İslam'da hayvana eziyetin cezası neydi?

İslam'da hayvanların sebepsiz yere, keyfî bir şekilde öldürülmesi yasaklandı. Bir hadîs-i şerîflerinde şöyle buyruluyordu: 'Kim bir serçeyi boş yere, sırf eğlence olsun diye öldürürse, kıyâmet günü o serçe feryâd ederek Allâh'a şöyle seslenir: «–Ey Rabb'im! Falan kişi beni gereksiz yere öldürdü, herhangi bir fayda için öldürmedi».' (Nesâî, Dahâyâ, 42) İslâm, hayvanlara merhametle muamele etmeyi, onlara eziyet verici davranışlardan kaçınmayı emreder. Bir zât: '−Yâ Rasûlâllah, ben koyun keserken ona acıyor, merhamet ediyorum.' demişti. Allah Rasûlü -sallâllahu aleyhi ve sellem- iki defa: '−Koyun bile olsa bir canlıya merhamet edersen Allah da sana merhamet eder.' buyurdular. (Ahmed, III, 436; Hâkim, IV, 257) Yine Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuşlardır: 'Bir kuşu (gıdâ ihtiyâcı sebebiyle) keserken bile olsa, kim merhamet ederse, Allah da ona kıyâmet günü merhamet eder.' (Taberânî, Kebîr, VIII, 234/7915; Beyhakî, Şuab, VII, 482) Bir gün Allah Rasûlü -sallâllahu aleyhi ve sellem- Ensâr'dan bir kimsenin bahçesine uğramış, orada bir deve görmüştü. Deve, Peygamber Efendimiz'i görünce inledi ve gözlerinden yaşlar aktı. Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem-, devenin yanına gitti, kulaklarının arkasını şefkatle okşadı. Deve sâkinleşti. Bunun üzerine Efendimiz -sallâllahu aleyhi ve sellem-: '–Bu deve kimindir?' diye sordu. Medîneli bir delikanlı yaklaştı ve: '–Bu deve benimdir ey Allâh'ın Rasûlü!' dedi. Fahr-i Kâinât Efendimiz: '–Sana lûtfettiği şu hayvan hakkında Allah'tan korkmuyor musun? O senin, kendisini aç bıraktığını ve çok yorduğunu bana şikâyet ediyor.' buyurdu. (Ebû Dâvûd, Cihâd, 44/2549) Sevâde bin Rebî -radıyallahu anh- şu muhteşem incelik ve merhamet misâlini nakleder: 'Peygamber Efendimiz'in huzûr-i âlîlerine çıkıp bir şeyler istedim. Bana birkaç tane (3 ile 10 arasında) deve verilmesini söyledi. Sonra da şu tavsiyede bulundu: «–Evine döndüğün zaman hâne halkına söyle, hayvanlara iyi baksınlar, yemlerini güzelce versinler! Yine onlara tırnaklarını kesmelerini emret ki hayvanları sağarken memelerini incitip yaralamasınlar!»' (Ahmed, III, 484; Heysemî, V, 168, 259, VIII, 196) Yine Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem- koyun sağan bir şahsa rastlamışlardı. Ona: '–Ey filân! Hayvanı sağdığında yavrusu için de süt bırak!' buyurdular. (Heysemî, VIII, 196) Sahâbeden Ebu'd-Derdâ -radıyallahu anh- bir gün develerine çok fazla yük vuran insanlara rastlamıştı. Deve, yükün ağırlığından ayağa kalkamıyordu. Ebu'd-Derdâ -radıyallahu anh- hemen devenin üzerindeki fazlalıkları atıp hayvanı ayağa kaldırdıktan sonra sahiplerine şöyle dedi: '–Eğer Allah Teâlâ, hayvanlara yaptığınız eziyetleri affederse, size büyük bir mağfirette bulunmuş olur. Ben Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem- Efendimiz'in şöyle buyurduğunu işittim: «Allah Teâlâ bu dilsiz hayvanlara iyi davranmanızı emrediyor! Verimli bir arâziden geçiyorsanız hayvanların biraz otlamasına müsâade edin! Kurak bir yerden geçiyorsanız oradan çabuk geçin, bu tür yerlerde fazla oyalanarak hayvanlara sıkıntı ve zarar vermeyin!»' (İbn-i Hacer, el-Metâlibü'l-Âliye, IX, 346/1978) Efendimizin bu talimatları neticesinde, İslâm'dan önce insanların bile göremediği nezaket ve inceliği, Müslümanlar hayvanlara gösteriyorlardı. Bir defasında Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem- Mekke'ye gitmek üzere ihramlı olarak Medine'den çıkmıştı. Üsâye mevkiine geldi. Burası Ruveyse ile Arc arasında bir yer idi. Burada, gölgede kıvrılıp uyumakta olan bir ceylan gördü. Âlemlerin Efendisi, ashabından bir şahsa, herkes geçinceye kadar ceylanın yanında bekleyip kimseye hayvanı tedirgin ve rahatsız ettirmemesini emretti. (Muvatta', Hacc, 79; Nesâî, Hacc, 78) Yine Peygamberimiz ve ashâbı, fethetmek üzere Mekke'ye doğru ilerlerken, hayvanlara muâmele husûsunda muhteşem bir tablo daha sergilendi. Bu tavır, Hâlık'ın nazarıyla mahlûkâta bakış tarzının da bir ifâdesiydi. Âlemlerin Efendisi, on bin kişilik muhteşem ordusuyla Arc mevkiinden hareket edip Talûb'a doğru giderken, yolda yavrularının üzerine gerilmiş ve onları emzirmekte olan bir köpek gördü. Hemen ashâbından Cuayl bin Sürâka'yı yanına çağırarak onu bu kelp ve yavrularının başına nöbetçi dikti. Anne kelbin ve yavrularının İslâm ordusu tarafından ürkütülmemesi husûsunda tembihte bulundu. (Vâkıdî, II, 804) Öyle anlaşılıyor ki, Cenâb-ı Hak, ufak bir karıncanın bile rahatsız edilmesini istemiyor. Nitekim Kur'ân-ı Kerîm'de Süleyman -aleyhisselâm-'ın muhteşem ordusunun, farkına varmadan karıncaları eziverme korkusuyla son derece hassas davrandığına işâret edilir. (Bkz. en-Neml, 18) Bu hassâsiyetin güzel bir misâlini de Bâyezîd-i Bistâmî Hazretleri vermiştir. Bir defasında o, Mekke'den gelirken Hemedan'a uğramıştı. Oradan çörek otu satın aldı. Memleketi Bistâm'a vardığında, aldığı çörek otunun içinde birkaç karınca gördü. '–Bu karıncaları vatan-cüdâ etmişim!' diyerek kalktı ve onları tekrar Hemedan'a götürüp aldığı yere bıraktı. (Feridüddin Attâr, Tezkiretü'l-Evliyâ, I, 176) Müslümanlar, hayvanlar için bile vakıflar tesis etmişlerdir. Böylece aç hayvanları doyurmuş, hastaları tedâvî ettirmiş, göç edemeyen kuşları barındırmışlardır. Bu şefkatin bir tezahürüdür ki, Osmanlı Devleti'ne seyahate gelen yabancılar, hâtıratlarında Müslüman mahallelerde bulunan kedi ve köpeklerin insanların etrafında döndüğünü, diğer mahallelerde ise insan görünce hızla kaçtığını anlatırlar. Hâsılı İslâm, hayvanlar için de bir hukuk getirmiştir. Câhiliye devrinde insanlar, hayvanların da bir hakkı olduğunu ve onlara iyi davranmak gerektiğini unutmuşlardı. Hele hayvanlara merhamet edince sevap kazanacaklarını hiç tahmin edemiyorlardı. Bir gün Rasûlullah -sallâllahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu: 'Vaktiyle bir kişi yolda giderken çok susadı. Bir kuyu buldu, içine indi, su içti ve dışarı çıktı. Bir de ne görsün; bir köpek, dili bir karış dışarıda soluyor ve susuzluktan nemli toprağı yalayıp duruyordu. O kişi kendi kendine: «–Bu köpek de tıpkı benim gibi pek susamış!» diye içinde bir vicdan muhâsebesi yaptı. Hemen kuyuya indi, ayakkabısını su ile doldurdu, onu ağzına alarak yukarıya çıktı ve köpeği suladı. Onun bu hareketinden Allah Teâlâ râzı oldu ve günahlarını affetti.' Sahâbîler hayretle: '–Ey Allâh'ın Rasûlü! Bizim için hayvanlardan dolayı da sevap var mıdır?' diye sordular. Rasûl-i Ekrem Efendimiz: '–Her canlı sebebiyle sevap vardır.' buyurdular. (Buhârî, Şürb, 9; Müslim, Selâm, 153)

İslam'da hayvana eziyetin cezası neydi?

HAYVANLARIN KEYFÎ ŞEKİLDE ÖLDÜRÜLMESİ YASAKLANDI