Müslümanların Medine'deki ilk kabristanı: Cennetü'l-Baki

İSLAM'IN İLK MEZARLIĞI: CENNETÜ'l-BAKİ 🔸 Cennetü'l-Baki, Medine-i Münevvere'de birçok sahabenin defnedildiği mezarlıktır. Arapçada bakii 'geniş arazi' demektir. Peygamber Efendimiz (SAV) zamanında burası 'garkad' adı verilen ağaçlarla doluydu. 🔸 Daha sonra burası mezarlık olarak büyüdü ve binlerce Müslüman oraya defnedildi. Resulullah (SAV) vefatından önceki zamanda Cennetü'l-Baki'ye gider ve ölen sahibileri ziyaret ederdi. Cennetül Baki hangi şehirdedir? Cennetül Baki, Suudi Arabistan'ın Medine şehrinde bulunan bir kabristandır. AĞAÇLARLA DOLU BİR YER: BAKİ BÖLGESİ 🔸 Hz. Peygamber (SAV), Medine'ye hicret ettikten sonra vefat eden sahabilerin nereye defnedileceği sorusuyla karşılaşır. Bunun üzerine Efendimiz (SAV) ashabın defnedilmesi için uygun yer araştırır. 🔸 Geniş arazi anlamına gelen, ağaçlarla dolu olan bu yere yani Baki bölgesine defnedilmesi kararlaştırılır. Cennetül Baki, Efendimiz (SAV) tarafından mezarlık olarak kullanılmasına karar verilmeden önce 'garkad' ismine sahip bir tür çalılıkla kaplı bir yerdir. CENNETÜ'L-BAKİ'NİN YAPISAL SÜRECİ 🔸 Baki bölgesi, Türk halkı arasında Cennetü'l-Baki adı ile yaygındır. Medine'de bulunan Bakī' veya Bakīu'l-garkad adı verilen bu mezarlık, şehrin güneydoğusunda, Mescid-i Nebevî'nin yakınlarında bulunur. 🔸 Cennetü'l-Baki Kanûnî Sultan Süleyman zamanında onarılır. O dönemde buraya Baki kapısından geçilirken bugün Mescid-i Nebevî ile arasında bu onarılan bina kalmaz. CENNETÜ'ÜL-BAKİ'YE DEFNEDİLEN İLK MUHACİR: OSMAN BİN MAZ'UN 🔸 Medine'deki ilk Müslüman mezarlığı olarak bilinen Cennetü'l-Baki'ye ilk defnedilen muhacir Osman bin Maz'un'dur. 🔸 Kureyşlilerin Benî Cumah koluna mensup olan Osman bin Maz'un (RA), Hz. Ebû Bekir (RA) aracılığı ile on üçüncü kişi olarak İslâmiyet'e girer. Bedir Savaşı'na oğlu ve iki kardeşiyle beraber katılır. Osman b. Maz'ûn (RA) bu savaşın ardından şehit olur ve Medine'de ilk vefat eden muhacir olur. Muhacir nedir? Mekke'den Medine'ye göç edenler için kullanılan Arapça bir kelimedir. 🔸 Peygamberimiz (SAV) Osman b. Maz'ûn'un (RA) mezarının baş ve ayak uçlarına kendi getirdiği iki taşı koyar sonra şöyle der; 'Bu âhirete ilk gidenimizdir' 🔸 Bundan sonra vefat eden bir kimsenin defnedilme durumu sorulduğunda Hz. Peygamber (SAV), 'Âhirete ilk gidenimiz olan Osman b. Maz'ûn'un (RA) yanına' buyurur. Ensardan Baki'ye ilk defnedilen kişi ise Es'ad b. Zürâre (RA)'dir. Ensar nedir? Ensar Medine'de Peygamberimize (s.a.v) iman eden müslümanlardır. CENNETÜL BAKİ MEZARLIĞINDA KİMLER BULUNUR? 🔸 Cennetü'l-Baki'ye defnedilen başlıca sahabeler şu şekildedir; 1) Osman bin Mazun (RA) 2) Hz. İbrahim (RA) 3) Hz. Rukiyye (RANHA) 4) Hz. Zeyneb (RANHA) 5) Hz. Hasan (RA) 6) Hz. Aişe (RANHA) 7) Ümmü Seleme (RANHA) 8) Hafsa (RANHA) 9) Safiyye (RANHA) 10) Mâriye (RANHA) 🔸 Efendimiz (SAV) bu mezarı sık sık ziyaret eder, dua ederdi. Hz. Aişe'nin (RANHA) bir rivayetine göre, 'Resûlullah (SAV) zaman zaman Cennetü'l-bakī'a gider ve orada defnedilenlere dua ederdi.' 🔸 Resulullah (SAV), Habeşistan hükümdarı Ashame'nin gıyabî cenaze namazını da Bakī'da kıldırmıştır. Aynı zamanda Cennetü'ül Baki'de orduları sefere uğurlardı. HZ. AİŞE KİMDİR? 🔸 Hz. Âişe (RANHA), Bi'set'in 4 yılında Mekke'de dünyaya gelir. Peygamber Efendimiz (SAV) Medine'de, hicretin ikinci yılında Hz. Aişe (RANHA) ile evlenir. 🔸 Hz. Âişe 2210 hadis rivayet etmiş, sahâbe arasında en çok hadis bilen yedi kişiden biridir. Kur'ân-ı Kerîm'i tüm hakikatiyle anlar ve tefsir ederdi. Arap şiirini, soy bilgisi anlamına gelen 'nesep' kökünden gelen ensâp ilmini de çok iyi bilirdi. 🔸 Hz. Aişe (RANHA), Peygamber'in (SAV) vefatından sonra 47 yıl daha yaşar. Hicretin 58. yılında Peygamber Efendimiz (SAV) gibi 63 yaşında iken Medine'de vefat eder. CENNETÜ'L-BAKÎ İLE İLGİLİ HADİS RİVAYETİ BULUNUYOR MU? 🔸 Peygamber Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurur: 'Medine'de vefat etmeye muktedir olan orada vefat etsin! Zira ben, orada vefat edene şefaat ederim.' (Tirmizî, Menakıb, 67/3917) CENNET'ÜL BAKİ'NİN TARİHİ SÜRECİ 🔸1806 senesinde Suûd b. Abdülazîz Medîne-i Münevvere'yi istilâ eder ve Cennetü'l-bakī'deki bütün mezar taşları ve türbeleri yıktırır. II. Abdülhamid burayı yeniden yaptırır. Fakat 1926 yılında Suûdîler'den Abdülazîz b. Suûd türbe ve mezarları yeniden yıkar. Bugün hiçbir türbe ve mezar taşının bulunmadığı Baki yine mezarlık olarak kullanılmaktadır. Suûd b. Abdülazîz kimdir? İbn Suud, Suudi Arabistan'nın kurucusu ve ilk kralıdır. Necid bölgesinde doğmuş ve 1953'te Taif kentinde ölmüştür. II. Abdülhamid kimdir? II. Abdülhamid, Osmanlı döneminin 34. padişahı ve son padişahıdır.