Gelenekler ve yazgı çerçevesinde İran toplumunun otopsisi

Bu yıl 55'incisi gerçekleştirilecek Uluslararası Antalya Film Festivali'nde yarışacak filmler belli oldu. Dünya sinemasının en iyilerini ağırlayacak olan uluslararası yarışma kategorisinde birbirinden önemli 8 uluslararası ve 2 ulusal film yer alıyor. 29 Eylül-5 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek festivalin Sanat Direktörlüğünü yürüten Mike Downey, Uluslararası Antalya Film Festivali'nin bu yıl çıtasını daha yukarı çekerek uluslararası vizyonunun görünürlüğünü belirgin bir şekilde arttırdığını söyledi. Cannes, Berlin, Sundance gibi film festivallerinin en iyilerini Antalyalı izleyiciyle buluşturacaklarını belirten Downey, film ekiplerinin geniş katılımla Antalya'ya gelmek istemelerinin kendisini gururlandırdığını belirtti. Tamamı Türkiye prömiyeri olacak yarışma filmleri ayrıca halkın ve genç izleyici jürisinin beğenisine sunulacak. Oscar ödüllü yönetmen Asghar Farhadi'nin 'Herkes Biliyor' (Everybody Knows) filmiyle açılacak festivalin kapanış filmi ise fantastik filmlerin yönetmeni Terry Gilliam'ın otuz yıllık rüyası 'Don Kişot'u Öldüren' Adam (The Man Who Killed Don Quixot). Cervantes'in kült romanı Don Kişot'un mizah yüklü bir adaptasyonu olan film, Cannes Film Festivali'nde kapanış filmi olarak dünya prömiyerini yapmıştı. Asghar Farhadi 'Herkes Biliyor' (Everybody Knows) Psikolojik Gerilim Ünlü İranlı yönetmen Asghar Farhadi, çektiği ilk İspanyolca film olma özelliğini taşıyan Everybody Knows'da, psikolojik gerilim ve drama türünü ustalıkla harmanlıyor. Filmin oyuncu kadrosunda, Oscar ödüllü Penélope Cruz, No Country for Old Men ile Oscar ödülü kazanan Javier Bardem, Ricardo Darín, Bárbara Lennie, Carla Campra ve Inma Cuesta gibi isimler yer alıyor. Filmin başrollerini gerçek hayatta da birlikte olan, Oscar ödüllü oyuncu ikilisi Penélope Cruz ve Javier Bardem üstleniyor. 2014 yapımı 'Asabiyim Ben / Relatos Salvajes' ile tanıdığımız Ricardo Darín, Bárbara Lennie, Carla Campra ve Inma Cuesta gibi isimler de filmde ikiliye eşlik ediyor. 'Bir Ayrılık' ve 'Satıcı' filmleriyle En İyi Yabancı Film dalında iki Oscar kazanan İranlı usta yönetmen Asghar Farhadi filmin yönetmenliğini ve senaristliğini üstleniyor. İranlı yönetmen Asghar Farhadi'nin İber Yarımadası'nda çektiği tamamı İspanyolca olan film, çocukları ve eşiyle birlikte Buenos Aires'ta yaşayan Laura adında bir kadının hikâyesine odaklanıyor. Taşrada büyümüş olan Laura'nın şu an yaşamakta olduğu Buenos Aires'ten, büyüdüğü İspanya kasabasına bir düğün sebebiyle çocuklarını da alıp gelmesiyle başlıyor. Filmin ilk dakikaları oldukça enerjik, izleyiciyi keyifle yükseltiyor. Laura, asi ve söz dinlemeyen bir erkek çocuğuna ve eğlenmeyi seven bir kız çocuğuna sahip. Kızı Irene (Carla Campra), düğün gecesi uyumaya gittikten sonra bir anda kayboluyor ve Irene'i bulmak için geçen sıkıntılı sürede Laura ve Paco (Javier Bardem)'nun hayatlarını bir daha geri döndürülemeyecek şekilde değiştirecek olaylar yaşanıyor. Birçok Farhadi filminde olduğu gibi, bu filmde de aile, aile bağları ve ahlaki tercihle sorgulanıyor. Bir Ayrılık' filmi ile Oscar, Golden Globe ve Bafta'da en iyi yabancı film ödülleri, En İyi Orijinal Senaryo Oscar Ödülü'nü alan Farhadi, 2017 yılında Müslümanlara karşı takınılan tutum sebebiyle Oscar'ı boykot ettiğini açıklamıştı. Buna rağmen Forushande / The Salesman filmiyle Oscar'a ikinci kez aday gösterilmişti. Farhadi'nin 84'ncü Oscar Ödül Töreni'ndeki etkileyen ödül konuşması; 'Bizler, önemli bir ödül aldığımız için mutlu değiliz ya da film yaptığımız için. Filmciler olarak mutlu değiliz. Bir taraftan savaş çağrıları yapılırken, yabancılaştırma olurken, siyasetçiler birbirleriyle kavga ederken ve İran'ın ismiyle müstesna kültürü unutulmuşken bu ödülü kazanmış olmak, adımızı duyurabilmek bizi çok mutlu ediyor. Siyasetin ağır baskısı altında kaybolmakta olan bu değerlerimizi hatırlama şansına sahip olduğumuz için çok mutluyum. Ülkemin halkı, tüm halklara tüm medeniyetlere bütün insanlara saygı duyar ve düşmanlığa tamamen karşıdır.' Don Kişot'u Öldüren Adam (The Man Who Killed Don Quixot) Prömiyeri Cannes'da Kapanış Galasında yapılan film Antalya Film Festivali'nin de kapanışında gösterilecek Cervantes'in kült romanı Don Kişot'un mizah yüklü bir adaptasyonu olan film, fantastik filmlerin yönetmeni Terry Gilliam'ın otuz yıllık rüyası. Rüyalar hakkında sualler soran, kahramanının rüyasını gerçekleştirmedeki inadını sergileyen film demode sinema diline ve mizah anlayışına rağmen etkileyici olabiliyor. Kaotik, melankolik, sürrealist film, yönetmenin geniş hayal gücünü yansıtan, Avrupa'nın ilk romanı olarak kabul edilen Miguel de Cervantes'in kült eserinin yeni bir adaptasyonu. Toby (Adam Driver) hayal kırıklığı yaşamış, hayattan bıkmış, alaycı bir reklamcı. kendisini Don Kişot sanan İspanyol bir ayakkabı tamircisi ile tanışır ve kendini hayal ve gerçekliğin iç içe geçtiği bir macerada bulur. Kendini değirmenlere saldıran şövalye Don Kişot olarak gören, çılgın yanılsamaların tuzağına düşmüş kunduracı bir rüya âleminde yaşamaktadır. Toby için yaşananların gerçek mi hayal mi olduğunu söylemek ise artık çok zordur. 12 Yıllık Gece ( A-Twelve-Years-Night)/Alvaro Brechner Yönetmen Alvaro Brechner'in dört yıl süren bir araştırma sonucu senaryo ve yönetmenliğini üstlendiği On iki Yıllık Gece (A-Twelve-Years-Night), üç arkadaşın 12 yıl boyunca tecrit edildikleri yaşamlarında insan olarak kalabilmelerinin mucizesi üzerine. Bu üç arkadaştan biri, daha sonra Uruguay Devlet Başkanı olacak Pepe Mujica'dan başkası değil. Üç Yüz (Three Faces)/Jafar Panahi Film, dünya prömiyerini 71'inci Cannes Film Festivali'nde yaptı. İran Yeni Dalga Sineması'nın etkili yönetmenlerinden olan Jafar Panahi, 3 Faces (3 Yüz) filmi ve ünlü oyuncu Behnaz Jafari'nin performansıyla ilk kez katıldığı Cannes Film Festivali'nde En İyi Senaryo Ödülü'nün sahibi oldu. Jafari, Türkiye prömiyeri sonrası Antalyalı sinemaseverlerin sorularını yanıtlamaya hazırlanıyor. Filmde üç kadın üzerinden İran toplumu irdeleniyor. Ailesi tarafından Tahran'daki drama okuluna gönderilmeyen bir kızdan gelen bir video mesaj üzerine kendi çekimlerini bırakan ünlü oyuncu Behnaz Jafari, yanına Jafar Panahi'yi de alarak bu kızın sorunlarına çözüm bulmak için yola çıkar. Filmin oyuncu kadrosunda kendilerini canlandıran Behnaz Jafari ve Jafar Panahi'nin yanı sıra yine kendilerini canlandıran Marziyeh Rezaei ve Maedah Erteghaei de yer alıyor. Yedi yıldır filmlerini gizli olarak çeken Panahi, bu filminin de yapımcılığını yapıyor. Panahi filmde mizahla dramı ustalıkla harmanlayarak, kadınların yazgısı ve geleneklerin insanlar üzerindeki yükünün ağırlığını soruşturmayı sürdürüyor. Sunduğu olaylar, aslında çözüm beklediği, düzelmesini istediği sorunlar. BİR AİLE İŞİ (Shoplifters)/Hirokazu Koreeda Bu yıl Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülüne layık görülen Shoplifters filminin gösteriminde usta aktör, yazar ve illüstratör Lily Franky, Antalyalı sinemaseverlerle buluşacak. Altın Palmiye Ödüllü, Hirokazu koreeda imzalı Shoplifters filminin başrollerinde Kirin Kiki ve Like Father Like, Lily Franky yer alıyor. Shoplifters'ın ortak yapımcısı Gaga Corporation, Hirokazu kore-eda tarafından yönetilen filmin, 3 Ağustos'ta vizyona girmesinden bu yana, Çin'deki sinema salonlarında 12,2 milyon dolar hasılat yaptığını söyledi. Bu, Çin'de vizyona giren Japonya filmleri için bir rekor. Film, dolandırıcılık yaparak geçinen bir ailenin hikâyesini anlatıyor. Film, izleyicisine düzene uymayan ancak mutluluk bulan bir grup birey üzerinden alışıldık düzenin kenarlarının zenginliklerini sunuyor. Ailenin ne olduğu sorusunu ve ilişkilerin karmaşıklığını kariyerinde sıklıkla işleyen yönetmen, melodram türüne yakın duran 'Shoplifters'da fakir bir hayat süren bir ailenin, şiddet gören bir kız çocuğunu himayelerine almaları üzerinden bir kez daha bir aile hikâyesi anlatıyor. Orijinal adı Manbiki Kazoku olan film, küçük çaplı dolandırıcılıklar yaparak geçinen bir ailenin evlerine sokakta buldukları bir çocuğu olmasını konu ediniyor. Küçük hırsızlıklardan sonra Osamu ve oğlu, dondurucu soğukta küçük bir kıza rastlar. Osamu'nun karısı kız çocuğunu eve almak için önce isteksiz gözükür fakat yaşadığı zorlukları öğrendikten sonra kabul eder. Aile fakirdir, yaptıkları hırsızlıklarla zar zor para kazanmaktadırlar ama yine de mutludurlar. Aralarındaki bağları sarsacak olan gizli sırları açığa çıkana kadar. Film Güney Kore, Singapur ve Hong Kong gibi Asya ülkelerinde gösterildi. Kasım ayında ABD ve İngiltere'de gösterime girmeye hazırlanıyor. Göç Mevsimi (Birds of Passage)/Cristine Gallego ve Ciro Guerra 2015 yılı Oscar adayı Yılanın Kucağında (Embrace of the Serpent) filmiyle büyük ses getiren Ciro Guerra'nın Cristina Gallego'yla beraber yönetmenliğini paylaştığı Göç Mevsimi (Birds of Passage), bu kez Kolombiya'nın yerleşik halklarından Wayuu kabilesinin, bir yanda uyuşturucu kartelleriyle mücadelesine, diğer yanda ise yaşam ve mistik kültürüne odaklanan epik bir hikaye. Kolombiya uyuşturucu ticaretinin kökenine inip, 1970'lerde Amerikalı gençlere esrar satma işine karışan yerli bir Wayuu ailesinin epik öyküsünü mercek altına alıyor. 2016 yılında Yabancı Dilde En İyi Film dalında Oscar'a aday olan, genç sinemacı Ciro Guerra imzalı Embrace of the Serpent; biri Alman biri Amerikalı olan iki bilim insanının kutsal bir bitkinin peşine düşüp Amazonlara yaptıkları yolculuk esnasında tuttukları günlüklere dayanan senaryosu ve siyah beyaz çekilmiş sinematografisiyle hafızalara kazınmıştı. Soğuk Savaş (Cold War)/Pawel Pawlikowski Film Festivali En İyi Yönetmen ödülünün sahibi Pawel Pawlikowski, 1950'lerde doğu ve batı arasında sıkışmış Avrupa kıtasına müzik ve dans üzerinden bir bakış sunduğu Soğuk Savaş (Cold War) filmiyle Türkiye prömiyeri yapacak. Soğuk Savaş, Pawlikowski'nin yönettiği 2018 çıkışlı Polonya yapımı drama filmidir. İlk gösterimini 2018 Cannes Film Festivali'nin ana yarışma bölümünde gerçekleştiren filmin başrollerinde Joanna Kulig ve Jeanne Balibar yer alır. 1950'lerde Polonya, Berlin, Yugoslavya ve Paris'te geçen 'Cold War'da birbirinden tamamen farklı farklı karakterlere sahip bir kadın ve bir erkek arasındaki tutkulu ama imkânsız bir aşkın öyküsü anlatılıyor. Arka planında 1950'lerin Soğuk Savaşı sırasındaki Polonya, Berlin, Yugoslavya ve Paris'i gördüğümüz filmin oyuncu kadrosunda Pawlikowski'nin daha önce Ida'da birlikte çalıştığı Agata Kulesza'nın yanı sıra Tomasz Kot ve Joanna Kulig yer alıyor. Kailash/Derek Doneen 85 bin çocuğun kölelikten kurtulmasını sağladığına inanılan Kailash Satyarthi'nin hayatına bir bakış sunan Derek Doneen belgeseli, Sundance Film Festivali Jüri Büyük Ödülü sahibi. Yönetmen Derek Doneen, bu çarpıcı hikâyesiyle Antalya'da olacak. Çınar (Planetree)/Mustafa Karadeniz ANNEYE İTHAF Yapımcı ve yönetmen Mustafa Karadeniz'in kendi hikâyesinden yola çıkarak kaleme aldığı filmi… Engelli gençlerin inandıklarında neler başarabileceklerini gözler önüne seren Karadeniz, Çınar filmini, kendisini zorlu doğa koşullarında sırtında okula götüren Annesi Çınar'a ithaf ediyor. Küçük yaşlarda çocuk felci geçiren Mustafa Karadeniz, ilkokul hayatını annesinin sırtında okula gidip gelerek tamamlar. Yaşadığı zorlukları anlattığı filmin görüntü yönetmeni ise Olcay Oğuz... Filmin çekimleri, 90 bin şehidimizin yattığı, yüksek manevi ve milli değere sahip Kars'ın Sarıkamış ilçesinde yapılır. başrol oyuncusu ise köyde keşfedilir… Çınar, engelli bir gencin yaşam mücadelesini konu ediyor. Mustafa, eşi Suna ve engelli oğlu Rıza ile birlikte Kars'ın Sarıkamış ilçesinde yaşar. 30'lu yaşların ortasındaki Mustafa, ailesini makam şoförlüğü yaparak geçindirir. Mustafa'nın en büyük hayali oğlu Rıza'nın diğer çocuklar gibi koşup oynadığını görebilmektir. Oğlunu ameliyat ettirebilmek için canla başla çalışan Mustafa, sevmediği işinde patronu ne derse yapmak zorunda kalır. O, at üzerinde kasabaya işe giderken, eşi Suna da oğlu ile ilgilenir. Engelli oğlunun eğitim alması için elinden geleni yapan Suna, oğlunu sırtında okula götürüp getirir. Kendi yaşam koşullarını zorluğu bir yana bölgenin zorlu yaşam şartları ile de mücadele eden ailenin yaşadıklarına odaklanılan filmin yönetmen koltuğunda Mustafa Karadeniz oturuyor. Evlerinde dört duvar arasında mahsur kalan engelli gençleri yüreklendirmeyi, onların inandıkları zaman neler başarabileceklerini gözler önüne sermeyi amaçlayan filmde Rıza karakterine Yunus Emre Çelik hayat veriyor. Filmin oyuncu kadrosunda Sezgin Cengiz, Şilan Düzdaban, Mert Aygün ve Halil Demir gibi isimler yer alıyor. Güven (Trust)/Sefa Öztürk Çolak 2017 Antalya Film Forumu Work in Progress Platformu ödülünü alan Sefa Öztürk Çolak'ın senarist ve yönetmeni olduğu Güven, birey ve aile üzerine işlenmiş bir gerilim filmi. Çekimler ise Zonguldak'ta yapıldı. Başrolünde aynı zamanda yönetmenin eşi de olan ünlü oyuncu Bülent Çolak yer alıyor. Çolak, filmdeki rolü için bağlama dersleri aldı. Ali ve Meryem'den oluşan aile, görünüşte sıradan bir ailedir. Meryem'in evlenmeden önce âşık olduğu Ferit'ten bir çocuğu vardır. Ferit'in yıllar sonra dönmesiyle, Ali karısını güven sınavına sürükler. Meryem minnet duygusu ile aşk acısı arasında kalırken, Ali'nin kendine olan güveni sarsılmaya başlayacaktır... Ayka/Sergey Dvortsevoy Rus yönetmen Sergey Dvortseyov imzalı filmde Ayka rolünü üstlenen Samal Yeslyamova, Cannes En İyi Kadın Oyuncu ödülüne sahip oldu. Yönetmen ve oyuncu katılımıyla gerçekleşecek Türkiye prömiyeri, sinemaseverlere etkileyici bir sinema deneyimi sunacak. Filmde Dvortsevoy, gerçeklik hissini izleyiciye tam bir mesaj olarak iletiyor. Sosyal gerçekçi sınıfa dair izleyebileceğimiz en iyi örneklerinden biri… Ayka, yönetmenliğini Sergey Dvortsevoy'un gerçekleştirdiği 2018 çıkışlı drama filmi. Filmin ilk gösterimi 2018 Cannes Film Festivali'nin ana yarışma bölümünde gerçekleştirildi. Filmde Moskova'nın mülteci mahallelerinin çok bilinen dar sokaklarında, doğurduğu çocuğunu bir hastanede bırakıp kaçan, yoksul bir Kırgız kadınının, aldığı borcu ödemek için gururu ve kadınlığıyla başkaldırdığı hikâyesi anlatılıyor. Capernaum/Nadine Labaki DETAYCILIK VE İNCELİK Bu yılın en dikkat çeken filmlerinden olan Capernahum, yönetmen Nadine Labaki'nin kendi deyimiyle en iyi filmi. Cannes Jüri Büyük Ödülü sahibi filmin Türkiye prömiyerinde, Labaki ile filmin yapımcısı ve müzisyen Khaled Mozanar Antalyalılarla buluşacak. Caramel ve Where Do We Go Now? filmleriyle tanınan Lübnanlı yönetmen ve oyuncu Nadine Labaki 2007 yapımı ilk uzun metrajı Caramel ile Lübnan'daki iç savaşta bir kuaförde çalışan beş kadının yaşamını ele alıyordu. Filmin aynı zamanda başrolünde de yer aldı. Yönettiği filmlerde oyuncu olarak yer alan Labaki hikayenin akışına uygun olmadığı düşüncesiyle Capernahum filminde bunu yapmıyor… Caramel'le duygulara sürükleyen, Where Do We Go Now? ile savaş ortamındaki kadınların ortak acılarını paylaşan Labaki, Capernaum ile kendisine dayatılan hayata karşı isyan eden bir çocuğun hikayesini anlatıyor. Nadine Labaki'nin filmiyle ilgili düşünceleri ise şöyle: 'Capernaum, kendisine dayatılan hayata karşı isyan eden bir çocuğun hikâyesi. Filmi altı ayda çektik ve bir buçuk yıl da montajla uğraştık. Filmde rol alan çocukların hiçbiri profesyonel oyuncu değildi. Ne yaptıklarını gerçekten anlamaları için zamana ihtiyacım vardı. Film için çok araştırma yaptım. Sistemin bu çocukları, nasıl başarısız hale getirdiğini anlamaya çalışıyordum. Bunu gerçek hikâyelere, gerçek olaylara ve gerçek deneyimlere dayandırmak benim için çok önemliydi.'