Kitaplarla yaşama iz bırakma; Bibliyoterapi

Genellikle, insanlar, okudukları kitaplar arasından kendileriyle iletişime giren, onların duygularını yakalayabilen kitapları hiç unutmazlar. Bu tür kitaplar, yaşamlarında derin izler bırakır. İnsanın yaşamında, izleri bir ömür boyu süren, belleğinden hiç silinmeyen, yaşamını biçimlendirmede önemli rolü olan birçok öykü vardır. Kitap okumanın insanların zekâ seviyesini yükselttiği bilinir. Fakat yapılan birtakım bilimsel araştırmalar 'klasik' dediğimiz eserlerin faydalarının bunlardan ibaret olmadığını gösteriyor. Klasik eserler aksiyondan çok insan odaklı eserlerdir. Bu eserlerde karakterlerin iç dünyalarını keşfe çıkması onlarla empati kurmanıza olanak sağlıyor. Bu aynı zamanda insanların duygusal zekâlarını geliştirmelerine olanak sağlıyor. Okurların klasikleri okumadan önce ve sonra çekilen beyin taramalarına bakıldığında beyinlerinin duygulardan sorumlu bölmelerinin klasikleri okuduktan sonra daha aktif ve bazen büyüdükleri açıkça göze çarpıyor. Klasikler eserlerin duygusal zekâlarımızı etkileyebilmeleri farklı bir akımın doğmasını sağladı: Bibliyoterapi. Bunun için önce bir bibliyoterapistle görüşüp sorun edindiğiniz konuyu görüşüyorsunuz. Bu görüşmenin sonucunda terapist size iyi geleceğini düşündüğü 7 klasik eser öneriyor. Bu seans sonucunda bu kitapları alıyorsunuz ve okumaya başlıyorsunuz. Klasikler resmî bir terapi yöntemi olarak kullanılması yeni bir yöntem. Bu yönteme şüpheyle yaklaşanlar olsa da bibliyoterapi görenlerin ondan ne kadar faydalandıklarını söyledikleri ve klasiklerin duygusal zekâmız üstündeki etkisi göz önünde bulundurulunca bunun çok da etkisiz bir yöntem olmayabileceği söylenebilir. Bibliyoterapi sözcüğün içerisinde 'terapi' kavramının yer alması, bu yaklaşımın klinik bir uygulama olduğunu düşündürmemelidir. Burada aslında yapılan doğru zamanda, doğru kişiyle, doğru kitabı buluşturarak, onun rahatlamasına yardımcı olabilmek. Çok eski devirlerden beri kitapların tedavi edici yönü bilinir. Eski devirlerdeki kütüphanelerde 'ruhun şifa yeri' benzeri ifadeler yer alırdı. Kitapların tedavide kullanımı ile ilgili en eski kayıtlardan biri Orta Çağ'da görülür. Bu yöntem 1272 yılında Kahire'de Al-Mansur Hastanesi'nde Kuran ile tedavi yöntemi olarak kullanıldı. Bibliyoterapinin kullanım amacı kitaplar aracılığıyla insanın kendisini tanıyıp iç görü kazanabilmesine yardımcı olabilmek. Bu yolla, insan kendi kişiliğini tanırken onun gelişimine ve insanlar arasında farklı bir iletişim süreci de başlatılmış olur. Bibliyoterapi, bireyin yaşamında her an ortaya çıkabilecek günlük, sıradan sorunların çözümünde kullanılabildiği gibi, daha yoğun ve karmaşık duygusal sorunların ele alındığı psikolojik yardım süreci içerisinde de kullanılabilir. Ayrıca, çocuklarla ve gençlerle, onların içinde bulundukları gelişim dönemine özgü gereksinimlerini tanıyabilme ve karşılayabilmelerine yardım amacıyla kullanıldığında da, yararlı ve etkili bir iletişim aracı olabilmektedir. Bibliyoterapinin bir amacı da okunanlarla ilgili yaşadıklarını ifade etmelerinin yolunu açmaktır. Örneğin, eski bir Hint öyküsü olan 'Kör Adam ve Fil' öyküsü okunduktan sonra, insanın içinde bulunduğu nasıl algıladığını ifade etmesine yardımcı olur. Bu öyküde göremeyen bir grup insan bir file dokunarak fili betimler. Fakat hepsinin tanımlaması birbirinden farklı olur. Çünkü her insan filin bedenin neresine dokunursa o parçayı betimler. Kimine göre fil bir ağaç kütüğüdür, kimine göre ise bir hortumdur. Bibliyoterapi kullanılarak, bireyin, yaşamakta olduğu sorunun yalnızca kendi başına gelmiş bir sorun olmağı, birçok kişinin de benzer sıkıntıları yaşamakta olduğu ve sorunların tek bir çözümünün olmadığı gerçeğini görür. Böyle birey kendini kabul eder. Fakat bibliyoterapide dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Bunlardan biri de bireyin sorularını belirlemektir. Daha sonrasında ise seçilen kitap, bireyin anlama ve algılama düzeyine uygun olmalı.

Kitaplarla yaşama iz bırakma; Bibliyoterapi

KİTAPLAR YAŞAMLARDA DERİN İZLER BIRAKIR