Film analizi: "5 Kırık Kamera"

5 KIRIK KAMERA FİLMİNİN KONUSU 🔸 Filistin'in Bil'in köyünde, işgalci İsrail'in tecrit bariyeri inşa etme girişimi üzerine köylülerin direnişini konu edinir. Film, Siyonist İsrail'in zulmü altında günlük yaşamlarını sürdürmeye çalışan, topraklarına sahip çıkan insanları, silah sesleri arasında büyüyen çocukları ve asker gözetimi altındaki hayatı gözler önüne serer. 🔸 Filistin'de yaşananları en yalın haliyle kayda alan kişi, köylülerden Emad Burnat'tır. Aslen çiftçilik ile uğraşan Burnat, kamera kullanımı noktasında kendisini geliştirir. Filmin çekimlerini ve yönetmenliğini yapar. FİLMİN BAŞLANGICI 🔸 Filmin ilk sahnesinde kendisini tanıtan Burnat, ardından onu film çekmeye iten asıl meselesinden bahseder. Neden sinemayı seçtiğini şu sözlerle anlatır: 'Başımdan pek çok olay geçti. Kızgın bir alev gibi kafamın içinde yanıyorlar. Acı ve sevinç, korku ve umut hepsi birbirine karıştı. Yolu kaybediyorum. Eski yaraların iyileşmek için zamanı yok. Yenileri eskilerin üzerini kapatıyor. Ben de anılarımı ayakta tutmak için film çekiyorum.' 🔸 Çektiği görüntülerin üzerine olaylara dair detayları ve hislerini anlattığı ayrı bir ses ekler. 'Bir gün İsrailli topograflar, toprağımızın tam ortasına ayırıcı bariyer koymak için ölçüm yapmaya gelir' diyerek meselenin başlangıç noktasını anlatır. Hikaye havasında bahsettiği olaylar, kendi yaşadıkları üzerinden tüm Filistinlilerin öyküsüdür aslında. O coğrafyanın insanı için farklı türden bir hayatı düşlemek bile oldukça güçtür. Filistin'i anlatan 6 film FİLİSTİN'DE YAŞANANLAR 🔸 Dört oğlu olan Burnat, her evladının Filistin'e dair bir başka ana şahitlik ettiğini, farklı çocukluklar geçirdiğini söyler. Bu durum, Filistin'deki olayların ne kadar hızlı değişebileceğini ve giderek kızıştığını gözler önüne serer. 🔸 İlk oğlu Muhammet, Oslo Barış Antlaşması dönemi olan 1995 yılında doğar. Bu süreçte coğrafyada umut hakimdir. İnsanlar daha özgür durumdadır. İkinci oğlu 1998'de doğan Yasin'dir. Onun döneminde ülkede belirsizlik vardır. Üçüncü oğlu ise ölü ve yaralılarla dolu bir hastanede dünyaya gelir. En küçükleri olan Gibreel, 2005 yılında doğar. Yönetmen, Gibreel'in küçüklüğünü görüntülemek için kamerasını eline alır. O dönemde patlak veren bariyer meselesi ile Bil'in direnişini anlatan bir filme dönüşür. DİKKAT ÇEKEN SAHNELER 🔸 Yönetmen, köyde yaşanan olayları her an kayda alır. Filmde gösterilenler aslında hayatın ta kendisidir. Gerçek olamayacak kadar acı, kurgulanamayacak kadar da hakikattir. 🔸 Filmin önemli sahneleriden biri, köye İsrail askerlerinin gelmesi ve patlama seslerinin duyulmasına rağmen bir kadının hiçbir şey yokmuş gibi bahçesinde çamaşır asıyor olmasıdır. Sanki rüzgarın, yağmurun sesi gibi sıradan karşılar duyduklarını. Film analizi: 'Sonsuzluk ve Bir Gün' 🔸 İsrail'in kimi neden vurduğuna, niye tutukladığına anlam verilemeyen filmde, Siyonist İsrailliler köye gece baskınları düzenler. Tek amaçları, topraklarını ele geçirmeye çalıştığı insanları, evlerinden etmek, huzursuzluk vermektir. Bu gece baskınları esnasında, uykusundan uyanan masum çocukları dahi tutuklayarak götürürler. 🔸 Filmin ilginç anlarından bir diğeri de gece baskınlarının ertesi günü yaşanan olaydır. Savaşın ortasında büyüyen Fiistinli cesur çocuklar, ellerinde bayrakları ve pankartları, 'Uyumak istiyorum' sloganları ile İsrail askerlerine karşı yürüyüş düzenler. Küçücük bedenleri ile vakur ve kendinden emin duruşları, tüm dünyaya ders verir niteliktedir. İŞGAL ALTINDA ÇOCUK OLMAK 🔸 Burnat'ın son çocuğu olan Gibreel'in doğduğu yılda başlayan film, onun büyüyüp gelişimini de görmemize vesile olur. Aynı zamanda işgal altında dünyaya gelen bir çocuğun nasıl bir yaşam sürdüğünü gösterir. 🔸 Gibreel, konuşmaya başladığında söylediği ilk kelimeler, abluka ortamında büyüyen bir çocuğun nasıl olacağını en net şekli ile gösterir. Dilinin döndüğü kadarıyla sarf ettiği sözcükler 'duvar, fişek, ordu'dur. Küçük bir çocuğun bilmemesi gereken bu ifadeler bile yaşananların boyutunu gözler önüne serer. 🔸 Burnat, Filistinlilerin yaşadığı zorlukların yanı sıra günlük hayatlarını da kamerasının objektifine alır. Eğlencelerini, yemeklerini ve işlerini de gösterir. Hatta köylülerin, İsrail saldırılarına karşı birleşerek yaptıkları direniş planlarını aktarır. 🔸 Topraklarında bariyer istemeyen Filistinliler, her cuma İsrail askerlerine karşı protestolar yapar. Bu gösteriler esnasında dikkat çeken sahnelerden biri, elinde bayrağıyla İsrailli askerlere karşı dimdik, korkusuzca duran bir köylüdür. Kullandığı şu ifadeler oldukça etkilidir: 'Ne sanıyorsunuz? Hiç kalbiniz yok mu? Aileniz yok mu? Buranın bizim olduğunu herkes biliyor. Toprağımızı çaldınız. Yapmayın bunu! Size söylüyorum!' FİLİSTİN'İN SEMBOLÜ: ZEYTİN AĞACI 🔸 Zeytin ağacı, Filistin topraklarında hayatın varlığını, bu topraklarda yaşamın sürdüğünü gösterir. Ayrıca tarımı, besin ihtiyacını, barışı, özgürlüğü temsil eden önemli bir semboldür. Filmde sıkça rastladığımız bu ağaçlar, işgalci İsrail'in zulmüne maruz kalır ve hatta meydan okur. 🔸 Siyonistler tarafından zaman zaman yakılır, köklerinden sökülerek yerine binalar dikilir. İnsanlar, İsrail tarafından yok edilen zeytin ağaçlarının yerine bıkmadan usanmadan yenilerini eker. Tıpkı yaşadıkları zulme karşı her gün yeniden direniş gösterdikleri gibi. Onları hayatta tutan, Filistin topraklarına bağlayan zeytin ağaçlarının kökleridir. KIRILAN 5 KAMERANIN HİKAYESİ 🔸 Filmin diğer özelliği ise adının da bir hikayesinin olmasıdır. Burnat, filmi beş farklı kamera ile çeker. Bunun nedeni, İsrail'in işgaline karşı gerçekleştirdikleri barışçıl yürüyüşler sırasında kameranın kırılmasıdır. 🔸 Burnat, kırılan her bir kameranın yerine yenisini alarak olan biteni tüm gerçekliği ile görüntüler. Böylece işgalci İsrail güçlerinin topraklarını ellerinden almalarına karşı Filistinlilerin gösterdikleri tepki ve dik duruşu kayda alan filmin kamerası da kendi direnişini gerçekleştirmiş olur. Filistin'in simge şehirleri 🔸 Yönetmenin ilk kamerası, dünyanın dört bir yanından gelen insanların duvar inşasına karşı gerçekleştirdiği protesto sırasında kırılır. Gaz bombası isabet etmesi sonucu kırılan kamera, o anları da kayda alır. 🔸 İkinci kamera, yerleşimci evlerinin inşasına tepkileri kayıt aldığı için saldırıya uğrar ve kırılır. Üçüncü kamera, iki kere isabet alıp tamir edilmesine rağmen bir protesto esnasında mermi isabet etmesi sonucu kırılır. Kullanılamaz hale gelen kamera, aslında Burnat'ın hayatını kurtarır. Olayla ilgili Burnat şu ifadeleri kullanır: 'Üçüncü kameram, hayatımı kurtardı. Mermi, hayatın kırılganlığını hatırlatmak amacıyla içine girdi.' 🔸 Dördüncü kamera, yönetmenin kullandığı traktörün bariyerlere çarpması sonucu çıkan olayda kırılır. Ağır şekilde yaralanan Burnat, İsrail askerleri tarafından hastaneye kaldırılır. Yirmi gün şuur kaybı yaşayan Burnat'ın vücudunun büyük kısmı yaralanır. 🔸 Beşinci kamera ise bir asker tarafından ezilse de tamir edilerek tekrar kullanılır. Ancak bir merminin isabet etmesi üzerine kırılır. O anları Burnat şöyle anlatır: 'M16 mermisinin hızı, saniyede 850 metre. Kameramı vurması 3 milisaniye sürüyor. O kısacık sürede önceden yaşadıklarınız bir anıya dönüşüyor. Bildiğim her şey ortadan kayboluyor.' Bu ifadelerden de anlaşılacağı üzere yönetmen, çektiği görüntüler ile bir anlamda savaş muhabirliği de yapmış olur. İşgalci İsrail'in arkasına sığındığı sistem: Demir Kubbe 🔸 Altıncı kamera, 2010 baharında son çekim günü, duvarın yıkılmasını kayda alır. O esnada Burnat'a ses bombası isabet eder. Kendisi yaralanırken kamera hasar almadan çalışmaya devam eder. 🔸 Böylece Burnat'ın ilk kamerası 2005 kışından 2005 sonbaharına; ikinci kamerası 2006 kışından 2007 baharına; üçüncü kamera 2007 kışından 2008 kışına; dördüncü kamera 2008 yılının tamamına; beşinci kamera 2009 kış ve 2010 bahar arasına kadar geçen zamanı kayda alır. ÇEKİM TEKNİĞİ 🔸 Filistinli bir çiftçi olan Burnat, kendi kendisini geliştirerek film çekmeyi öğrenmiş bir yönetmendir. İşini kendisine bir görev addeder. Bu nedenle yaptığı çekimler oldukça doğal, anlık ve amatördür. 🔸 Filmin temel ihtiyaçların zor karşılandığı Filistin topraklarında çekildiği unutulmamalıdır. Yönetmenin amacı da bölgedeki insanların yaşadığı zulmü yalın ve açıkça göstermektir. Bu nedenle film, gerçek anlamda bir belge niteliği taşımaktadır. 🔸 Film, çekiminden yayın aşamasına 6 yıldan fazla sürer. 2005 yılında başlayan eylemlerin ardından 2010 yılında nihai hedef olan bariyerler sökülür. Birçok insanın canı pahasına mücadele verdiği mesele sonunda nihayete erer. Ancak bu sevinç oldukça buruktur. Çünkü uğrunda yitirilenler asla geri gelmeyecektir. Yönetmen, bu durumu şu şekilde ifade eder: 'Bariyer kaldırılıyor olabilir ama toprak yaraları daima taşıyacak' Editör: Büşra Kılıç