Sultan Abdülhamid'in fotoğraf arşivinde yer alan mukaddes topraklar

Harem-i Şerif Müminlerin kıblesi Kâbe-i Muazzama, Cenâb-ı Hakk'ın Kur'an-ı Kerîm'de: 'Secde et ve yaklaş!' (el-Alak, 19) buyruğu ile emrettiği namaz ibâdetinin istikamet hedefidir. Aynı zamanda bütün Müslümanların müştereken teveccüh ettiği nokta, olan İslam dünyasının nabzının attığı yerdir. Medine-i Münevvere şehri İlahi nazarların insandaki tecelligâhı kalbi olduğu gibi, kainattaki tecelligâhı da Kâbe'dir. Yani evren içinde Kâbe, bir insan vücudundaki kalb mesâbesindedir. Yeryüzündeki ilk mabet olan Kabe'nin bilinmeyen fotoğrafları Cennetülbaki Beytullâh, yani Allah'ın evi olarak nitelendirilen edilen Kâbe'nin, Hz. Âdem'den itibâren mukaddes bir mâbed olduğu ve gücü yetenler için onu haccetmenin farz hükmünde bulunduğu, âyet-i kerîmelerde şöyle bildirilir: 'Şüphesiz, âlemlere bereket ve hidâyet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mâbed), Mekke'deki (Kâbe)'dir. Harem-i Şerifte cemaat-i Müsliminin salat-ı cumayı eda ettikleri 'Orada ibret alınacak alâmetler vardır; (aynı zamanda Hazret-i) İbrâhim'in makâmı (oradadır). Kim oraya girerse, Hakk'ın gölgesinde emîn bir kişi olur. Oranın yoluna gücü yetenlere, (Allâh rızâsı için) Beytullâh'ı haccetmesi, Allah'ın insanlar üzerinde bir hakkıdır (farzdır). İnkâr edenler de bilsinler ki, Allah bütün âlemlerden müstağnîdir.' (Âl-i İmrân, 96-97) Kabe hakkında 20 ilginç bilgi Mekke-i Mükerreme Harem-i Şerifi ile etrafındaki muhtelif manzaraların sureti Bu ayetler, yeryüzünde ilk olarak inşa edilen mabedin Kâbe olduğunu ortaya koymaktadır. 'Kare şeklinde, küp gibi' anlamına gelen Kâbe'nin, Hz. Adem'den beri var olduğu, ancak aradan geçen zamanın ve tabiat hadiselerinin ona dair izleri ortadan kaldırdığı, Hz. İbrahim'in bu mabede ait temelleri yeniden bularak duvarlarını yükseltmek suretiyle bugünkü haline kavuşturduğu, kaynaklarda aktarılan bilgilerdir. Bayram günü hacıların Mina mevkiinde toplu halleri Ayette geçen 'alemler için hidayet kaynağı' ifadesi ise bütün Müslümanların kıblesi olmak; namazda ona yönelmek; hac ve umre ibadetlerini orada ifa etmek, emniyet ve huzur veren bir belde olması anlamlarına gelmektedir. Babü's-Safa Kâbe'nin 'mübarek kılınan bir yer olması'na gelince, Allah bu şehri maddi-manevi nice bereketlerle donatmıştır. Zira buradaki ibadetler diğer mabetlerden daha faziletli, sevabı ise katbekat daha fazladır. Burada ifa edilen haccın ve umrenin karşılığı ise günahların affı ve cennetle müjdelenmektir. Meleklerin kıblesi; Beytü'l Mamur Kabetü'l-Muazzama etrafında tavafın manzarası Maddi anlamdaki bereketinden söz edecek olursak şunları söyleyebiliriz. Mekke şehri çöl ikliminin hüküm sürdüğü, zirâate elverişsiz bir coğrafyada bulunmasına rağmen oraya çevre yörelerden ve dünyanın dört bir yanından sebze ve meyve ile birlikte bütün ürünlerin âdeta aktığı bir beldedir. Kabetü'l-Muazzama etrafında tavafın manzarası Şehirde yaşayan yaklaşık bir milyon nüfusun, hac mevsiminde 3-5 milyona ulaştığı dönemde bile hiçbir zaman yiyecek ve içecek sıkıntısı yaşanmamaktadır. Gelen herkesin müşahede ve kabul ettiği bu hakikatin, Hz. İbrahim'in duasıyla yakından alakası olduğu da bilinen bir gerçektir. Zira o yüce Peygamber, yüce Allah'ın emri üzere eşini ve süt emme çağındaki yavrusunu getirip bu topraklara yerleştirmiş ve zaman zaman geldiği ziyaretlerden birinde ellerini açıp şöyle yalvarmıştı: Medine-i Münevvere Harem-i Şerifi dahili ve Kubbe-i Mukaddese-i Hazret-i Risaletpenahi manzara-i ulyası suret-i feyz-bahşasıdır 'Ey Rabbimiz! Ben ailemden bir kısmını, Senin mukaddes evinin, (Kâbe) yanında zirâate elverişsiz çorak bir vadiye yerleştirdim. İstiyorum ki, namazlarını kılanlardan olsunlar. Ey Rabbim! Sen de bu beldeye insanların gönüllerini meylettir. Ve onları, sana şükredecekleri türlü türlü nimetlerle rızıklandır…' (İbrahim Suresi, 37. ayet) Kabe'nin az bilinen fotoğrafları Harem-i Şerif-i Mekki'nin yevm-i Cuma'da salat vakti şimal tarafından alınan resmidir. Abdullah ibn Ömer'in (ra) aktardığı üzere, Peygamber Efendimiz, Kâbe'ye şöyle hitap etti: 'Ey Kâbe! Ne kadar güzelsin. Kokun da ne kadar güzel!.. Ne kadar azametlisin! Değerin de ne kadar yüce!.. Ama, şu canı bu tende tutan Rabbime and olsun ki, Allah katında, bir müminin canıyla-malıyla sahip olduğu değer, senin değerinden daha yücedir!' Mekke-i Mükerreme Harem-i Şerifi ile Kabe-i Muazzamanın manzara-i mukaddsesi Yeryüzündeki ilk mescid, Müslümanların kıblesi Kabe, alemler için bir hidayet kaynağıdır. Bütün Müslümanların ibadet için yöneldikleri ve birleştikleri yegâne yerdir. Yeryüzünün incisi Kabe'ye bakmak dahi ibadet sayılır. Kabe'nin örtüsüne işlenen 30 ayet Kabetü'l-Muazzama etrafında huccacın namaz kılmakta oldukları manzara sureti Bu mukaddes topraklar, Sultan Abdülhamid'in 19. yüzyılın en büyük görsel arşivi mahiyetinde olan Yıldız Fotoğraf Koleksiyonunda yer aldı. Sultan Abdülhamid'in arşivinden Osmanlı fotoğrafları Harem-i şerif dış görüntü II. Abdülhamid'in fotoğraf merakının sonucu topladığı, mukaddes toprakların da yer aldığı koleksiyon, 911 albümdeki 36 bin 585 fotoğraftan oluşuyor. Harem-i şerif dış görüntü. Güneybatıdan şehir dışı Sultan Abdülhamid'in Yıldız Fotoğraf Koleksiyonu 19. yüzyılın en büyük görsel arşiviydi. Abdülhamid Han, bu fotoğraf koleksiyonuyla Osmanlı Devleti'nin büyük sınırları içerisinde ortaya çıkacak mukadderatı da düşünerek o günkü devletin durumunu kayıt altına aldı. Osmanlı arşivinden İstanbul camilerinin fotoğrafları Harem-i Şerif Sultan Abdülhamid, medeniyet kurucusu olduğumuzu göstermek adına Yıldız Fotoğraf Koleksiyonunun 2 seçkisini British Museum'a ve daha sonra da Washington'a gönderdi. 918 albüm dışında İngiltere'ye gönderilen 51 albümde 800, Amerika'ya gönderilen 51 albümde de 1700 fotoğraf yer alıyordu. Harem-i Şerif Fotoğraf koleksiyonunda, 918 albüm ve 36 bin 585 fotoğraf yer alıyor. Bu kareler kültürel mirasın korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına olanak sağlıyor. Osmanlı dönemine ait sivil mimari, dini mimari, resmi binalar, meydanlar, külliyeler, köprüler, kervansaraylar, mektepler, hastaneler ve yolların bu fotoğraflarla kayıt altına alındı. Abdülhamid'in arşivinden ABD fotoğrafları Kubbe-i Saadet ve Resiye Minaresi Sadece Osmanlı İmparatorluğu'nu değil, dünyanın çok uzak ülkelerini içine alan geniş bir yelpazeye sahip olan fotoğraf koleksiyonunda, dönemin en büyük fotoğraf ustaları veya fotoğrafhaneleri olarak yaklaşık 263 imza dikkati çekiyor. Cebel-i Arafat Sultan II. Abdülhamid'in tanıma ve tespit aracı olarak kullandığı fotoğrafların bir kısmı Amerika, Avrupa ile başta Japonya olmak üzere bazı Uzak Doğu ülkelerindeki şehir ve tabiat güzelliklerini, sarayları, fabrikaları, gemi, silah ve çeşitli sanayi ürünlerini, din ve devlet büyüklerini, müze ve sanat eserlerini konu alıyor. Vadi-i İbrahim ve Cebel-i Nur İstanbul Üniversitesi, Nadir Eserler Kütüphanesi'nde muhafaza ettiği ve '19. yüzyılın en büyük görsel arşivi' olarak tanımlanan Sultan 2. Abdülhamid Han'ın Yıldız Fotoğraf Koleksiyonu'nu dijital ortamda araştırmacıların kullanımına sundu.Hazırlık çalışmalarına 2013'te başlanan proje kapsamında dijital erişime açılan 918 albüm içinde yer alan 36 bin 585 fotoğraf, kültürel mirasın korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına olanak sağlıyor.