOKTASINDA BİR SEYYAH VE ONUN GÖZÜNDEN İSTANBUL 1902 yılından itibaren şehircilik dersleri verdi. Öğrencilerini araştırma yapmaya ve onların çalıştıkları konuları doktora tezi olarak hazırlamaya sevk etti. Öyle ki bunların basılması için para buldu. Osmanlı Devleti'nin topraklarında Mezopotamya'da kazılar yapan Alman Şarkiyat Cemiyeti ekiplerine doktora yapmak isteyen öğrencilerini kattı. 1905'te turist olarak İstanbul'a geldi. OSMANLI'YA KÖLE OLARAK GELEN AVRUPALI SEYYAH Almanya büyükelçisi, onun adına camilerde incelemeler yapabilmesi için padişahtan izin istedi. Buradaki camilerde inceleme yapabilmesi hususunda II. Abdülhamid'den gerekli iradeyi alması onun için çok büyük bir avantaj oldu. Böylece rahatlıkla çalışabildiği İstanbul'a birçok defa daha giderek 'bu unutulmaz güzellikteki şehrin' mimari ve sanat zenginliklerini ölçmeye, rölövelerini çıkarmaya, fotoğraflarını almaya girişti. Bu sayede İstanbul'un Osmanlı dönemi yapıları ilk defa olarak rölöve ve fotoğraflarıyla tanıtıldı. Hazırlanan eser 1907- 1912 arasında Berlin'de Die Baukunst Konstantinopels başlığıyla iki cilt olarak yayınladı. Cornelius Gurlitt, İstanbul'daki camilere dair izlenimlerini ise şöyle kaleme aldı. SULTAN ABDÜLHAMİD'İN ÜLKEYİ İHYA EDEN FABRİKALARI Her camide bir şadırvan bulunur. Temizlik, ibadetin bir parçası olduğu için, şadırvanların olmaması mümkün değildir. Kaynaklar bakımından fakir olan İstanbul'da, su temininde yaşanan güçlük, fıskiye veya şadırvan değil, sadece muslukla kapatılabilen su boruları ve boşaltma delikleriyle dışa açılan sarnıç tesisine ihtiyaç duyulmuştur. Avrupa'da olduğu gibi, suyun bol bol akması kesinlikle söz konusu değildir. Suyu, sucular tarafından taşınan ve genellikle mermerden yapılıp önünde suyun aktığı bir kurna olan nişe benzer yapılara çeşme denmektedir. Bu tür en zarif yapılardan biri, Üsküdar'daki Yeni Cami'nin önünde bulunmaktadır. Çoğunlukla üstlerinde bir saçak, arkalarında bir sarnıç vardır. Maşrapası olan çeşmelere sebil denir. Büyük tesislerde her ikisi de mevcuttur. Cami avlusuna yapılan ve abdest almakta kullanılan yapılara şadırvan denir. Fatih Cami avlusunda bulunan tesisin eski şadırvan olup olmadığına karar veremedim. Bu yapı sekiz sütun üzerinde yükselen, miğfere benzer, iyice dışa taşmış ilginç bir çatı ve üstü sade bir parmaklıkla örtülü bir sarnıçtan ibarettir. Selimiye'nin avlusundaki, miğfer yerine kubbeli bit çatı vardır. Şehzade'dekinde de bir soğan çatı. Bunun dışında biçimleri aşağı yukarı aynıdır. Hepsinde rastlanan bir başka ortak özellik de çeşmenin etrafındaki eski ahşap yapı tarzı taklit edilerek yapılmış, çok köşeli bir mermer delik vardır. Bu, aynı caminin alt avlusunda da olduğu gibi, İstanbul'da çok görülen bir mimari yapı tarzıdır. Mihrimah, Sokullu Mehmed Paşa Camii ve daha birçoğunun şadırvanında, dış sütun sırası yoktur. Sultan Ahmed'de öyle. Üsküdar'daki Büyük Cami'deki ilginç bir biçimde geliştirilmiş benzer bir plan görülür. Selimiye'deki şadırvan, daha sonraki kamu çeşmelerinin ana şeklini yansıtan bir örnek olup düz çatılı, zengin mermer mimarili bir dörtgendir. III. Ahmed zamanında yapılmıştır. Bu padişahın Bab-ı Hümayun'un önündeki görkemli çeşmesi de 170- 1728 yılları arasında inşa edilmiştir. Tophane'deki Kılıç Ali Cami'ndeki benzer şadırvan, I. Mahmud devrinde bazı kaynaklara göre 1717'de Azapkapı Cami'ndeki de muhtemelen II. Ahmed devrinde yapılmıştır. Ayasofa'nın bahçesine ve tahminen Justinian Sütunu'nun yerine yapılan şadırvan ise daha eski yapı sanatına işaret eden göz kamaştırıcı bir eserdir. Gerçi bundan önce adı geçen şadırvan kadar zengin olmasa da kompozisyonun güzelliği yönünden onu geçmektedir.

İstanbul'u fotoğraflar ile tanıtan Cornelius Gurlitt kimdir?

CORNELIUS GURLITT KİMDİR?