Mevlid-i Şerif'in yazılış hikayesi

Mevlid-i Şerif asırlarca evlerde ve camilerde Hz. Muhammed'i (SAV) anmak için okunur. Bilhassa sevgili Peygamberimizin (SAV) doğum günü olan hicrî takvime göre Rebiülevvel ayının 12. gecesi büyük bir şevkle icra edilir. Edebiyatımızda Mevlid, Peygamber Efendimizin (SAV) doğumuyla ilgili yazılan şiirlerin geneline verilen isimdir. Fakat zamanla bu tür, Süleyman Çelebi'nin eseri Vesîletü'n Necât ile özdeşleşmiştir. TÜRK DİYARLARINDAKİ MEVLİD YANSIMALARI Türklerde Mevlid geleneğini, Oğuz Türklerine dayanan Ebû Saîd Muzafferüddin Gökbürü başlatmıştır. Gökbörü'nün Hz. Peygamberin (SAV) doğum yıl dönümlerinde, düzenlemeye başladığı mevlid merasimleri onu İslam dünyasında büyük bir ün yakalamasına neden olmuştur. Selçuklu hükümdarı Nureddin Zengî'nin 1170 senesinde Musul'u alması ile birlikte buraya Câmiun-Nûrî inşa edilmiş. Devamında ise bu camide mevlid törenleri tertip edilmiştir. İşte, o günden itibaren mevlid kutlamaları İslam beldelerinde bir gelenek haline gelmiştir. Osmanlılarda ise III. Murad devrinde ilk kez resmi olarak kutlanmış. Sultan Ahmed Camii'ndeki kutlamalara; padişah, şeyhülislam, sadrazam, vezirler gibi önemli devlet mertebesinde olanlar katılmaya ihtimâm gösterirlerdi. Osmanlı'da bilinen ilk mevlid Süleyman Çelebi'ye ait olan Vesîletü'n Necât'tır. Bu eser, en çok mevlid okunan özelliğini taşıyor. Peki, bu eser nasıl yazıldı? MEVLİD SÖZLÜĞÜ Öncelikle Süleyman Çelebi'nin kim olduğuna bakalım. Mevlid'in yazarı, 1351 senesinde Bursa'da dünyaya gelmiş. Buharalı Emir Sultan'ın öğrencisi olduğu bilinen Çelebi, iyi tahsil almıştır. Çelebi, Bayezid döneminde önce Divan-ı Hümayun imamı ardından da Bursa Ulu Camii'nin imamı olmuş. Vesîletü'n Necât gibi bir metnin sahibi olan Süleyman Çelebi, zamanla Osmanlı saraylarında fikri sorulan bir şahsiyet olmuştur. Anne tarafından Şeyh Edebâli'nin torunu, baba tarafından ise Sultan I. Murad'ın veziri Ahmed Paşa'nın oğludur. Osmanlı devletinin varlığının ne denli önemli olduğunun farkında olan bir kimsedir Süleyman Çelebi. Hem bir din alanında hem de fenni ilimlerle alakadar olan Mevlid yazarı, 73 yaşındayken hayata gözlerini yummuştur. Geriye ise asırlardır akıllardan çıkmayacak, unutulmaz eseri kalmıştır. PEYGAMBER EFENDİMİZE YAZILAN MEVLİD-İ ŞERİFLER Süleyman Çelebi, Bursa Ulu Camii'nde imamlık yaptığı dönemde bir hadise yaşamıştır. Bir gün sabah namazı için camiye giren Süleyman Çelebi, sevgili Peygamberimiz (SAV) ile dört halifeyi namaz kılarken görür. Çelebi, şahit olduğu bu olaydan oldukça etkilenir... Tarih boyunca Bursa Ulu Camii'ne vaaz için pek çok din adamı gelmektedir. Onun döneminde İranlı bir imam vaaz için bu mübarek camiye gelir ve vaazında; 'Peygamberlerin birbirlerine karşı üstünlüklerini olmadığını' söyler. Bunun üzerine halk arasında bir kimse ayağı kalkıp bu söylenenlere Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) 'Güneş ve ay gibidir' sözlerini sarf eder ve İranlı imama itiraz eder. İşte, bu anlara Süleyman Çelebi şahit olmuş ve olaydan fazlasıyla etkilenmiştir. Sonuç olarak ise Mevlid-i Şerif olarak anılan eseri Vesîletü'n Necât'ı kaleme almıştır. OSMANLI'NIN KADİM GELENEĞİ: MEVLİD ALAYLARI Süleyman Çelebi, peygamber sevgisini sade bir Türkçe, sanatlı bir üslupla ifade ettiği, 768 beyit, 16 babdan oluşan Mevlid-i Şerif'i 1409 yılında tamamlamıştı. Mevlid-i Şerif 1409 yılından itibaren doğum günlerinde, mübarek gün ve gecelerde, doğum, ölüm, sünnet, evlenme gibi çeşitli vesilelerle halen okunmakta. 2022 senesinin Temmuz ayında, Amerika Michigan Üniversitesi arşivlerinde dünyanın en eski Mevlid-i Şerif nüshası bulundu. Süleyman Çelebi'nin yazdığı Vesîletü'n Necât yani 'Kurtuluş Vesilesi' adlı eserinin birebir kopyası olarak 15. yüyzıl istinsahı bulundu. Bulunmuş olan bu nüshanın arkasında Süleyman Çelebi'nin hiç bilinmeyen bir başka şiiri de keşfedilmiş oldu. KAİNATIN NURU EFENDİMİZ'İN (SAV) DÜNYAYA TEŞRİFİ: MEVLİD Büyük bir peygamber aşığı olan Süleyman Çelebi'nin kabri bugün, Bursa sınırları içinde kalan Çekirge Caddesi'nde yer almakta. Çelebi'nin kabri önceden Yoğurtlu Baba Mezarlığı olarak bilinen yerde bulunmaktaymış. 1945 ile 1952 yılları arasında Bursa valisi ve bölge halkı tarafından anıt bir mezar yaptırılır. Bu anıt mezar, sekiz ayaklı mermer bir sandukadır ve etrafı korkuluklarla çevirilidir.

AKADEMİK

İLAHİYAT

Kur'an

TARİH

EDEBİYAT

SİNEMA

MÜZİK

EĞİTİM

FELSEFE

SOSYOLOJİ

PSİKOLOJİ

GALERİ

LİSTELER

FİKRİYAT TV

ESMA-İ HÜSNA

İSLAM

MÜZİK

FİKRİYAT AKADEMİ

Mevlid-i Şerif'in yazılış hikayesi