İlk insansız hava aracı Akıncı TİHA bize kimleri hatırlattı?

Türkiye'nin ilk taarruzi insansız hava aracı Bayraktar Akıncı'nın, kritik üretim safhaları ve geliştirme çalışmalarının anlatıldığı destansı hikâyesi, Akıncı Belgeseli ismiyle ilk kez izleyiciler ile buluştu. Belgesel, Bayraktar AKINCI'nın ilk uçuşunu gerçekleştirdiği 6 Aralık 2019'a kadar olan zorlu ve yoğun çalışma döneminin, son 6 aylık süreci ile Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar ve mühendislik birimlerinin liderlerinin adım adım gerçekleşen bu evrelerdeki çalışmaları anlatıyor. Bayraktar AKINCI'nın ilk prototipi olan PT-1 ikinci uçuşunu 10 Ocak 2020'de Sistem Doğrulama Testi kapsamında gerçekleştirdi. Entegrasyonu tamamlanan ve PT-2 olarak adlandırılan ikinci Bayraktar AKINCI da test faaliyetlerinin sürdüğü Çorlu Hava Meydan Komutanlığı'na gönderildi. Bayraktar AKINCI TİHA'nın hava ve yer testleri bundan sonra iki prototiple yürütülecek. Bayraktar AKINCI TİHA, Türkiye'yi dünyada bu sınıfta insansız hava aracı geliştiren ilk 3 ülkeden biri yapacak. Bu belgesel, geçmişte milli savunma sanayii alanında sayısız mücadeleden geçen ecdadımızın, bugünlere gelmemizde nasıl öncü rol olduklarını bir kez daha hatırımıza getirdi. Gelin öz savunma sanayimizin geçmişten bugüne hangi zorluk ve engellemelerden geçerek geldiğini kısaca hatırlayalım. 👇✈ Uçmak ilk çağlardan beri insanoğlunun en çok önem verdiği konulardan biri oldu. Uçağın ilk icat olunduğu güne kadar pek çok bilgin, yaptığı uçuş denemeleri ile isimlerini tarihe yazdırdı. Kimdi bu isimler sizce? Uçma üzerine ciddi çalışmalar yapan ilk ilim adamı, İsmail Cevheri idi. Tarihte 'ilk uçma deneyimini' gerçekleştiren âlim İbn Firnas'tı. Türkiye'de Hezarfen Ahmed Çelebi'nin uçuşunun onuruna bir posta pulu dahi basılmıştı. Uçmaya dair 15 inanılmaz gerçeği okumak için tıklayın Uçma üzerine ciddi çalışmalar yapan ilk ilim adamı, İsmail Cevheri idi. Cevheri ilk eğitimine el-Farabi'den ders alarak başladı. Bağdat'ta el-Fârisî'nin derslerine devam etti. Aslen Türk olduğu için Arapçayı uzun süre gezip dolaştığı bu yerlerde uygulamalı olarak öğrendi. Horasan bölgesinin en büyük ilim merkezlerinden biri olan Nîşâbur'da *es-Sıhah adlı eserini yazdı. Bu eser Vankulu Mehmed Efendi tarafından 16. yüzyılda Vankulu Lügatı adı altında Türkçeye çevrildi ve 1729 yılında bu eser İbrahim Müteferrika'nın matbaada bastığı ilk kitap unvanını aldı. Cevheri, yaptığı bir uçuş makinesi ile Nîşâbur'daki evinin veya caminin damına çıkmış, yazdığı sözlüğü kastederek toplanan halka, 'Bu dünyada benden başka kimsenin yapmadığı bir şey yaptım. Ahiret için de kimsenin yapmadığı bir iş yapacağım.' diyerek uçmaya kalkıştı, fakat düşerek vefat etti. Cevherî tarihe, uçma üzerine ciddi çalışmalar yapan ilk ilim adamı olarak geçti. Bu uçuş Hezârfen Ahmed Çelebi'ye de esin kaynağı olacaktı! Gelelim Abbas Kasım İbn Firnas'a… Kimdi Abbas Kasım İbn Firnas? Endülüslü İslam âlimi İbn Firnas, uçan bir makine yapan ve uçma konusunda gerçek bir girişimde bulunan ilk Müslüman hatta tarihteki ilk kişi oldu. Meraklı ve araştırmacı bir karaktere sahip olan Firnas, birçok keşfiyle çağdaşlarının dikkatini çekti ve devrin hükümdarı tarafından kendisine 'hakim-ül endülüs' unvanı verildi. Tarihler 852 yılını gösterirken, Firnas kimsenin yapmayacağı bir girişimde bulundu. Kendisini tahta çıtalarla gerdirilmiş bol bir pelerine sarıp, İspanya'daki Kurtuba Ulu Camii'nin minaresinden aşağıya bıraktı. Bu olay onu, tarihte ilk kez paraşütle atlayan isim olarak hafızalara kaydetmişti. Osmanlı'da uçmaya dair girişimlerde bulunan alimler Firnas, ilk uçuş denemesinden 23 yıl sonra planör dediğimiz aletle ilk kontrollü uçuşu yaptı. İbn Firnas'ın bir kuşa benzeyen planörü, kartal tüyleriyle kaplanmış ipektendi. Rivayete göre İbn Firnas'ın, iyice yükseldikten ve havada on dakikadan fazla kuşlar gibi süzüldükten sonra, biraz sertçe yere indiği söylenir. Bu sert iniş, uçuş öncüsü İbn Firnas'ın kuşların kuyruklarının güvenli iniş yapmaktaki önemli rolünü anlamasını sağladı. Bu uçuş denemesi sırasında yaralanan İbn Firnas maalesef tasarımına kuyruk ekleyerek yeni denemeler yapamamıştır. Günümüzde iniş yapan uçakların yere önce arka tekerlekleri değer. Leonardo da Vinci'nin, uçuşla ilgili çizimlerinin ilk örneği İbn Firnas'ın uçuş denemesinden neredeyse yedi yüzyıl sonra gerçekleşmiştir. Peki, Hezarfen Ahmed Çelebi... Nasıl bir öyküsü vardı dersiniz? Ahmed Çelebi'yle ilgili bilgiler sadece Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesine dayanır. 'Bin fenli' anlamında Hezarfen unvanıyla anılan Ahmed Çelebi uçma ile ilgili araştırma ve deneylerini Okmeydanı'nda yaptı. Daha sonra da Galata Kulesi'nden havalanarak lodosa karşı uçtu, Üsküdar'da Doğancılar meydanına indi. Türk milletinin gönlüne isimlerini altın harflerle yazdıran ilk hava şehitlerimiz Uçuş sırasında 3 bin 200 metrelik mesafe söz konusu olduğu için uçuşun, ancak hava akımlarından faydalanarak yükselip ilerleyebilen, yekpare kanatlarla havada kalıp süzülme esasına dayanan bir çeşit basit planörle mümkün olabileceği sanıldı. 1971 yılında Türkiye'de Hezarfen Ahmed Çelebi'nin uçuşunun onuruna bir posta pulu dahi basıldı. Füzeyle uçmak kimin aklına gelirdi ki? Evet, Lagari Hasan Çelebi'nin... Lagari Hasan Çelebi, füze ile yerden dik bir şekilde yükselen ilk insan olarak kabul edilir. Lagari Hasan Çelebi, barutla çalışan iki katlı roketi 1633 yılında yaptı. 30 metre uzunluğundaki roketle, ateşlendikten sonra 2,5 kilometre yol aldığı ve ardından denize iniş yaptığı rivayet edilen Hasan Çelebi ilk kez gerçek anlamda roketli uçuş yapan insan oldu. Lagari Hasan Çelebi'nin adı günümüzde, Türksat Lagari Hasan Çelebi Uydu Müzesi'nde yaşatılır. Evliya Çelebi'ye göre IV. Murad'ın kızı Kaya Sultan'ın doğumu münasebetiyle yapılan şenlikler sırasında 50 okka barut macunundan yedi kollu bir fişek icat etmiş, Sarayburnu'nda IV. Murad'ın huzurunda fişeğe binmiş, yardımcılarının fişeği ateşlemesiyle havaya yükselmiştir; havada iken yanındaki fişekleri ateşleyince denizin yüzü aydınlanmış, büyük fişeğinin barutu kalmayıp yere doğru düşerken de ellerindeki kartal kanatlarını açıp Sinan Paşa Köşkü önünde denize inmiştir. Yine Evliya Çelebi'nin belirttiğine göre daha sonra Kırım'a Selâmet Giray Han'ın yanına giden Lagari, orada vefat eder. Lagari Hasan Çelebi'nin hikayesinin tamamını okumak için tıklayın Şimdi bahsedeceğimiz kişiler, ecdadın başlattığını devam ettirirken sayısız mücadeleden geçen unutulmaz isimlerdir... Türkiye bugüne kadar, yapılmayanı ya da yaptırılmak istenmeyeni yaptı. Kendi silahını, kendi uçağını, kendi uydu sistemlerini üretti, güçlendi, güçlendikçe de bölgesinde dikkatleri üzerine çekti. Keza tarih boyunca kendi savunma sisteminin oluşturulmasına izin verilmeyen bir ülkenin hafızası silinmiyor; tam aksine öz kaynaklarıyla ürettiği yerli silahlarıyla gücüne güç katıyordu. Hafızası silinmeyen bir milletin yaşadıkları, öz savunma sisteminin geçmişten bugüne hangi noktaya geldiğinin en güzel örneğiydi. Milli Savunma sisteminin gerekliliği ile hareket eden, sayısız badireler atlatıp sayısız mücadelelerden geçen iki önemli isminden bahsedeceğiz önce; Nuri Demirağ ve Nuri Killigil... Trablusgarp ve Balkan savaşlarına katılan, Sarıkamış Harekatı'nda bulunan, Bakü'yü işgalden kurtardığı için 'Bakü Fatihi' olarak anılan Nuri (Killigil) Paşa, Türkiye'nin kendi silahını üretmesi gerektiği inancıyla girdiği yolda, yerli savunma sanayinin öncüsü oldu. Kurtuluş Savaşı döneminde Erzurum'da tamirhane ve fabrikalarda çalışıp ele geçirilen silah ve malzemeyi kullanılır hale getirdi. Kurduğu fabrikada top, havan, uçaksavar mermi ve tapalarının yanı sıra uçak bombaları imal etti. Bu girişim, yerli harp sanayisinin gelişmesine ve Türk ordusunun ateş gücünün artırılmasına katkı sağladı. Nuri Paşa'ya, İstiklal Savaşı'nda Sarıkamış'ın kurtarılmasına iştirak ettiği için 1929'da İstiklal Madalyası verildi. Zeytinburnu'nda kurduğu demir eşya fabrikasında çeşitli metal eşyaların yanı sıra silah, tapa ve mermi üreten Nuri Paşa, fabrikasını Haziran 1946'da kapatarak Sütlüce'ye taşıdı. Sütlüce'deki fabrikayı geliştirerek, matara, gaz maskesi, çelik başlık, soba gibi eşyaların yanında tabanca, 81 milimetre havan, mühimmat, tapa, uçak bombası, tahrip kalıpları da üretti. Killigil Tabancası olarak bilinen tabanca İstanbul'da Askeri Müze'de sergilenir. Nuri Paşa, 2 Mart 1949'da Sütlüce'deki silah fabrikasında çıkan yangın sonrası yaşamını yitirdi. Killigil'in o dönemde Suriye ve Pakistan'dan silah siparişi alması, akıllara patlamanın sabotaj olduğu ihtimalini getiriyordu. Nuri (Killigil) Paşa'nın hikayesinin tamamını okumak için tıklayın İlk demiryolu müteahhidi, ilk uçak fabrikası, ilk tek motorlu uçak, ilk çift motorlu yolcu uçağı, ilk yerli paraşüt üretimi… Türkiye'de ilklerin kurucusu olan, bütün olumsuzluklara ve engellemelere rağmen 'Zafer uçakların kanatlarındadır!' ilkesiyle yola çıkan Nuri Demirağ 26 Mayıs 1944 tarihinde İstanbul Ankara seferine başladı. Samsun ile Erzurum, Sivas ile Erzurum ve Afyon ile Dinar hatlarını kapsayan 1012 kilometrelik demiryolunu bir yıl gibi oldukça kısa bir sürede tamamlamayı başaran Nuri Bey, 1934'te Demirağ soyadına layık görüldü. 1926'da Samsun- Sivas demiryolu inşası ihalesine giren Demirağ, Türkiye Cumuriyeti'nin ilk demiryolu müteahhidi oldu. Demiryolu yapımı sürerken Bursa Merinos, Karabük Demir-Çelik, İzmit Selüloz, Sivas çimento fabrikasını ve Eceabat Havalimanı'nı inşa etti. 1931'de İstanbul Boğazı'na köprü inşası projesini başlattı ve aynı sistemde bir köprü inşa etmeleri için Golden Gate'i inşa eden firmayla anlaştı. Proje onay almadı ve gerçekleşmedi. Türkiye'nin acilen ihtiyaç duyduğu bir alan olan havacılığa katkıda bulunmak için çalışmaya başlayan Nuri Bey, Türkiye'de özel sektörde ilk uçak fabrikasını kurdu, uçak ve planör üretti. 1936'da uçak fabrikası kurma girişimine başladı. 1936'da ilk tek motorlu uçak üretildi ve ismine Nu.D-36 verildi. 1938'de Nu.D-38 adlı çift motorlu 6 kişilik yolcu uçağı yapıldı. Nu.D-38, dünya havacılığı yolcu uçakları A sınıfına alındı. Eskişehir'de bir test uçuşu esnasında pilot piste açılan hendeği göremedi ve iniş esnasında kaza yaşandı. Bunun üzerine Türk Hava Kurumu siparişleri iptal etti. Yurt dışına satışlar ise yasal düzenlemelere takıldı. Nuri Demirağ Türk Hava Kurumunu mahkemeye verdi; İnönü'ye mektup yazdı ancak herhangi olumlu bir karşılık alamadı. Türkiye'nin ilk uçak üretim serüveni sona ermişti. İlerleyen süreçte Nuri Demirağ uçak fabrikasını kapatmak zorunda kaldı. Nuri Demirağ'ın hikayesinin tamamını okumak için tıklayın Cumhuriyet döneminde zor şartlara ve çeşitli engellere karşın imzasını attığı 'Vecihi' serisi uçaklarla, okulunda yetiştirdiği öğrencilerle tanınan Hürkuş, yaşadığı dönemde, 'Ona kapıyı ver, üstüne çıkar, onu da uçurur.' cümlesiyle tarif edildi. İlk uçuşunu 21 Mayıs 1916'da icra etti. 1917'nin sonbaharında Kafkas Cephesi'nde Rus uçağı düşürdü. Böylece uçak düşüren ilk tayyareci oldu. Bir hava savaşında yaralandı, Ruslara esir olmadan önce düşmana teslim etmemek için uçağını yaktı. Esir olarak gönderildiği Hazar Denizi'nde bulunan Nargin Adası'ndan Azeri Türklerinin yardımı ile yüzerek kaçtı. Kurtuluş Savaşı'nda sivil pilot olarak hizmet verdi, ilk ve son uçuşu o yaptı. Başarılarından dolayı TBMM'den üç defa takdirname aldı, kırmızı şeritli İstiklal Madalyası kazandı. En büyük ideali havacılığın millileştirilmesiydi. 21 Nisan 1932'de ilk Türk sivil havacılık okulunu (VSTM) kurdu. Hayatının son dönemlerinde maddi sıkıntılar çekti. Ankara'da anılarını yazdığı bir dönemde beyin kanaması geçirdi. Ardından makale, şiir, şarkı sözü ve tiyatro oyunu yazıldı, ismi birçok film ve dizide geçti. Hatıralarında şöyle diyordu Hürkuş: 'Elimizden alınamayacak tek özgürlük tavrımızı seçme özgürlüğüdür Benim özgürlüğüm tek yolun milli üretimden geçtiğine olan inancıma ömrümü vakfetmekti Çünkü başkalarının kanatlarıyla uçmaya çalışanlar 'Hürkuş' olamazlar.' Vecihi Hürkuş'un öyküsünü izlemek için tıklayın Tarihler 19 Eylül 1962 yılını gösteriyordu. Boyu yaklaşık bir metre 33 cm, ağırlığı ise bir kilo 500 gram olan ve üzerinde de Türk bayrağı bulunan bir füze, İstanbul semalarından fırlatılacaktı. Fikir babası Ermeni asıllı bir Türk vatandaşı olan Kirkor Divarcı'ydı… Füze denemesi başarıyla gerçekleşti ve Divarcı, Cumhuriyet tarihinin ilk füzecisi olarak tarihe adını yazdırdı. Boyu: 1 metre 33 cm, ağırlığı: 1 kilo 500 gram, üzerinde de Türk bayrağı... Türkiye'nin 19 Eylül 1962 yılında İstanbul/Ümraniye'de fırlattığı ilk füzenin adı, Marmara-1'di. Bu füze denemesi Ermeni asıllı bir Türk vatandaşı olan Kirkor Divarcı'nın çalışmalarıyla hayata geçmiş ve başarı ile sonuçlanmıştı. Ancak, nedeni anlaşılamayan bir şekilde Kirkor Divarcı'nın evinde çıkan esrarengiz yangın sonucu tüm projeler kül oldu. Bu olaydan sonra da kimse füzenin kayıp projelerinin üzerine gitmedi. Konuyla ilgili açıklama da yapılmadı, tam anlamıyla üzeri örtüldü. Deneme alanları kapatıldı ve çalışmalar birdenbire sonlandırıldı. Kısacası, 1959 yılında umut verici bir şekilde başlayan ve 1963'te zirveye çıkan çalışmalar, faili meçhul bir bıçakla kesildi. Kirkor Divarcı'nın hikayesinin tamamını okumak için tıklayın